اخبار ویژه »
شناسه خبر : 17108
پرینتخانه » اجتماعی
تاریخ انتشار : 26 بهمن 1398 - 9:08 |
بررسی تبعات کاهش فرزندآوری و سیاست‌های جمعیتی کشور؛
سایه شوم کهنسالی بر سر ایران
سیاست های جمعیتی که نه امروز بلکه از سال های گذشته در کشور رواج پیدا کرده، باعث شده به تدریج از فهرست کشورهای جوان خارج شده و در کنار کشورهای سالخورده قرار بگیریم.
| گروه اجتماعی- نفیسه امامی |
سیاست های جمعیتی که نه امروز بلکه از سال های گذشته در کشور رواج پیدا کرده، باعث شده به تدریج از فهرست کشورهای جوان خارج شده و در کنار کشورهای سالخورده قرار بگیریم. عدم استقبال خانواده ها از فرزندآوری به دلایل مختلف، به تازگی توجه سیاست گذاران و تصمیم گیران کشور را به این مسئله معطوف کرده تا با اجرای برنامه های حمایتی در راستای تشویق خانواده ها و فرهنگ سازی در فرزندآوری، رویکردهای سیاست های فعلی را اصلاح کنند.
تغییر سبک زندگی و به ویژه آشنایی با تفکرات غربی، یکی از زمینه های تغییر در الگوی فرزندآوری را به وجود آورد به گونه ای که بسیاری از مظاهر زندگی غرب به جامعه ایرانی راه یافت و در نتیجه خانواده های امروزی را در فرزندآوری با تردید رو به رو کرد.
تبدیل شدن ایران به کشوری سالخورده در صورتی که برای آن تمهیداتی اندیشیده نشود در آینده ای نه چندان دور تهدیدهای فراوانی را در عرصه های سیاسی، فرهنگی و اقتصادی نصیب کشور می کند. مقام معظم رهبری نیز در سخنان اخیر خود بر اهمیت پیامدهای سیاسی که کاهش جمعیت و سالخوردگی می تواند برای کشور داشته باشد، اشاره کرده اند که نشان دهنده اهمیت این موضوع برای وضعیت فعلی و آینده کشور است.
لاله افتخاری استاد دانشگاه و نماینده اسبق مجلس در گفت و گو با «رسالت» سیاست های مناسب جمعیتی را عاملی برای پیشرفت اقتصادی عنوان کرد و گفت: «وجود نیروی کار مناسب و جوان در هر کشوری می تواند در شکوفایی اقتصاد آن کشور موثر باشد و با حمایت هایی که از آنها انجام می گیرد، باعث استقلال کشور و عدم وابستگی مملکت در بخش نیروی کار می شوند، زیرا کشور دارای نیروی کار قوی و زبده خواهد بود که نیاز کشور را رفع می کند.»
وی ادامه داد: «در صورتی که سیاست های جمعیتی به سمت و سویی برود که جمعیت جوان کشور کاهش پیدا کند، برای تامین نیروی کار مانند بعضی از کشورهای اروپایی، نیروی کار جوان را باید از دیگر کشورها وارد کرد و این با توجه به تفاوت فرهنگ ها و دیدگاه ها، مشکلات متعددی را در کشور به وجود می آورد و یا بعد از برخوردار شدن نیروی کار مهاجر از توانمندی های لازم، کشور را ترک می کنند و یا اصلا دچار محدودیت های تحریم ها می شوند و از کشور خارج می گردند. این مسائل باعث به وجود آمدن تداخل در جمعیت می شود که تهدیدی برای امنیت جامعه محسوب می شود.»
وی با اشاره به ایجاد مشکلات فرهنگی که در صورت کاهش فرزندآوری در کشور می تواند به وجود آید، اضافه کرد: «نبودن همبازی برای فرزندان و نداشتن خانواده گسترده باعث می شود
فرزندان به فرهنگ غربی روی بیاورند که از سویی می بینیم مدل های مختلفی از همزیستی مانند ازدواج سفید و یا روی آوردن به نگهداری از حیوانات به جای فرزندآوری بروز پیدا می کنند که می تواند باعث استحاله فرهنگی شده و هم دیدگاه افراد را از رسالتی که دارند، دور نگه می دارد.»
