اخيرا وزير خارجه انگليس ، ايران را به نقض توافق هسته اي متهم کرد اما در عين حالپ ابراز اميدواري کرد که توافق هسته‌اي به کار خود ادامه دهد. وي تاکيد کرده است که ما همچنان مايليم که راهي پيدا کنيم تا اين توافق کار کند! جرمي هانت در اين خصوص مي گويد :
” ما به همراه فرانسه و آلمان فکر مي‌کنيم که اولويت اول براي ايران عدم دستيابي به تسليحات هسته‌اي است. ما معتقديم که اين براي منطقه غرب آسيا خيلي خطرناک است که ايران به سلاح اتمي دست يابد. ما همچنان مايليم که راهي پيدا کنيم تا اين توافق کار کند. ما خيلي نگران اخباري هستيم که از تهران آمد و قبل از تصميم گيري درباره گام‌هاي بعدي منتظر گزارش‌هاي مستقل نهادهاي بين‌المللي مربوطه در اين زمينه باقي خواهيم ماند. اما مشخصا اگر ايران در حال نقض اين توافق باشد آنجا عواقب جدي براي اين کشورخواهد داشت.”
به راستي منظور وزير امور خارجه انگليس از “ادامه کار برجام” چيست؟ در اين خصوص نکاتي وجود دارد که نمي توان به سادگي از کنار آنها گذشت :
نخست اينکه اساسا ادعاي وزير امور خارجه انگليس و ديگر وزراي امور خارجه کشورهاي اروپايي در خصوص نقض برجام توسط ايران نادرست است. اقدامات ايران، يعني کاهش تعهدات برجامي ،وفق مفاد مندرج در متن توافق هسته اي صورت گرفته است. از سوي ديگر، مقامات اروپايي قصد دارند از اقدام ايران به مثابه يک “کنش اوليه” ياد کنند، حال آنکه کاهش تعهدات برجامي ايران صرفا واکنشي نسبت به کارشکني آمريکا و بي تعهدي اروپا در قبال توافق هسته اي است.
مروري بر رفتار ايالات متحده آمريکا و تروئيکاي اروپايي نشان مي دهد که آنها در برجام به دنبال بازي با حاصل جمع صفر هستند؛ به اين معنا که در مقابل “تعهد پذيري ايران” کمترين تعهدي را در خصوص تامين حقوق حقه ايران در برجام نپذيرند. عدم توازن در تعهدات طرفين ، خود را در مواردي مانند ارائه ساختار حداقلي و قطره چکاني INSTEX نشان داده است. از سوي ديگر، صبر استراتژيک ايران طي يک سال اخير و پايبندي مطلق آن به برجام اين توهم را در طرف‌هاي مقابل ايجاد کرد که تا هر زمان که بخواهند به روند بي تعهدي خود و البته مطالبه تعهدپذيري از سوي کشورمان ادامه دهند. با اين حال اعلام مصوبه شوراي عالي امنيت ملي جمهوري اسلامي ايران مبني بر تعليق گام به گام تعهدات برجامي ايران چنين موازنه اي را به سود کشورمان تغيير داده است.
تحقق دو گام مصوبه شوراي عالي امنيت ملي اين پيام را به جهانيان دارد که غرب جهت ادامه توافق هسته اي با ايران چاره اي جز بازتعريف تعهدات خود در قبال اين سند حقوقي ندارد. بر اين اساس، تروئيکاي اروپايي ناچارند اقدامات و گام‌هاي عملياتي و همراه با تضمين را براي تامين نيازهاي اقتصادي کشورمان در برجام صورت دهند. به عبارت بهتر، ايران با اقدام خود، قاعده و زمين بازي با تروئيکاي اروپايي را به سود منافع ملي کشورمان تعريف کرده است.
هم اکنون، تنها پيش شرط حفظ توافق هسته اي ، تعهد پذيري کامل اروپا به اجراي برجام و تحقق حقوق حقه ايران است. بديهي است که در اين معادله، زياده خواهي و جو سازي هاي کاذب از سوي تروئيکاي اروپايي، تنها منجر به فوت وقت به ضرر آنها خواهد شد. بديهي است که در صورت عدم تامين منافع برجامي ايران از سوي تروئيکاي اروپايي، ايران نيز تعليق گام به گام تعهدات برجامي را با قدرت ادامه خواهد داد.طي روزهاي اخير اين مسئله براي افرادي مانند جرمي هانت به اثبات کامل رسيده است.