|راضيه فراهاني|
۶ دي ماه، رزمايش مرکب دريايي ايران، روسيه و چين در شمال اقيانوس هند آغاز شد. برخي از کارشناسان حضور ناو روسيه در رزمايش سه‌جانبه مشترک را حتي به‌عنوان ارسال پيام غيرمستقيمي به آمريکا مي‌دانند چراکه اين کشتي سابقه برخوردي با ناوگان نيروي دريايي آمريکا را نيز در درياي مديترانه دارد. روزنامه راي‌اليوم چاپ لندن در گزارشي نوشت: «رزمايش سه جانبه ايران، روسيه و چين پيامي به آمريکا و ديگر کشورهاي غربي است.» در اين گزارش آمده است: «شايد زود باشد که بگوييم اين رزمايش تجسم يک ائتلاف سه جانبه جديد باشد اما پيامي براي آمريکا و ديگر کشورهاي غربي است که طي ماه گذشته از تشکيل دو ائتلاف دريايي با همين هدف خبر دادند؛ ائتلافي که برخي از کشورهاي حاشيه خليج‌فارس مانند عربستان و امارات به آن پيوستند.» 
يک کارشناس مسائل بين‌الملل در گفت‌وگو با «رسالت» معتقد است: « آمريکا با استفاده از استراتژي فشار حداکثري به دنبال تسليم کردن ايران است اما با توجه به گسترش مناسبات اقتصادي ميان اين سه کشور در ائتلاف‌هاي منطقه‌اي، شانس آمريکا براي اين‌که بتواند از استراتژي فشار حداکثري بر جمهوري اسلامي، امتيازاتي دريافت کند، به حداقل خواهد رسيد و با اين وضعيت، شرايط ايران در عرصه بين‌المللي ارتقا خواهد يافت».
هادي محمدي در ادامه با اشاره به رزمايش نظامي دريايي مشترک ۴ روزه ايران، روسيه و چين اظهار داشت: «رزمايش‌هاي نظامي ميان کشورها بدون مقدمه شکل نمي‌گيرد، معمولا طرفين براي همکاري‌هاي نظامي و عملياتي طي فرآيندي مشخص بايد به نقطه مشترکي از دغدغه برسند تا زمينه آن فراهم شود؛ اين‌گونه نيست که زمينه همکاري به شکل سفته يا بدون مقدمه در عرصه نظامي يا عملياتي شکل گيرد، بنابراين بايد در نظر داشت که اين نوع همکاري‌ها داراي مقدمه، ملزومات، شروط و شاخص‌هايي است که مبناي آغاز همکاري در مرحله جديدي مي‌شود.»
وي بابيان اين‌که اين عمليات مشترک دريايي از ابعاد مختلفي حائز اهميت است و پيام‌هاي گوناگوني را به طرف‌هاي مختلف ارسال مي‌کند، ادامه داد: «اين عمليات فرصت جديدي از همکاري‌هاي اجرايي و عملياتي ميان اين سه کشور از جهت زماني، موضوعات مربوط به موازنه قدرت، مؤلفه‌هاي امنيتي غرب آسيا و مؤلفه‌هاي امنيتي جنوب شرق آسيا است.»
اين کارشناس روابط بين‌الملل ادامه داد: «اين‌که مي‌گوييم اين عمليات را بايد ازنظر زماني مورد توجه قرار دهيم بدين جهت است که آمريکا تاکنون فشارهاي حداکثري بسياري بر جمهوري اسلامي در عرصه‌هاي عمليات رواني، امنيتي، راهبردي و از همه مهم‌تر اقتصادي بر کشور ما اعمال کرد تا بتواند به هدف مشخصي يعني تسليم کردن ايران در مقابل شروط و پذيرش آمريکا به‌عنوان قدرت برتر دست يابد. در اين زمان خاص که آمريکا سياست‌هاي مشابهي را در قبال چين و روسيه اجرايي مي‌کند، اين زمان ويژه‌اي است تا مؤلفه‌هاي مختلف و اقدامات آن‌ها را نيز تحت تأثير قرار دهد.»