افتخاری برگ برنده بعضی از کشورها را افزایش جمعیت کشورشان عنوان کرد و افزود: «در کشور ما هم باید این مقوله، جدی گرفته شود، اما نه دولت و نه مجلس به طور جدی به این مسئله نپرداخته اند. مجلس می توانست با لغو محدودیت ها، خانواده ها را تشویق به فرزندآوری کند، اما این کار را انجام نداد و دولت هم با پذیرش مسئولیت هایی که هزینه زیادی هم برای آن در پی نداشت می توانست به امر فرزندآوری کمک کند، اما اهتمام جدی به این مسئله وجود نداشته و ندارد.»
وی با بیان اینکه تبلیغات غربی در کاهش فرزندآوری بیشتر برای القا به دیگر کشورها ساخته می شود، گفت: «تبلیغات دشمنان متخاصم کشور برای دور کردن خانواده ها از فرزندآوری و به تازگی عدم تشکیل خانواده و دور شدن از ازدواج ساخته می شود. وقتی ساختار خانواده که سنگ زیربنای جامعه است، متلاشی شود، مشکلات بعدی هم در پی می آیند و به تدریج فرهنگ غربی جایگزین فرهنگ ایرانی می شود.»
این استاد دانشگاه تصریح کرد: «مسئولان فرهنگی نسبت به این مسئله توجه کافی ندارند و تنها فرهنگ سازی ما مختص به نشان دادن خانواده ای شاد که دارای چندین فرزند است، می شود.
در بعضی از کشورها مانند روسیه به خانواده ای که ۶ فرزند یا بیشتر داشته باشد، مدال می دهند و این مدال مزیت هایی را نیز به دنبال خود می آورد، در حالی که چنین فرهنگی در کشور ما وجود ندارد. کشورهای آمریکا و رژیم غاصب اسرائیل، نسخه تک فرزندی یا بی فرزندی را برای خانواده های خود نمی پیچند و خیلی از کشورها مزایای زیادی برای فرزندآوری خانواده ها درنظر می گیرند.»
افتخاری با تاکید بر اینکه قوه قضائیه باید بر روند اجرای قانون برای حمایت از ازدواج و فرزندآوری بر مجلس نظارت داشته باشد، گفت: « از اجرای این قانون سرپیچی به عمل آمده است. باید همه ارگان ها در اقدامی همسو دست به دست یکدیگر بدهند تا بیشتر از این فرصت ها از دست نرود. در صورتی که تغییر در سیاست های جمعیتی کشور به وجود بیاید در زمان بروز جنگ، جمعیت جوان می تواند از کشور دفاع کند. علاوه بر آن دانشگاه ها خالی از دانشجو نمی شوند و جمعیت سالخورده که هزینه های بالا دارند و کارایی آنها کم خواهد بود در جایگاه های مدیریتی و تصمیم گیری قرار نمی گیرند.»
عدم امنیت در برآوردن نیازها، باعث کاهش فرزندآوری شده است
توصیه و تشویق صرفا نمی تواند به فرزندآوری بیشتر در جامعه کمک کند زیرا تامین نیازهای جامعه و معیشت مردم از مولفه های مهمی است که در امر فرزندآوری می تواند تاثیرگذار باشد. خانواده ای که از تامین نیازهای اولیه برای فرزند خود احساس امنیت داشته باشد، می تواند به تعداد فرزندان بیشتر بیندیشد.
جلال ساداتیان کارشناس و تحلیل گر مسائل سیاسی نیز در گفت و گو با «رسالت» معتقد است: «جمعیتی می تواند به فکر آینده باشد که وضعیت معاش امروز آن تامین باشد و در تامین نیازمندی های آینده دچار مشکل نباشد. نسل امروز ما به لحاظ شرایطی که وجود دارد، عدم امنیت خاطر برای تامین نیازهای طبیعی دارد. به همین دلیل میزان مهاجرت از کشور برای تامین نیازها افزایش پیدا کرده و یکی از این نیازها، ادامه نسل و موالید است.»
