«مجید تخت‌روانچی» نماینده ایران در سازمان ملل شب گذشته در جلسه شورای امنیت برای بررسی اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ گفت تحریم‌های آمریکا، مردم ایران را هدف گرفته تا در جامعه نارضایتی ایجاد کند.

روانچی ضمن اشاره به نقض قطعنامه ۲۲۳۱ توسط آمریکا، گفت واشنگتن به‌صورت غیرقانونی از توافق هسته‌ای ایران خارج شده و تحریم‌های یک‌جانبه را در تناقض با تعهدات بین‌المللی‌اش علیه ایران احیا کرد.

وی با «غیر قانونی، غیر اخلاقی، غیر انسانی و ظالمانه» خواندن تحریم‌های آمریکا علیه مردم ایران، تصریح کرد که به دلیل فشارهای تحریمی واشنگتن است که واردات برخی داروها برای بیماری‌های خاص به ایران متوقف شده است.

متن کامل این سخنرانی به شرح ذیل است:

“به نام خداوند بخشنده مهربان
خانم رئیس،
شورای امنیت باردیگر در حال بررسی اجرای یکی از مهمترین قطعنامه های خود یعنی قطعنامه ۲۲۳۱ است که یک عضو دایم شورا در حال نقض جدی آن است. این امر در تاریخ  سازمان ملل بی سابقه است. در اینجا می‌خواهم حمایت ارزشمند تمامی ۱۴ عضو شورا از برجام را ارج نهم.
هنگامی که شورا با تصویب اجماعی قطعنامه ۲۲۳۱ برجام را تایید کرد، همه دنیا آن را یک دستاورد بزرگ برای گفتگو و دیپلماسی چند جانبه خواند و مشارکتی قطعی در صلح و امنیت بین المللی دانست. قطعنامه ۲۲۳۱ تاکید دارد «برجام موجب توسعه و تسهیل همکاری و تماس های تجاری و اقتصادی با ایران می شود».

همانطور که دبیرکل به درستی در گزارش اخیر خود گفته « یک بخش اساسی برجام رفع تحریم های هسته‌ای علیه جمهوری اسلامی ایران به منظور عادی سازی روابط تجاری و اقتصادی» است. مضافا، براساس برجام، ۱+۵ و اتحادیه اروپا متعهد شده اند « ازدسترسی ایران به حوزه های تجاری، فناوری، مالی و انرژی اطمینان حاصل کنند» و آمریکا متعهد شده «در دستیابی ایران به کلیه منافع حاصل از رفع تحریم ها مزاحمتی ایجاد نکند».

در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷، رئیس جمهور آمریکا یک یادداشت ریاستی[۱] “برای توقف عضویت در برجام” صادر کرد. در واقع، آمریکا تصمیم گرفت به صورت غیرقانونی از برجام خارج شود و مغایر با تعهدات بین‌المللی‌اش همه تحریم هایی که براساس برجام برداشته شده بود را بازگرداند. این و تحولات بعدی منافع برجام برای ایران را تقریبا به صورت کامل بی اثر کرد و در برخی جوانب، وضعیت کنونی حتی بدتر از زمان پیش از انعقاد برجام است. از آن زمان، اعمال تحریم های غیرقانونی آمریکا به دیگر دولت ها تعمیم یافته و در واقع، به خاطر احترام به تعهدات‌شان براساس قطعنامه ۲۲۳۱ آمریکا دارد آنها را مجازات می کند. یکی دیگر از مواردی که در تاریخ سازمان ملل سابقه نداشته است.

تحریم های آمریکا با نیت مجازات جمعی عامه مردم است که حتی در زمان مخاصمات مسلحانه هم ممنوع می‌باشد. آنها آسیب پذیرترین گروههای مردم عادی را نیز هدف قرار می دهند تا در جامعه نارضایتی ایجاد کنند و لذا طبیعت غیرانسانی دارند.

تحریم های آمریکا همچنین بخش‌های مختلف اقتصاد ایران از جمله بخش های نفتی و بانکی ایران را هدف قرار داده است که تاثیر منفی بر زندگی میلیون ها ایرانی دارد. برخلاف ادعاهای آمریکا، تحریم‌هایش پایین تر، بهتر یا جایگزین جنگ نیستند بلکه جنگ واقعی اما با ابزار و نام دیگری هستند. به همین سادگی! آمریکا از غذا و دارو به عنوان اسلحه استفاده می کند و مغایر با دستور ۱۱ مهر ۱۳۹۷ دیوان بین‌المللی دادگستری، تحریم هایش را حتی به دیگر کالاهای بشردوستانه تعمیم داده است.