محمدي ادامه داد: «همچنين ازنظر ژئوپليتيکي و مؤلفه‌هاي امنيتي غرب آسيا به‌ويژه در خليج‌فارس و درياي عمان، آمريکا سعي داشت ضمن ايجاد ائتلاف با کشورهاي عربي، ائتلافي بين‌المللي از کشورهاي متحد زير چتر خود به وجود آورد اما موفق نبود و ناچار شد تا ائتلافي از کشورهاي عربي حاشيه خليج‌فارس تحت عنوان ايجاد امنيت در آبراه بين‌المللي براي صدور امن نفت به نقاط مختلف به وجود آورد. اين نوع ائتلاف‌سازي، نوعي ايجاد بلوک مشخص امنيتي براي به وجود آوردن تنش و ناامني به‌عنوان عامل فشار بر جمهوري اسلامي تلقي شد. در حال حاضر اروپايي‌ها نيز در مقابل اين ائتلاف‌، اقدام ويژه‌اي را انجام دادند تا بتوانند پاسخي به اين خط‌کشي، جبهه‌بندي و موازنه قدرت دهند.»
محمدي افزود: «همکاري‌هاي ايران، روسيه و چين آثار ديگري نيز در حوزه‌هاي ژئوپليتيک جنوب شرق آسيا و حوزه‌هاي مرزهاي جنوبي روسيه نيز دارد؛ زيرا پس از توسعه همکاري ايران و روسيه در سوريه به دستاوردهاي ژئوپليتيکي مشخص دست پيدا کرده و نفوذ و حضور آمريکا و پروژه‌هاي آمريکايي‌- صهيونيستي و پروژه تروريزم داعشي و وهابي را به شکست کشاند، فصل جديد همکاري‌هاي نظامي در دريا با روسيه شکل گرفته است. درواقع اين ائتلاف نوعي پاسخ در ايجاد بالانس قدرت در مقابل شيطنت و تشنج‌سازي‌اي است که آمريکا در مرزهاي مختلف روسيه ايجاد کرده است. همين اتفاق در جنوب شرق آسيا پيامي است به شيطنت‌هاي آمريکا در حوزه جنوب شرق آسيا عليه چين.»
وي تصريح کرد: «آمريکا با اقداماتي عليه چين در حال ايجاد تنش و بي‌ثباتي در محيط پيراموني اين کشور است تا استراتژي‌هاي بلندمدت آن را دچار اختلال و جايگاه جهاني که اين کشور به دنبالش بوده، محقق نشود تا آمريکا در نهايت به‌عنوان ابرقدرت تنهاي دنيا هژموني خود را در عرصه‌هاي مختلف اجرايي کند. هنگامي‌که چيني‌ها با حضور دريايي در شمال اقيانوس هند و درياي عمان در ائتلاف و همکاري نظامي شرکت مي‌کنند تنها پيام روشني به آمريکا است تا مطرح کنند، چنانچه ايالات‌متحده به شيطنت‌ها و ايجاد ناامني در جنوب شرق آسيا ادامه دهد، چين نيز فرصت‌هايي را در مقابل آمريکا براي به چالش کشيدن هژموني اين کشور در خليج‌فارس يا غرب آسيا يا حاشيه جنوبي خليج‌فارس به اجرا خواهد رساند.» اين کارشناس مسائل بين‌الملل تصريح کرد: «رزمايش سه کشور ايران، روسيه و چين در خليج‌فارس پيام‌هاي مشخصي در عرصه‌هاي مختلف دارد و  نشان مي‌دهد اين سطح همکاري گسترش‌يافته امکان منزوي‌سازي ايران را از آمريکايي‌ها مي‌گيرد چراکه همکاري‌هاي نظامي در بالاترين سطح مناسبات بين کشورها معمولا شکل مي‌گيرد.»
رزمايش مشترک ايران، روسيه و چين روز گذشته به پايان رسيده است. اين اولين بار بوده که دولت جمهوري اسلامي، در رزمايشي مشترک با دو قدرت عضو شوراي امنيت سازمان ملل شرکت مي کند. طبق گزارش فرماندهان، رزمايش مشترک سه کشور به تمام اهداف از پيش تعيين شده خود رسيده است.