وی افزود: «خانواده ها را نمی توان فقط با توصیه و تذکر تشویق به فرزندآوری کرد، بلکه حس عدم امنیت در برآوردن نیازهای طبیعی باعث کاهش فرزندآوری می شود. از سوی دیگر ادامه نسل به ماندگاری کشور و نظام نیز ارتباط پیدا می کند که برای ماندگاری باید تعادل جمعیتی برای آن برقرار باشد، یعنی هم درصد معقول سالمندی را داشته باشد و هم دارای جوانانی باشد که بخواهند آینده کشور را فعال کنند و میراث خود را به نسل آینده بسپارند. این مسئله که جمعیت از رشد پایینی برخوردار است تا بدانجا دارای اهمیت است که مقام معظم رهبری هم به رفع آن تاکید داشته اند.»
ساداتیان اضافه کرد: «روند فعلی افزایش جمعیت به قدری پایین است که نسل موجود به سالخوردگی رسیده و در صورت تداوم این وضعیت، نیاز کشور به نیروی جوان در آینده تامین نخواهد شد. ما در اوایل انقلاب به رشد ۶/۴ درصدی جمعیت رسیدیم که جمعیت امروز افراد دهه ۶۰ را تشکیل می دهد، اما این میزان کنترل شد و به رشد یک درصدی رسید، اما دوباره این میزان رشد تا حدودی تعدیل شد و به میزان کمی افزایش پیدا کرد زیرا تشویق به امر فرزندآوری صورت گرفت تا جمعیت بتواند افزایش پیدا کند و ما نسل پویاتری را داشته باشیم.»
وی با بیان اینکه مقام معظم رهبری به مسئله سیاسی پیرامون رشد جمعیت هم اشاره کرده اند، افزود: « در مرزهای ما نحله ها و گروه های فکری مستقر هستند که رشد جمعیتی آنها بالاست و با تشویق ها و امتیازاتی که دریافت می کنند و از سوی کشورهای متخاصم با ایران پشتیبانی و حمایت می شوند، اقدام به فرزندآوری می کنند، اما متاسفانه تنها کشور شیعه در دنیا رغبتی برای افزایش فرزندآوری نشان نمی دهد. اکنون رشد کلی جمعیت بسیار پایین است و جمعیت را به سوی سالمندی پیش می برد.»
این تحلیل گر سیاسی آنچه که امروز بر تصمیمات جمعیتی مردم کشور تاثیرگذار شده را شامل نیازهای انسانی و معیشت مردم دانست و افزود: «ما در جامعه در تامین این نیازها دارای مشکلات زیادی هستیم. دولت باید بتواند امنیت خاطر جمعیت را به وجود بیاورد که اگر حاصل گردد، فرزندآوری بیشتری در کشور خواهیم داشت. در کشور پتانسیل و ظرفیت های ارائه نظرات کارشناسی مفید وجود دارد و نظرات افراد دلسوز نظام نباید با معیار اصولگرایی یا اصلاح طلبی مورد نقد و بررسی قرار گیرد، زیرا سیاست های جمعیتی درباره حاکمیت نظام جمهوری اسلامی است و نباید جناحی با مسائل برخورد کرد، بلکه باید با نگاه کارشناسی به آن نگریست.»
وی در پایان سخنانش اظهار کرد: «اگر بتوان اعتماد عمومی را جلب کرد و سرمایه اجتماعی را ارتقاء داد، می توان به افزایش امر فرزندآوری امیدوار بود، همان طور که در اوایل انقلاب مردم به نظام اعتماد کردند و جنگ را اداره کردند و پیروز شدند.»
وجود نیروی جوان و کارآمد در هر کشوری می تواند به پیشرفت آن در حوزه های گوناگون بینجامد. از آن جایی که افزایش نسل جوان و اقتدار بخش به کشور از طریق ازدیاد جمعیت ممکن می شود و این رویکرد بدون تغییر نگرش فعلی و رفتار مردم در زمینه فرزندآوری امکان پذیر نیست، باید شرایط و معیشت زندگی افراد را به سمت و سویی سوق داد که به افزایش جمعیت منجر شود. در غیر این صورت آینده کشور را جمعیت سالخورده و کم توانی تشکیل می دهند که پیامدهای نامناسب آن را نتوان در دوره های پنج یا ۱۰ ساله و بیشتر بهبود بخشید.