مقامات آمریکایی تایید کرده اند که رنج ناشی از تحریم ها برای مردم عادی عمدی و بخشی از یک استراتژی سیاسی است. وزیرخارجه آمریکا شرایط عجیبش برای انتقال غذا و دارو برای مردم ایران را حداقل دو مرتبه به صورت عمومی مطرح کرده است.

به هر تقدیر، تحریم های آمریکا غیرمشروع، غیراخلاقی، غیرانسانی و ظالمانه است. شرم آور است که زورگویی آمریکا باعث توقف صادرات برخی داروها به ایران و کابوس برخی بیماران شده است. به طور مثال، یک شرکت اروپایی تحت فشار تحریم های آمریکا صادرات باندهای مخصوص بیماران ای- بی که حاصل شرایط ژنتیکی نادر است و منجر به تاول زدن آسان پوست می شود، را متوقف کرده است.

آوا، دختر دوساله اهوازی، که از ای- بی رنج می برد یکی از کودکان پروانه ای است. به این نام خوانده می‌شوند چون پوست شان نظیر پروانه ها شکننده است. برای جلوگیری از عفونت، پروانه ها باید با باندهای مخصوص پوشیده شود. حتی آن باندها هم درد را مرتفع نمی کند اما جایگزین هایش وحشتناک است چرا که در زمان برداشتن پوست کودکان را می کند. در این روزها، واردات این باندها برای بیماران پروانه ای تقریبا غیرممکن شده و حیات کودکان بی گناهی نظیر آوا را به خطر انداخته است. هم اکنون کودکان پروانه ای درد ناشی از تحریم های غیرانسانی آمریکا را با دل و جان خود لمس می‌کنند. خرداد سالجاری آوا از درد برای همیشه رهایی یافت و فوت کرد.

داستان وی فقط بخش بسیار کوچکی از کل ماجرا است چرا که کودکان و بزرگسال مبتلا به سرطان و بیماریهای خاص در سکوت به مبارزه با مرگ می پردازند. کشتار کودکان و بیماران شجاعانه نیست !

سیاست فشار حداکثری آمریکا به مثابه تروریسم اقتصادی است که مردم بی گناه را می کشد. بنابراین، کسانی که در طراحی، حمایت و اجرای این تحریم ها نقش دارند باید بازخواست شوند. 
از دبیرکل انتظار می رود وفق بند ۷ یادداشت ۴۴ به صورت کامل در مورد تحریم های آمریکا و تاثیرات غیرانسانی‌اش گزارش دهد.

آمریکا هم چنین به صورت غیرقانونی فعالیت‌های هسته‌ای مجاز تحت قطعنامه ۲۲۳۱ را تحریم کرده و مانع اجرای تعهدات ایران ودیگر دولت ها شده است. مضافا، بر فعالیت های کانال خرید تاثیر منفی داشته است.

به رغم همه سختی های عارض بر مردم ایران در نتیجه تحریم های غیرقانونی آمریکا، ایران بنا به درخواست دیگر اعضای برجام و براساس تعهد ایشان به جبران، یک سال تامل کرد و تعهداتش را به صورت کامل انجام داد.

اعضای برجام در ۱۵ تیر و ۲ مهرماه ۱۳۹۷ تعهد به جبران از جمله برای تاسیس کانال های مالی موثر، صادرات نفت، کشتیرانی و بیمه، و محافظت در قبال تاثیرات فرامرزی تحریم های آمریکا نمودند. هیچ یک از این تعهدات تا به امروز عملی نشده است.

ایران به اجرای برجام متعهد بوده و هست. این واقعیت به صورت مکرر توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی از جمله بعد از بازگشت تحریم های یکحانبه آمریکا تایید شده است. اما اجرای یکجانبه برجام پایدار نیست. اجرای کامل این توافق مستلزم وجود بیش از یک طرف راغب و توانمند است. بعد از یک دوره یک ساله‌ی صبر استراتژیک و در مقابل تداوم بی عملی طرف‌های اروپایی برجام و بعد از ملاحظه عدم احترام به قول‌هایی که به ایران داده شده، ایران ناگزیر به عمل و اتخاذ گام های ضروری برای درمان عدم توازن ایجاد شده در برجام گردید. برای اینکار، ایران که سازوکار حل و اختلاف برجام را طی نموده بود، نهایتا اقدام جبرانی مورد شناسایی برجام و شورای امنیت را اعمال کرد. این تصمیم با دقت برای حفظ برجام طراحی شد.

