| حسن شجاعي- دبير گروه فرهنگي|
شوک حاصل از خبر افزايش سه برابري قیمت بنزين چنان فضاي جامعه را به هم ريخت که بعد از گذشت چند روز از آن هنوز شاهد تبعات امنيتي و اجتماعي آن در سراسر کشور هستيم و احتمالا فضاي اقتصادي کشور را نيز تحت تأثير قرار خواهد داد.
در زمينه اين تصميم شوراي هماهنگي اقتصادي سران قوا، نکات مهمي وجود دارد که شايد يکي از مهم ترين بخش هاي آن، حوزه اقناع افکار عمومي و اطلاع رساني در زمينه تصميمات بزرگ ملي است که اثرات و تبعات آن تمامي اقشار جامعه را در بر گرفته و موجب مي شود تا شاهد بازخوردهاي مثبت و منفي از سوي مردم باشيم.
اينکه دولت از مدت ها پيش به دنبال اجرايي کردن اين طرح بوده شکي در آن نيست و اگر فرض بر اين باشد که اين اتفاق يک شبه افتاده جفا به شعور ملتي است که همه جانبه از جان و مال خود براي نظام هزينه کرده است. پس اگر چنين بوده و به فرموده مقام معظم رهبري کار کارشناسي هم بر آن صورت گرفته انتظار مي رود که پيوست هاي مختلف آن نيز از سوي کارشناسان مربوطه ديده شده و حتما و حتما حوزه اطلاع رساني و تنوير افکار عمومي در اولويت هاي نخست اين تصميم بايد قرار داشته باشد که متأسفانه آنچه شاهد بوديم بي توجهي به اين بخش و در اصل افکار عمومي بود که سبب شد بازتاب هاي ناگواري را به همراه داشته باشد.
آيا انتظار زيادي است، تصميم کلاني که همه مردم به ويژه قشر کم درآمد و ضعيف جامعه که به گفته آقايان دولتي نزديک به ۶۰ ميليون نفر از آحاد جامعه را در بر مي گيرد از آن متأثر مي شوند بدون پيوست اطلاع رساني اجرايي شود؟ جز اينکه در اين زمينه کمترين اهميت بخش اين پرونده مردم بوده و بدون در جريان قرار گرفتن آنها يه شبه تصميمي به اين اهميت ابلاغ مي شود.نگاهي به شيوه اطلاع رساني در کشورهايي نظير ايالات متحده آمريکا که از منظر ما در حوزه حقوق بشر و رعايت مسائل انساني در انتهاي جدول قرار مي گيرند نشان مي دهد که تصميمات بزرگ همواره با افکار عمومي درميان گذاشته شده و پس از اقناع مردم اين اتفاقات رقم مي خورد. در جنگ هاي خاورميانه و به ويژه جنگ عراق اين اتفاق به عينه افتاد و دولت وقت آمريکا پس از ماه ها تنوير افکار عمومي دست به حمله نظامي به عراق زد. اما متأسفانه در دولت يازدهم تصميم بزرگ و جراحي مهم اقتصادي و معيشتي مردم بدون اطلاع آنان انجام شد تا يک‌بار ديگر شاهد بي توجهي اين دولت به افکار عمومي باشيم.
«رسالت» براي تبيين اين رويکرد دولت گفت و گويي با دکتر محمدصادق کوشکي کارشناس رسانه و عضو هيئت علمي دانشگاه تهران ترتيب داده که در ادامه مي خوانيد.
دکتر کوشکي در ابتدا با اشاره به اينکه دولت در تمامي تصميمات خود نيازي نمي بيند که جامعه را نسبت به تصميمات خود قانع کرده و آنها را توجيه نمايد، مي‌گويد: اين نگاه از اشرافي گري و نگاه از بالا به پايين اين دولت نشئت مي گيرد که صلاح مي داند برنامه هاي خود را بدون نياز به رأي و نظر مردم اجرايي نمايد.
