در مورد تاریخچه تهران بیشتر بخوانید
هر شهر بزرگ جهان، قدمت و تاریخچهای دارد که با مطالعه آن میتوان به سیر تکامل شهرهای مدرن و پیشرفته پی برد. تهران یکی از بزرگترین و پرجمعیتترین شهرهای خاورمیانه است که توانسته با عنوان پایتخت ایران، موردتوجه زیادی قرار بگیرد. در این مطلب به مطالعه تاریخچه بزرگشهر تهران میپردازیم تا از روند پیشرفت بزرگترین شهر کشورمان آگاه شویم.
نام تهران برای نخستین بار در یکی از نوشتههای تئودوسیوس یونانی در حدود اواخر سده دوم پیش از میلاد به عنوان یکی از توابع ری ذکر شده است.
با این حال قدیمیترین سند فارسی موجود درباره نام تهران نشان میدهد که تهران قبل از سده سوم هجری قمری وجود داشته است، زیرا نویسندهای بنام ابوسعد سمعانی در کتاب خود از شخصی بنام ابوعبدلله محمد ابن حامد تهرانی رازی نام میبرد که اهل تهران ری بوده و در سال ۲۶۱ هجری قمری برابر ۸۷۴ میلادی در گذشته است.
ابوالقاسم محمد ابن حوقل به سال ۳۳۱ هجری قمری در توصیف شهر تهران نوشته است که: تهران در شمال شهر ری واقع شده است و دارای باغهای فراوانی است و میوه آن بسیار متنوع است.
پرجمعیتترین شهر و پایتخت ایران، مرکز استان تهران و شهرستان تهران است. این شهر با ۸٬۶۹۳٬۷۰۶ تن جمعیت، بیست و چهارمین شهر پرجمعیت جهان و پرجمعیتترین شهر باختر آسیا بهشمار میرود. کلانشهر تهران نیز دومین کلانشهر پرجمعیت خاورمیانه است.
از دید ناهمواریهای طبیعی، تهران به دو ناحیهٔ دشتی و کوهپایهایِ البرز تقسیم میشود و گسترهٔ کنونی آن از ارتفاع ۹۰۰ تا ۱۸۰۰ متری از سطح دریا امتداد یافتهاست. تهران دارای اقلیم نیمهخشک است. در بیشتر سالها، فصل زمستان نیمی از کل بارشهای سالانهٔ تهران را تأمین میکند و تابستان نیز کمبارانترین فصل در تهران است.
همچنین لوازم یدکی ام وی ام غرب تهران را در سایت ممد یدک ببینید.
روز تهران چه روزی است؟
شورای شهر تهران پیشنهاد داده است که روز چهاردهم مهرماه بهعنوان روز تهران در تقویم رسمی کشور ثبت شود. گویا این طرح مراحل اداری تصویب در شورای فرهنگ عمومی کشور را سپری میکند، اما از همین حالا، دوستداران تهران و مدیران شهری فعالیتهایی را برای بزرگداشت این روز را آغاز کردهاند. با وجود این، بسیاری از مردم نمیدانند که چرا چهاردهم مهرماه بهعنوان روز تهران انتخاب شده است؟
اگرچه نخستینبار حدود ۴۶۰ سال پیش، شاه تهماسب صفوی، برج و بارویی را به دور روستای تهران بنا کرد و آن را بهصورت یک شهر درآورد و اگرچه حدود ۲۳۰ سال پیش، آقا محمدخان قاجار، تهران را به پایتختی ایران برگزید اما چهاردهم مهرماه سال ۱۲۸۶ خورشیدی، روزی است که در متمم قانون اساسی مشروطه از تهران بهعنوان پایتخت ایران نام برده شد.
چنانکه میدانیم، فرمان مشروطیت ایران در ۱۴ مردادماه سال ۱۲۸۵ صادر شد و از پیِ آن، نخستین مجلس شورای ملی در مهرماه همان سال گشایش یافت. نمایندگان مجلس در عرض چند ماه، قانون اساسی مشروطه را تدوین و تصویب کردند که نهایتا در ۹ دیماه ۱۲۸۵ به امضای مظفرالدینشاه قاجار رسید. او تنها چند روز بعد درگذشت و جای خود را به فرزندش محمدعلیشاه داد.