ایران اجرای برخی تعهدات خود را براساس بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام متوقف کرده است. به منظور ایجاد فضا برای دیپلماسی، یک رویکرد گام به گام با فاصله زمانی های دو ماهه طراحی  شده است. گام های ایران بازگشت پذیر هستند اما خسارات وارده به ایران و ایرانیان در نتیجه تحریم ها اصلا بازگشت پذیر نیست. چگونه فرصت های از دست رفته، صدمات وارده به اقتصاد، و مهمتر از همه، نفوس گرانبهای تلف شده و رنج مردم ایران به ویژه کودکان، سالمندان و بیماران می تواند برگردد؟

ایران فقط برخی اقدامات داوطلبانه را متوقف کرده است. آنها به همکاری ایران با آژانس لطمه‌ای نزده است. آنها مغایر با تعهدات پادمانی ما هم نیستند. آژانس مکررا تایید کرده که ایران مشمول جامع‌ترین نظام راستی آزمایی موجود در دنیا است. قابل توجه اینکه در سال ۲۰۱۸ تعداد کل بازرسی های آژانس در سرتاسر دنیا ۲۱۹۵ مورد بوده در حالیکه تا نوامبر ۲۰۱۹ بیش از ۶۸۸ بازرسی در ایران انجام شده که به ۱۳۶۷ شخص- روز بازرسی بالغ می شود.

ایران همواره تعهداتش را محترم شمرده و منطق را با منطق و احترام را با احترام جواب داده است. اما ما نمی‌توانیم زورگویی را از هیچ جایی بپذیریم و نخواهیم پذیرفت. ما به تهدید و ارعاب پاسخ متقابل خواهیم داد. در حال حاضر، بیشترین تلاش در حسن نیت برای حفظ برجام از سوی ایران در حال انجام است. به محض اینکه اجرای کامل برجام توسط دیگر اعضا تضمین گردد، ایران بلافاصله از گام های خویش باز می گردد. اگر اراده برای اجرای برجام توسط همه طرف ها وجود داشته باشد، راه وجود دارد. اما ایران نمی تواند به تداوم تحریم‌های غیرقانونی و عدم وجود اقدامات جبرانی در قبال این تحریم ها توسط دیگر طرف ها بی تفاوت باقی بماند. ایران اقدامات ضروری برای تامین منافع ملی‌اش بعمل خواهد آورد و گزینه های ایران محدود نیست. ضمنا، هراقدام غیرضروری و بیجا علیه ایران با اقدام قاطع ایران مواجه خواهد شد همانطور که قبلا در عالی ترین سطوح به شرکای برجامی مان اعلام کرده‌ایم.

پیشنهاد آمریکا برای گفتگوی بی قید و شرط با ایران صادقانه نیست و ناشی از عادتش برای ورود به گفتگو از موضع قدرت و نه از موضع برابر است. درخواست گفتگو با ایران و همزمان اصرار بر اعمال «سیاست فشار حداکثری» علیه مردم ایران قابل جمع نیست. ایران زیر تهدید شمشیر مذاکره نخواهد کرد. آمریکا باید یک تصمیم استراتژیک بگیرد. همانطور که یک ضرب المثل آمریکایی می گوید « نمی توانی همزمان هم کیک خود را داشته باشی و هم آن را بخوری». یا سیاست فشار حداکثری وحشتناک و کهنه خود را ادامه دهید که از سوی مردم ایران سرزنش و در سطح بین المللی به عنوان یک شریک غیرقابل اعتماد تلقی شده، یا همانند یک دولت عادی رفتار کنید و تحریم های خود را بردارید. در این راستا، اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت توسط آمریکا مسیر را برای یک گفتگوی واقعی در چارچوب توافق هسته ای آماده خواهد کرد.

از زمان انعقاد برجام، برخی دولت ها تلاش کرده اند شورای امنیت را به مسایلی ورای برنامه صلح آمیز هسته‌ای ایران وارد نمایند. خلال مذاکرات هسته ای، ما با خواسته برخی طرف ها برای گنجاندن موارد غیرمرتبط در سند نهایی مخالفت کردیم و بدین ترتیب موافقت نکردیم که توانمندی های دفاعی مشروع ایران و نقش منطقه‌ایش به شمول مبارزه با تروریسم را در بر بگیرد یا متاثر کند. تلاش های اخیر برای مرتبط کردن این موضوعات از جمله به واسطه تفسیر نادرست از پیوست ب قطعنامه ۲۲۳۱ کاملا غیرموجه است.

دستیابی به ابزارهای دفاع مشروع یک حق ذاتی در حقوق بین الملل است. ما در یک منطقه شکننده و ناامن زندگی می کنیم. مضافا، فروش مقادیر زیاد تسلیحات سنگین به منطقه آن را آماده انفجار کرده است. کسانی که از ایران می خواهند توانمندی‌های تسلیحاتی متعاف خود را محدود کند، سود زیادی از فروش تسلیحات مرگبار به این منطقه می برند. تحت هیچ شرایطی، ایران در مورد امنیت خود مصالحه نخواهد کرد.