وي با تأکيد بر اين که دولت غير از خود کسي را کارشناس و متخصص در حوزه هاي مختلف به ويژه حوزه اطلاع رساني نمي بيند تصريح کرد: دولت سه سال است که طبق مصوبه مجلس بايد يارانه افراد پردرآمد را حذف نمايد اما نه تنها دست به اين اقدام نمي زند بلکه اطلاع رساني شفافي هم در اين زمينه ندارد و چرايي آن را براي مردم تبيين نمي کند. به گفته خود مسئولان دولتي حدود ۲۰ ميليون نفر در حال حاضر از يارانه دولت استفاده مي کنند که در دهک هاي بالايي قرار داشته و نيازي به اين يارانه ندارند اما در طول اين سه سال هيچ‌گاه براي مردم عنوان نشد که چرا در مقابل اين مصوبه مجلس مقاومت نشان مي دهد و سرمايه هاي کشور که متعلق به افراد ضعيف جامعه است به جيب اغنيا مي رود.
اين استاد دانشگاه ادامه مي دهد: متأسفانه در اين حوزه دولت به جاي اقناع افکار عمومي و سپس اجراي برنامه هاي خود ابتدا برنامه هاي خود را اجرايي کرده و سپس به دنبال اقناع جامعه و پاسخگويي به عملکرد خود است و هنگامي هم که به دنبال پاسخگويي است مردم از اين نحوه رفتار قانع نشده و به مخالفت با آن مي پردازند.
کوشکي يکي از علائق رئيس جمهور را برگزاري همه پرسي در موضوعات مختلف مي داند و مي افزايد: به نظر مي رسد آقاي رئيس جمهور پيش از اينکه تصميمي به اين مهمي اتخاذ شود مي توانست از نهادهاي نظرسنجي در اين زمينه استفاده کرده و اين مسئله را با مردم در ميان مي گذاشت تا درصورت موافقت با آن اين طرح را اجرايي مي کرد. يا لااقل اثرات مثبت و منفي آن را براي مردم شرح مي داد تا جامعه با اطلاع و آگاهي خود را براي مواجهه با چنين تصميم بزرگي آماده نمايد. اما گويا نه تنها مردم بلکه نمايندگان مردم در مجلس شوراي اسلامي هم در اين زمينه نامحرم بودند و دولت در اين زمينه به آنها نيز جفا کرد.
وي سپس به نقش رسانه و وظيفه دولت در قبال آنها در اجراي برنامه هاي بزرگ ملي اشاره کرد و يادآور شد: به عقيده من اگر در اين موضوع رسانه ها از ا بتدا توجيه شده و تبعات اين طرح براي آنها تبيين مي شد، خود رسانه وظيفه اطلاع رساني و اقناع افکار عمومي را انجام مي دادند اما به اين پروسه، نامحرم بودن رسانه ها را هم اضافه کنيد تا ببينيد اين شوک بزرگ چگونه بر مردم وارد شد.
اين استاد دانشگاه به نقش رسانه هاي بيگانه در داغ شدن تنور اتفاقات روزهاي اخير هم اشاره کرده و مي گويد: از دشمن نمي توان انتظاري غير از دشمني داشت و آنها از هر فرصتي براي نشان دادن خصومت و عناد خود عليه ملت ايران استفاده مي کنند اما اينکه اين بهانه و فرصت از طرف ما به آنها داده مي شود غيرقابل بخشش است و دولت يازدهم در اين زمينه بهانه را براي انتشار اخبار غيرواقع و دروغ پردازي هاي رسانه اي به آنها داد.
کوشکي در پايان با اشاره به اينکه به فرموده امام راحل مردم ولي نعمت ما هستند و بايد در موضوعات مختلف به ويژه موضوعات اقتصادي با آنها همراه باشيم و اجازه ندهيم التهابات اقتصادي بر چرخه زندگي آنها گران تمام شود گفت: متأسفانه دولت از سال ۹۶ با التهابات و شوک هاي اقتصادي فراوان،فعالان اقتصادي را دچار سردرگمي و چالش کرده و اساس بازار را که آرامش و آينده نگري است با مشکلات اساسي مواجه ساخته است و اين نبود آرامش سبب شده تا اثرات آن را در اقتصاد خانواده و کشور شاهد باشيم.