زنی برای همیشه تاریخ

جرقه‌ای برای تحول اقتصادی

ادامه ...

پزشکی و معلولیت ترکیبی حماسی و سخت

ادامه ...

اخبار ویژه »

شناسه خبر : 95346

ارسال

پرینتخانه » یادداشت تاریخ انتشار : 27 آذر 1402 - 6:10 |

اگرچه زندگی حضرت فاطمه زهرا سلام‌الله‌علیها تنها هجده بهار داشت اما اگر نگاهی به حیات فردی، اجتماعی و سیاسی این بزرگ بانوی جهان اسلام بیندازیم در خواهیم یافت همین زندگی کوتاه‌مدت درس‌های بزرگی را برای تاریخ بشریت به همراه داشته است. آن حضرت تا لحظه‌ای که در خانه پدر بود علیرغم اینکه در سنین کودکی بود به خوبی امورات زندگی رسول خدا را رتق و فتق کرده و در فراز و نشیب‌ها و ناملایمات و دشمنی مشرکان و جاهلان در امر رسالت و در سخت‌ترین شرایط تبلیغ دین اسلام به‌خصوص در تنگناهای اقتصادی و اجتماعی در شعب ابی طالب همواره همدم و مونس پدر بود. به طوری که پیامبر عظیم‌الشأن اسلام ، فاطمه زهرا سلام‌الله‌علیها را ام‌ابیها ( مادر پدرش ) خطاب فرمود. جایگاه اجتماعی آن حضرت رفیع و ممتاز بود به‌طوری که بزرگان جامعه برای رسیدگی به امورات اجتماعی به ایشان مراجعه می‌کردند. فاطمه سلام‌الله علیها در سه جنگ در کنار پدر حضور داشت و از طرف ایشان ماموریت داشت تا به امورات و نیازهای خانواده شهدا رسیدگی و تلاش جدی برای رفع مشکلات آن‌ها فرماید. پیوند با امیرمومنان زندگی حضرت فاطمه را وارد مرحله جدیدی می‌کند. ازدواج ایشان در اوج سادگی و به دور از تشریفات بود. تعیین مهریه کم و آسان گرفتن امر ازدواج و تشکیل خانواده بر مبنای اخلاق و معنویات، از آن حضرت الگویی بی‌نظیر ساخته است بطوری که حتی هنگام اظهار احتیاج زن سائلی ، پیراهن روز عروسی خود را نیز انفاق می کند.

آیین خانه داری و همسرداری آن حضرت در خانه شوهر نیز الگویی بی بدیل برای زنان تاریخ بوده است . امیرالمومنین علیه‌السلام درباره‌ فاطمه‌ زهرا (س) فرمود: «ما اغضبنی و لا خرج من امری.» یک‌بار این زن در طول دوران زناشویی، مرا به خشم نیاورد. روزی که علی(ع) غذایی از همسر عزیز خود خواست تا بدان گرسنگی خود را برطرف سازد، فاطمه( س) در جواب گفت: سوگند به خدایی که پدرم را به نبوت و شما را به امامت برگزید، دو روز است که در منزل غذای کافی نداریم لذا حضرت با تأسف بسیار فرمود: فاطمه جان! چرا مرا آگاه نکردی تا به دنبال تهیه غذا بروم؟ و آن بانو در جواب عرض کرد: «ای اباالحسن! من از پروردگار خود حیا می کنم چیزی را که تو بر آن توان و قدرت نداری درخواست نمایم.» کرامات اخلاقی و شیوه زندگی زناشویی آن حضرت را باید فرهنگ سازی و در قالب همسرداری فاطمی به نسل های فعلی و آینده آموزش داد . فقر و تنگدستی در فضایی آکنده از محبت و همدلی که در بین خانواده موج می زد اصلا به چشم نمی آمد و این محصول عشقی بود که بانوی منزل به همسر و فرزندان خود هدیه می داد . مدیریت عواطف حضرت زهرا (س )مثال زدنی است؛ محبت ایشان به پیامبر( ص) طوری است که او را «ام ابیها» می کند؛ محبت به فرزندان، او را مادری دلسوز و محبتش به امیرالمومنین( ع) او را به یک انسان عاشق تبدیل کرده است. در واقع همه اطرافیان نزدیک و همسایگان ، از عواطف او بهره مند می شدند.

فاطمه زهرا (س )به شکل های مختلف با جامعه ارتباط داشت. خانه اش محل رفت و آمد بخشی از بدنه اجتماعی بود . گاهی کسانی پیش پیامبر می آمدند و درخواست کمک می کردند که ایشان، آن افراد را به منزل دخترش ارجاع می داد . در موارد زیادی زوجین از پایگاه های متفاوت اجتماعی، اختلافات خود را پیش حضرت زهرا( س) مطرح و حضرت، عادلانه نقش قاضی را ایفا و اختلافات آن ها را داوری می کرد. حل و فصل نیازمندی های علمی و پاسخ گویی به سوالات علمی و دینی و فقهی گروه های مختلف جامعه به ویژه زنان از دیگر فعالیت های اجتماعی بانوی اول اسلام است . زندگی سیاسی حضرت زهرا( س) ، با آغاز انحرافات سیاسی پس از رحلت پیامبر عظیم الشان اسلام( ص) و از نشست سقیفه بنی ساعده و گرفتن ولایت برحق امیر مومنان علی( ع) و سپردن آن به دیگری آغاز گردید . اقدامات حضرت زهرا( س) در این زمینه هوشمندانه و مدبرانه و با حکمت بود . ایشان برای کسب توان سیاسی در جهت رسیدن به آرمان های پیامبر در صدد گرفتن حق مسلم باغ فدک برآمده و پس از حضور در دارالعماره و با استدلال و منطق آن را پس گرفت . در ثانی با خانواده های انصار و مهاجر دیدار و ضمن یادآوری پیمان غدیر و دو امانت پیامبر بر امت ، آنان را به توجه در این زمینه دعوت نمود.

آگاهی بخشی و ایراد خطبه های آتشین در تبیین شرایط روز و هدایت مردم که مهمترین آن در مسجدالنبی) ص) و در استیضاح خلیفه اول و اصلاح مدیریت جامعه اسلامی بود محور دیگر مبارزه سیاسی آن حضرت را تشکیل می داد . حضرت زهرا( س) همواره در کنار امام و مولای خود بوده و مرهم درد ها و غم های مولا بودند و هرگز در دفاع از کیان ولایت و امامت کم نگذاشته و در حالی که بسیاری از خواص و صحابه پیامبر در سکوت مطلق بودند ، یک تنه ایستاده و در هجوم به منزل امیر المومنین مجروح شد و به بستر بیماری افتاد. در شرایطی که مردم جاهل و بی بصیرت اسیر جوسازی ها و شانتاژ های تبلیغاتی بودند فاطمه (س )با وصیت خود ، اجازه نداد عهد شکنان بر پیکرش حاضر شده و نماز بخوانند تا بدین وسیله ضمن مبارزه با فریبکاران و غاصبان حق امیرالمؤمنین، زمینه بیداری حق‌طلبان را در طول تاریخ فراهم ساخت.

نویسنده : محمدعلی بهرامی |