ایران تسلیحات اتمی ندارد و در برجام تعهد کرده دنبال دستیابی و تولید آن نباشد. همین طور هم موشک‌های ایران «طراحی نشده برای داشتن توانمندی پرتاب تسلیحات اتمی» نبوده و بنابراین خارج از چارچوب قطعنامه ۲۲۳۱ است. انتخاب عبارت «طراحی شده برای داشتن توانمندی» تعمدی و متعاقب مذاکرات طاقت فرسا بود تا موشک های متعارف ایران را از حیطه قطعنامه خارج کند. این تعبیر به خوبی در بیانیه ایران متعاقب تصویب قطعنامه ۲۲۳۱ منعکس شده است. بازتفسیر خودسرانه قطعنامه با توسل به مفاهیم غیرالزام آورِ یک کلوبِ انحصاریِ ۳۵ عضوی نظیر ام تی سی آر کاملا گمراه کننده و بنابراین غیرقابل قبول است.

در خاتمه، ملاحظات ما در رابطه با گزارش دبیرکل در نامه اخیر من به شورا آمده و شامل دیدگاههای ما در خصوص مواردی است که در صحبتهای امروزم نبود.

خانم رئیس،

با استفاده از فرصت، من همچنین می خواهم توضیحاتی در مورد برخی صحبت‌های اعضا بدهم که غیرمرتبط با دستورکار نشست امروز بود.

اول، در مورد حمله به  تاسیسات نفتی آرامکو، ما مکرر و به صورت کلی تمامی اتهامات علیه خود را در این زمینه رد کرده ایم. ممکن است به خاطر داشته باشید که بلافاصله، تکرار می کنم، بلافاصله، پس از حمله مزبور هم آمریکا و هم عربستان سعودی ادعا کردند که ایران مسئول این حملات است. چنین ادعاهایی کاملا سازگار با رفتار معمول آنها در موقعیت های مشابه است جایی‌که ابتدا ایران را متهم می کنند و بعد وانمود می کنند در حال یک تحقیقات جامع هستند.

نتیجه چنین تحقیقاتی از پیش معلوم شده و کاملا قابل پیش بینی است. آن منجر به برخی عکس ها و ویدئوهای تقبلی یا اسناد جعلی به منظور «اثبات» به اصطلاح مشارکت مستقیم یا غیرمستقیم ایران می شود.

دوم، امروز اطلاعات نادرستی به شورا در مورد شرایط جاری در خاورمیانه ارائه شد. مخرج مشترک همه وضعیت‌های گذشته و کنونی خاورمیانه این است که آمریکا از طریق «سیاست تفرقه بینداز و حکومت کن» پیوسته و مدام به درگیریهای منطقه ای دامن زده است. در مقابل، ایران یک نیروی قوی در مقابل ناامنی، تروریسم و افراط گرایی در منطقه خواهد ماند. یک مثال زنده، کمک ما به دولت و مردم عراق و سوریه برای شکست داعش است.

به رغم همه تلاش های آمریکا، هیچ چیزی پیوندهای برادرانه، مذهبی، فرهنگی و تاریخی کشورهای منطقه را نخواهد گسست.

ماه همواره از تاسیس سازوکار امنیتی در خلیج فارس حمایت کرده ایم. ابتکار اخیر رئیس جمهور ما تحت عنوان « پوشش صلح هرمز » (امید) طرحی درست در زمان درست است. ما آماده تعامل با همسایگان برای دستیابی به یک چارچوب مورد توافق طرفها در اسرع وقت هستیم.

سوم، طرح مسایل داخلی ایران در این نشست نقض فاحش اصول بنیادین این سازمان به ویژه بند ۷ ماده ۲ منشور است که صراحتا ورود سازمان به مسایل داخلی دولت ها را ممنوع می کند. اتهاماتی را که علیه کشورم در این زمینه مطرح شد به صورت کامل رد می کنیم.

با تشکر”

شورای امنیت سازمان ملل متحد بامداد جمعه (به وقت تهران) برای بحث درباره هشتمین گزارش «آنتونیو گوترش» دبیر کل سازمان ملل، درباره اجرای قطعنامه شماره ۲۲۳۱ در تأیید برجام تشکیل جلسه داد. «رزماری دی کارلو»، معاون دبیرکل سازمان ملل در امور سیاسی در این جلسه از ایران خواست از انجام آزمایش موشکی خودداری کند