سرمایه‌های ناب اسلامی ایرانی
|گروه فرهنگی|
بیماری کرونا که بیشتر کشورهای جهان را فراگرفته صحنه‌های عجیب و شاید دلخراشی را در نقاط مختلف دنیا به وجود آورده است. تصاویری مانند غارت فروشگاه‌ها، دعوا بر سر به دست آوردن اقلام بهداشتی و حتی شکل‌گیری بازار سیاه فروش کالاهای ضروری. دولتمردانی که تا قبل از رسیدن کرونا به کشورشان نحوه برخورد و مقابله جامعه ما با برخی محدودیت‌ها را به سخره می‌گرفتند حال با عالم‌گیر شدن این ویروس کاسه چه کنم، چه کنم به دست گرفته و نه‌تنها توانایی تهيه اقلام بهداشتی برای مردمانشان را ندارند بلکه مانند راهزنان قدیم، بار کالاهای بهداشتی کشورهای دیگر را به غارت می‌برند. درست است که در کشور ما نیز مشکلاتی وجود دارد اما مردم بدون نیاز به دولت و با رهنمودهای رهبری خود دست‌به‌کار شده‌اند. آن‌ها با ایجاد کارگاه‌های کوچک و بزرگ با ساخت ماسک، البسه کادر درمانی، تهیه غذا و سایر خدمات تحت عنوان کمک مؤمنانه صحنه‌های زیبا و بی‌نظیری را رقم زدند. پیر و جوان، زن و مرد میدان را خالی نکرده و باجان و مال خود از خدمت‌رسانی به همنوعان خود مضایقه نمی‌کنند. این همکاری و همدلی بی‌همتا، نشانگر فرهنگ غنی ایرانی_ اسلامی کشوراست. اینجا همان کشوری است که مردمانش دوشادوش یکدیگر در جنگ تحمیلی چه در جبهه‌های نبرد و چه پشت جبهه باهمت و یاری یکدیگر پیروز میدان شدند، امروز نیز با همدلی و انسان‌دوستی به جنگ با این ویروس منحوس به پا خاسته و به مدد الهی پیروز این میدان نیز خواهند بود.
«رسالت» دراین‌باره با امان‌الله قرایی مقدم، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه و مصطفی اقلیما، آسیب‌شناس، رئیس انجمن علمی مددکاران و پدر مددکاری اجتماعی ایران به گفت‌وگو پرداخت.
* همدلی مردم همانند همکاری در دوران جنگ تحمیلی است
امان‌الله قرایی مقدم، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه در گفت‌وگو با «رسالت» با اشاره به موج همدلی مردم در دوران کرونا بیان کرد: «فرهنگ همدلی و مهربانی زنان و مردان کشور مانند زمان جنگ تحمیلی دوباره تبلور پیداکرده است. صحنه‌هایی که مردم در این دوران رقم زدند، ریشه در فرهنگ غنی ایرانی_ اسلامی دارد. مردم کشور همواره نشان دادند در روزهای سخت مانند جنگ،سیل و زلزله و… برای خدمت به هموطنان خود پیش‌قدم هستند.»
وی افزود: «معنویات جاری در روح کشور نشان‌دهنده فرهنگ
چند هزارساله ایران است. پیر و جوان، زن و مرد با هر نوع توانایی برای خدمت‌رسانی به افراد آسیب‌دیده و کادر درمانی فعالیت می‌کنند. این افراد تربیت‌شده همان زنان و مردان دوران جنگ تحمیلی هستند. اما نقطه مقابل آن غرب است که به علت نداشتن چنین سرمایه انسانی توانایی اداره بحران به وجود آمده را ندارند.»
این استاد دانشگاه تصریح کرد: « همچنین از دیدگاه جامعه‌شناسی در ابتدا عوامل پیشرفت هر کشور را داشتن منابع طبیعی، استفاده از تکنولوژی و سرمایه انسانی متخصص می‌دانستند اما بعد از دهه ۲۰ مهم‌ترین اصل برای پیشرفت یک کشور را سرمایه اجتماعی و فرهنگی آن جامعه برشمردند. افراد هر جامعه باید با همدلی و اتحاد خود را ید واحده‌ای بدانند، تا با تلاش از سه سرمایه دیگر درست استفاده کنند.»
قرایی مقدم توضیح داد: « جامعه شناسان، سرمایه اجتماعی و فرهنگی را سرمایه چسبنده نامیدند به معنای این که وجود این عامل کارا بودن سه سرمایه دیگر را نوید می‌دهد. در روزهای اخیر نبود چنین فرهنگی را در غرب و آمریکا و حتی ترکیه همسایه شمالی کشور شاهد بوده‌ایم. اما پیوندهای دینی، اعتقادی و عاطفی مردم ما گسستنی نیست.»
