آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی عصر دیروز میزبان اعضای هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان مجلس شورای اسلامی بود، نظارت بر رفتار نمایندگان و ایجاد هیئتی برای اعمال این نظارت را مطالبه برآورده شده مقام معظم رهبری و اقدامی مؤثر در جهت پیشگیری و صیانت از جایگاه مجلس و نمایندگان ملت دانست.

رئیس قوه قضائیه گفت: مجلس اختیارات وسیعی در حوزه‌های مختلف دارد و وظایفی که طبق قانون اساسی بر عهده نمایندگان قرار دارد، ایجاب می‌کرد تدبیری برای صیانت از جایگاه مجلس و نمایندگان مردم اندیشیده شود و بهترین تدبیر، تقویت نظارت درون سازمانی بود.

رئیسی از نهادها و دستگاه‌ها و قاطبه مردم و آمران به معروف و ناهیان از منکر به عنوان همیاران هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان یاد کرد و متذکر شد: اگر این هیئت به گزارشات آنها توجه و رسیدگی نماید، بهترین نتیجه را می‌تواند بگیرد.

رئیس قوه قضاییه با اشاره به سختی کار نمایندگان در پیگیری مطالبات مردم در کنار انجام وظیفه تقنینی خود، تصریح کرد: گاهی مردم از نمایندگان خود انتظار دارند علاوه بر مسائل مربوط به حوزه های انتخابیه، حتی مسائل و مشکلات شخصی آنها را نیز پیگیری کنند.

رئیسی به هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان پیشنهاد داد برای حل این مشکل آئین‌نامه‌ای مختصر و جامع را برای تعیین حدود و ثغور ارتباط نمایندگان با دستگاه‌های اداری کشور تدوین کنند تا آنها بتوانند با معیار و چارچوب مشخصی مسئولیت های خود را ایفا کنند.

رئیس قوه قضائیه در بخش دیگری از سخنانش به محدود بودن حیطه مأموریتی هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان اشاره کرد و آن را برای انجام وظایف مهم این هیئت ناکافی دانست و گفت: عنوانی که برای هیئت بر رفتار نمایندگان انتخاب شده، عنوانی عام و ناظر بر «رفتار» نمایندگان است اما عملاً فقط ناظر بر ایفای وظایف نمایندگان است.

رئیسی در عین حال خاطر نشان کرد: نظارت بر رفتار نمایندگان نباید باعث گرفتن جرأت از آنها در طرح مسائل و مشکلات کشور و بیان آرا و نظراتش شود چرا که نمایندگان وظیفه دارند با حفظ اصول شرع و قانون و ارزش‌های انقلاب، با شجاعت و بدون لکنت زبان کاستی‌ها و علل آن را مطرح و از مسئولان مطالبه کنند.

رئیس قوه قضائیه از نمایندگان به عنوان اصلاح‌گران امور اجتماعی یاد کرد و با تأکید بر این که مصلح اجتماعی باید بدون سیاه‌نمایی و افراط و تفریط، واقعیت‌های جامعه را بیان و عملکرد مسئولان را نقد کند، تنها خط قرمز در بیان مشکلات و نقدها را هتک حرکت و تهمت و افترا عنوان کرد.

رئیسی، هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان را یار و مددکار دستگاه قضائی دانسته و از اعضای این هیئت به عنوان افرادی امین و دلسوز برای مجلس و کشور یاد کرد و با تأکید بر تعامل قوه قضائیه با این هیئت، گفت: برخلاف برخی تفاوت برداشت‌ها، نظر این هیئت در تشخیص عمل یک نماینده آیا در راستای وظایف نمایندگی بوده است یا خیر؟ مؤثر است.

رئیس دستگاه قضا با تأکید بر لزوم تقویت نظارت بر رفتار نمایندگان تصریح کرد: ما به دنبال افزایش آمار پرونده‌های قضائی نیستیم و آن را افتخار نمی‌دانیم بلکه افتخار این است که هیئت نظارت به یک نماینده تذکر بدهد و مؤثر واقع شود تا نیازی به اقدامات بعدی در هیئت یا دستگاه قضائی نباشد.

رئیسی در پایان خاطرنشان کرد: گاهی دیده می‌شود برخی افراد آبرومند و قانونمدار، بر اثر یک غفلت دچار خطا می‌شوند که اگر به موقع به آنها تذکر داده شود که در مسیر نادرست حرکت می‌کنند، از اعتبار و آبرو و جایگاه اجتماعی آنها صیانت می‌شود.

تقویت نظارت برای صیانت از نمایندگان برای ردصلاحیت نشدن

پیش از سخنان رئیس دستگاه قضا، رئیس و ۶ عضو هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان مجلس به بیان دیدگاه‌ها و پیشنهادات و درخواست‌های خود از آیت‌الله رئیسی برای حمایت از این هیئت در راستای تقویت جایگاه و بهبود عملکرد آن پرداختند که «فقدان ابزار کافی نظارتی با توجه به گستردگی وظایف و فعالیت نمایندگان مجلس» و «محدود بودن ضمانت‌های اجرایی در اختیار هیئت» از مهم‌ترین مشکلات مطرح شده از سوی آنها بود.

«تقویت نظارت برای صیانت از نمایندگان به منظور جلوگیری از رد صلاحیت آنها در ادوار بعد»، «طراحی سازوکارهای دقیق نظارتی برای اعمال نظارت در عین پرهیز از اخلال در انجام وظایف نمایندگی»، «رصد حساب‌های بانکی خانواده‌های نمایندگان برای کنترل گردش‌های مالی خارج از عرف» و «حمایت دستگاه قضا برای ارتقاء اثرگذاری آرای هیئت» از دیگر نکات مورد تأکید اعضای هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان مجلس بود.

در این نشست یکی از اعضای هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان با اشاره به تغییرات صورت گرفته در روند فعالیت‌های این هیئت در مجلس یازدهم اعلام کرد: بر اساس پیشنهادی که به کمیسیون آئین‌نامه ارائه شده، به منظور تقویت نقش بازدارنده و پیشگیرانه هیئت، به صورت دوره‌ای گزارشی از میزان و نوع تخلفات احصاشده از سوی این هیئت، بدون ذکر اسامی نمایندگان در جلسات غیرعلنی قرائت می‌شود.

هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان مجلس شورای اسلامی که طرح آن در مهرماه سال ۹۰ ارائه شد، در فروردین ماه سال ۹۱ با هدف رسیدگی به گزارش‌های مربوط به رفتار خلاف شئون نمایندگی و گزارش‌های مربوط به اعمال خلاف امنیت ملی نمایندگان و دیگر اقدامات مجرمانه آنان تشکیل و قانون ۱۲ ماده‌ای آن نیز در اردیبهشت‌ماه همان سال تصویب شد.

اعضای این هیئت در دوره جدید فعالیت آن را سید امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی نماینده مشهد و عضو هیئت رئیسه مجلس، حجت‌الاسلام موسی غضنفرآبادی نماینده بم و عضو کمیسیون حقوقی و قضایی، حجت‌الاسلام حسن شجاعی‌علی‌آبادی نماینده ابهر و عضو کمیسیون اصل ۹۰، محمدمهدی مفتح و محمدرضا دشتی‌اردکانی نمایندگان تویسرکان و اردکان و عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات، مصطفی طاهری نماینده زنجان و عضو کمیسیون صنایع و معادن و محمد سرگزی نماینده زابل و عضو کمیسیون عمران تشکیل می‌دهند.