دانلود تقویم ۱۴۰۰ را در سایت ساعت ۲۴ مشاهده کنید.
قانون اساسی مشروطه بنابرپارهای ملاحظات سیاسی با شتاب فراوان تدوین شد و بسیاری از اصول مهم در آن درج نشده بود. بنابراین، لازم بود که متممی را بر آن بیفزایند. این متمم نیز در ۱۰۷ اصل تهیه و در اصل چهارم آن مقرر شد: «پایتخت ایران طهران است.»
متمم قانون اساسی مشروطه در روز ۱۴ مهرماه سال ۱۲۸۶ به امضای محمدعلیشاه قاجار رسید و رسمیت قانونی پیدا کرد. از اینرو، شورای شهر تهران چهاردهم مهرماه را به عنوان روز تهران برگزیده است.
يك تهرانشناس معتقد است هرجاي اين شهر را كه نگاه ميكنيد روزگاري حاشيهاي بوده كه به متن شهر تبديل شده است و اين روند همچنان ادامه دارد.
از قريهاي خوش آب و هوا در اطراف ري تا تبديل شدن به پرجمعيتترين شهر و پايتخت ايران، همه مسيري است كه تهران طي كرده تا به جذابترين شهر ايران براي مهاجرت تبديل شود. اما چگونه آن روستاي كوچك به مقصد نهايي بسياري از ايرانيان براي طي مسيرهاي پيشرفت و ترقي تبديل شد. روز تهران بهانهاي براي نگاهي گذرا به مسير طهران تا تهران از زبان يك كارشناس ميراث فرهنگي است.
**شكلگيري تهران انگيزه نظامي داشته است
اسكندر مختاري، تهرانشناس در گفتوگو با ايرناپلاس در مورد تاريخچه تهران ميگويد: بر اساس اسناد و شواهد تاريخي به نظر ميرسد هم شكلگيري شهر تهران و هم پايتخت شدن آن، انگيزههاي نظامي داشته است. تاريخچه شكلگيري شهر به زمان شاهطهماسب برميگردد كه وي بهخاطر دفع حمله ازبكها، سه بار از قزوين به نواحي شرقي ايران و استرآباد لشكركشي ميكند تا حمله ازبكها را دفع كند.
«شاهطهماسب دو بار اول در تهران اردو ميزند و در بار سوم، دستور ميدهد به دور شهر تهران حصاري بكشند و شهري را در سال ۹۶۱ هجري شمسي بنيان بگذارند. اينكه تهران مورد توجه شاهعباس نيز قرار ميگيرد، با حضور و اقامت او در تهران به هنگام اقدامات نظامي كه انجام ميدهد مرتبط است.»
وي با بيان اينكه تهران يك موقعيت سوقالجيشي خاص داشته كه از طرف جنوب با فلات مركزي ايران در ارتباط بوده و از طرف شرق و غرب با راه قديم و پراهميت ابريشم و راه خراسان در ارتباط بوده است توضيح ميدهد: اين موقعيت تهران كمك ميكرد تا حكومت مركزي در اسرع وقت، به مناطقي كه نياز به حضور نظامي دارد لشكركشي كرده و حضور داشته باشند. در مرحله دوم، همين اتفاق براي آقا محمدخان ميافتد.
«آقا محمدخان وقتي كه از شيراز فرار ميكند، به سمت ايل قاجار كه در استرآباد بودند ميآيد تا حمايت ايل قاجار را با خود داشته و بتواند به نواحي مختلف فلات مركزي ايران، ازجمله شيراز و كرمان لشكركشي كند و خاندان زند را كه حاكم نواحي مختلف ايران بودند شكست دهد. او نيز تهران را انتخاب ميكند تا هم به استرآباد و حمايت ايل قاجار دسترسي داشته باشد و هم به فلات مركزي ايران.»
تهران , دانستنی های تهران
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.