این استاد دانشگاه در ادامه افزود: «سه نوع اعتقاد در غرب وجود دارد ابتدا لائیک‌ها که بی‌دین هستند و دوم پروتستان‌ها مادی‌گرا بوده و جمع سرمایه را عبادت می‌دانند و به دنیای باقی اعتقاد ندارند. سوم کاتولیک‌ها که افرادی مذهبی بوده و تنها عبادت می‌کنند و به دلیل نبود فرهنگ همدلی در میان آن‌ها، راه کمک به همنوعان خود را نیاموخته‌اند. اما بالعکس در کشور ما، مردم کمک به همنوع را نیز عبادت می‌دانند.»
*فرهنگ فردگرایی در غرب حاکم شده است
قرایی مقدم اظهار کرد: « همچنین در دنیای غرب فردگرایی حاکم و روح همکاری جمعی ضعیف‌تر است. فرهنگ غنی ایرانی که با اسلام توأم شده را حتی نمی‌توان با کشورهای مسلمان دیگر مانند ترکیه مقایسه کرد زیرا در همین کشور همسایه برای تهیه اقلام بهداشتی شاهد اتفاقاتی عجیب بودیم درحالی‌که تا قبل شیوع بیماری کرونا در دنیا برخی از کشورها، اقدامات مسئولان را ناکافی می‌دانستند، اما اکنون خود توانایی مدیریت کشورشان را ندارد.»
این جامعه‌شناس در پایان تأکید کرد: «تفاوت فرهنگ ایران با سایر کشورها، روح ایثارگری حاکم بر جامعه است که باوجود تمام مشکلات و بدون هیچ چشمداشتی برای کمک به همنوع خود همیشه درصحنه حاضر هستند. در دوران هشت سال دفاع مقدس مشاهده کردیم که حتی کسانی که به نان شب محتاج بودند برای کمک به رزمندگان مضایقه نکرده و اکنون نیز مانند همان زمان همواره در میدان هستند.»
*فرهنگ سنتی کشور علت اصلی همکاری جمعی مردم است
همچنین مصطفی اقلیما، رئیس انجمن علمی مددکاران و پدر مددکاری اجتماعی ایران در گفت‌وگو با «رسالت» با اشاره به ایجاد کارگاه‌های تولید مردمی برای کمک به بیماران کرونایی بیان کرد: «مردم زمانی که کشور با مشکلات بزرگی مانند سیل، زلزله و… مواجه شود، همواره برای کمک حاضر هستند. فرهنگ سنتی کشور علت اصلی همکاری جمعی مردم است.»
وی افزود: «مردم جامعه با یاد خدا و همدلی به همنوعان خود خدمت می‌کنند. در زمان جنگ تحمیلی این افراد با هر نوع گرایش و سلیقه سیاسی دست‌به‌دست هم کشور را از بحران نجات دادند. اما اکنون‌که جنگی وجود ندارد به حاکمان خود انتقاد و اعتراض می‌کنند زیرا در زمان جنگ مسئله خارجی اما مشکلات اقتصادی فعلی کشور موضوع داخلی است.»
*دولت‌ها همواره به فکر منافع سیاسی خود هستند
اقلیما تصریح کرد: «بیماری کرونا نیز یک مسئله خارجی و جهانی است و مردم نیز به همین دلیل به‌صورت خود خوش‌دست به کارشده درحالی‌که از دولت هیچ توقعی ندارد. زیرا اگر دولت به فکر مردم بود، سود وام یک‌میلیونی را ۱۲ درصد تعیین نمی‌کرد. دولت‌ها در سراسر جهان همواره به فکر منافع گروهی و سیاسی خود هستند.»
او اظهار کرد: «مسئولان هرگز منافع جامعه و مردم را در نظر نگرفته و سازمان‌های مسئول نیز به‌صورت فردی اقدام کرده و مشکلات را افزایش می‌دهند. همان‌طوری که در دین آمده است چیزی را که برای خود می‌پسندی برای دیگران هم بپسند مردم نیز با انجام فعالیت‌های گروهی هر چیزی را که برای حفظ در مقابل بیماری برای خود استفاده می‌کنند، برای دیگران نیز تهیه خواهد کرد.»
پدر مددکاری اجتماعی ایران در پایان تأکید کرد: «همچنین این همدلی‌ها نشانه از پابرجا بودن انسانیت، فرهنگ غنی و سنتی ایران در جامعه است. اما مسئولان با بی‌توجهی و سیاسی کردن کمک مردم به یکدیگر، به‌جای حل مشکلات به آن‌ها می‌افزایند.»
رزمایش همدلی , کرونا , همدلی
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.