سیاست های جمعیتی که نه امروز بلکه از سال های گذشته در کشور رواج پیدا کرده، باعث شده به تدریج از فهرست کشورهای جوان خارج شده و در کنار کشورهای سالخورده قرار بگیریم. عدم استقبال خانواده ها از فرزندآوری به دلایل مختلف، به تازگی توجه سیاست گذاران و تصمیم گیران کشور را به این مسئله معطوف کرده تا با اجرای برنامه های حمایتی در راستای تشویق خانواده ها و فرهنگ سازی در فرزندآوری، رویکردهای سیاست های فعلی را اصلاح کنند.
تغییر سبک زندگی و به ویژه آشنایی با تفکرات غربی، یکی از زمینه های تغییر در الگوی فرزندآوری را به وجود آورد به گونه ای که بسیاری از مظاهر زندگی غرب به جامعه ایرانی راه یافت و در نتیجه خانواده های امروزی را در فرزندآوری با تردید رو به رو کرد.
تبدیل شدن ایران به کشوری سالخورده در صورتی که برای آن تمهیداتی اندیشیده نشود در آینده ای نه چندان دور تهدیدهای فراوانی را در عرصه های سیاسی، فرهنگی و اقتصادی نصیب کشور می کند. مقام معظم رهبری نیز در سخنان اخیر خود بر اهمیت پیامدهای سیاسی که کاهش جمعیت و سالخوردگی می تواند برای کشور داشته باشد، اشاره کرده اند که نشان دهنده اهمیت این موضوع برای وضعیت فعلی و آینده کشور است.
لاله افتخاری استاد دانشگاه و نماینده اسبق مجلس در گفت و گو با «رسالت» سیاست های مناسب جمعیتی را عاملی برای پیشرفت اقتصادی عنوان کرد و گفت: «وجود نیروی کار مناسب و جوان در هر کشوری می تواند در شکوفایی اقتصاد آن کشور موثر باشد و با حمایت هایی که از آنها انجام می گیرد، باعث استقلال کشور و عدم وابستگی مملکت در بخش نیروی کار می شوند، زیرا کشور دارای نیروی کار قوی و زبده خواهد بود که نیاز کشور را رفع می کند.»
وی ادامه داد: «در صورتی که سیاست های جمعیتی به سمت و سویی برود که جمعیت جوان کشور کاهش پیدا کند، برای تامین نیروی کار مانند بعضی از کشورهای اروپایی، نیروی کار جوان را باید از دیگر کشورها وارد کرد و این با توجه به تفاوت فرهنگ ها و دیدگاه ها، مشکلات متعددی را در کشور به وجود می آورد و یا بعد از برخوردار شدن نیروی کار مهاجر از توانمندی های لازم، کشور را ترک می کنند و یا اصلا دچار محدودیت های تحریم ها می شوند و از کشور خارج می گردند. این مسائل باعث به وجود آمدن تداخل در جمعیت می شود که تهدیدی برای امنیت جامعه محسوب می شود.»
وی با اشاره به ایجاد مشکلات فرهنگی که در صورت کاهش فرزندآوری در کشور می تواند به وجود آید، اضافه کرد: «نبودن همبازی برای فرزندان و نداشتن خانواده گسترده باعث می شود
فرزندان به فرهنگ غربی روی بیاورند که از سویی می بینیم مدل های مختلفی از همزیستی مانند ازدواج سفید و یا روی آوردن به نگهداری از حیوانات به جای فرزندآوری بروز پیدا می کنند که می تواند باعث استحاله فرهنگی شده و هم دیدگاه افراد را از رسالتی که دارند، دور نگه می دارد.»
افتخاری برگ برنده بعضی از کشورها را افزایش جمعیت کشورشان عنوان کرد و افزود: «در کشور ما هم باید این مقوله، جدی گرفته شود، اما نه دولت و نه مجلس به طور جدی به این مسئله نپرداخته اند. مجلس می توانست با لغو محدودیت ها، خانواده ها را تشویق به فرزندآوری کند، اما این کار را انجام نداد و دولت هم با پذیرش مسئولیت هایی که هزینه زیادی هم برای آن در پی نداشت می توانست به امر فرزندآوری کمک کند، اما اهتمام جدی به این مسئله وجود نداشته و ندارد.»
وی با بیان اینکه تبلیغات غربی در کاهش فرزندآوری بیشتر برای القا به دیگر کشورها ساخته می شود، گفت: «تبلیغات دشمنان متخاصم کشور برای دور کردن خانواده ها از فرزندآوری و به تازگی عدم تشکیل خانواده و دور شدن از ازدواج ساخته می شود. وقتی ساختار خانواده که سنگ زیربنای جامعه است، متلاشی شود، مشکلات بعدی هم در پی می آیند و به تدریج فرهنگ غربی جایگزین فرهنگ ایرانی می شود.»
این استاد دانشگاه تصریح کرد: «مسئولان فرهنگی نسبت به این مسئله توجه کافی ندارند و تنها فرهنگ سازی ما مختص به نشان دادن خانواده ای شاد که دارای چندین فرزند است، می شود.
در بعضی از کشورها مانند روسیه به خانواده ای که ۶ فرزند یا بیشتر داشته باشد، مدال می دهند و این مدال مزیت هایی را نیز به دنبال خود می آورد، در حالی که چنین فرهنگی در کشور ما وجود ندارد. کشورهای آمریکا و رژیم غاصب اسرائیل، نسخه تک فرزندی یا بی فرزندی را برای خانواده های خود نمی پیچند و خیلی از کشورها مزایای زیادی برای فرزندآوری خانواده ها درنظر می گیرند.»
افتخاری با تاکید بر اینکه قوه قضائیه باید بر روند اجرای قانون برای حمایت از ازدواج و فرزندآوری بر مجلس نظارت داشته باشد، گفت: « از اجرای این قانون سرپیچی به عمل آمده است. باید همه ارگان ها در اقدامی همسو دست به دست یکدیگر بدهند تا بیشتر از این فرصت ها از دست نرود. در صورتی که تغییر در سیاست های جمعیتی کشور به وجود بیاید در زمان بروز جنگ، جمعیت جوان می تواند از کشور دفاع کند. علاوه بر آن دانشگاه ها خالی از دانشجو نمی شوند و جمعیت سالخورده که هزینه های بالا دارند و کارایی آنها کم خواهد بود در جایگاه های مدیریتی و تصمیم گیری قرار نمی گیرند.»
عدم امنیت در برآوردن نیازها، باعث کاهش فرزندآوری شده است
توصیه و تشویق صرفا نمی تواند به فرزندآوری بیشتر در جامعه کمک کند زیرا تامین نیازهای جامعه و معیشت مردم از مولفه های مهمی است که در امر فرزندآوری می تواند تاثیرگذار باشد. خانواده ای که از تامین نیازهای اولیه برای فرزند خود احساس امنیت داشته باشد، می تواند به تعداد فرزندان بیشتر بیندیشد.
جلال ساداتیان کارشناس و تحلیل گر مسائل سیاسی نیز در گفت و گو با «رسالت» معتقد است: «جمعیتی می تواند به فکر آینده باشد که وضعیت معاش امروز آن تامین باشد و در تامین نیازمندی های آینده دچار مشکل نباشد. نسل امروز ما به لحاظ شرایطی که وجود دارد، عدم امنیت خاطر برای تامین نیازهای طبیعی دارد. به همین دلیل میزان مهاجرت از کشور برای تامین نیازها افزایش پیدا کرده و یکی از این نیازها، ادامه نسل و موالید است.»
وی افزود: «خانواده ها را نمی توان فقط با توصیه و تذکر تشویق به فرزندآوری کرد، بلکه حس عدم امنیت در برآوردن نیازهای طبیعی باعث کاهش فرزندآوری می شود. از سوی دیگر ادامه نسل به ماندگاری کشور و نظام نیز ارتباط پیدا می کند که برای ماندگاری باید تعادل جمعیتی برای آن برقرار باشد، یعنی هم درصد معقول سالمندی را داشته باشد و هم دارای جوانانی باشد که بخواهند آینده کشور را فعال کنند و میراث خود را به نسل آینده بسپارند. این مسئله که جمعیت از رشد پایینی برخوردار است تا بدانجا دارای اهمیت است که مقام معظم رهبری هم به رفع آن تاکید داشته اند.»
ساداتیان اضافه کرد: «روند فعلی افزایش جمعیت به قدری پایین است که نسل موجود به سالخوردگی رسیده و در صورت تداوم این وضعیت، نیاز کشور به نیروی جوان در آینده تامین نخواهد شد. ما در اوایل انقلاب به رشد ۶/۴ درصدی جمعیت رسیدیم که جمعیت امروز افراد دهه ۶۰ را تشکیل می دهد، اما این میزان کنترل شد و به رشد یک درصدی رسید، اما دوباره این میزان رشد تا حدودی تعدیل شد و به میزان کمی افزایش پیدا کرد زیرا تشویق به امر فرزندآوری صورت گرفت تا جمعیت بتواند افزایش پیدا کند و ما نسل پویاتری را داشته باشیم.»
وی با بیان اینکه مقام معظم رهبری به مسئله سیاسی پیرامون رشد جمعیت هم اشاره کرده اند، افزود: « در مرزهای ما نحله ها و گروه های فکری مستقر هستند که رشد جمعیتی آنها بالاست و با تشویق ها و امتیازاتی که دریافت می کنند و از سوی کشورهای متخاصم با ایران پشتیبانی و حمایت می شوند، اقدام به فرزندآوری می کنند، اما متاسفانه تنها کشور شیعه در دنیا رغبتی برای افزایش فرزندآوری نشان نمی دهد. اکنون رشد کلی جمعیت بسیار پایین است و جمعیت را به سوی سالمندی پیش می برد.»
این تحلیل گر سیاسی آنچه که امروز بر تصمیمات جمعیتی مردم کشور تاثیرگذار شده را شامل نیازهای انسانی و معیشت مردم دانست و افزود: «ما در جامعه در تامین این نیازها دارای مشکلات زیادی هستیم. دولت باید بتواند امنیت خاطر جمعیت را به وجود بیاورد که اگر حاصل گردد، فرزندآوری بیشتری در کشور خواهیم داشت. در کشور پتانسیل و ظرفیت های ارائه نظرات کارشناسی مفید وجود دارد و نظرات افراد دلسوز نظام نباید با معیار اصولگرایی یا اصلاح طلبی مورد نقد و بررسی قرار گیرد، زیرا سیاست های جمعیتی درباره حاکمیت نظام جمهوری اسلامی است و نباید جناحی با مسائل برخورد کرد، بلکه باید با نگاه کارشناسی به آن نگریست.»
وی در پایان سخنانش اظهار کرد: «اگر بتوان اعتماد عمومی را جلب کرد و سرمایه اجتماعی را ارتقاء داد، می توان به افزایش امر فرزندآوری امیدوار بود، همان طور که در اوایل انقلاب مردم به نظام اعتماد کردند و جنگ را اداره کردند و پیروز شدند.»
وجود نیروی جوان و کارآمد در هر کشوری می تواند به پیشرفت آن در حوزه های گوناگون بینجامد. از آن جایی که افزایش نسل جوان و اقتدار بخش به کشور از طریق ازدیاد جمعیت ممکن می شود و این رویکرد بدون تغییر نگرش فعلی و رفتار مردم در زمینه فرزندآوری امکان پذیر نیست، باید شرایط و معیشت زندگی افراد را به سمت و سویی سوق داد که به افزایش جمعیت منجر شود. در غیر این صورت آینده کشور را جمعیت سالخورده و کم توانی تشکیل می دهند که پیامدهای نامناسب آن را نتوان در دوره های پنج یا ۱۰ ساله و بیشتر بهبود بخشید.
برچسب ها
امنیت , کاهش فرزندآوری , کهنسالی
به اشتراک بگذارید
https://resalat-news.com/?p=17108
تعداد دیدگاه : دیدگاه‌ها برای سایه شوم کهنسالی بر سر ایران بسته هستند
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.