درمان قطعی لغزندگی مهره کمر با ۴ روش درمانی لیزخوردگی مهره کمر

لغزندگی مهره های کمر یا اسپوندیلولیستزیس مربوط به یکی از آسیب های ستون فقرات است که در طی آن یکی از مهره ها به جلو یا عقب لیز می خورد. البته این که مهره لغزنده شده رو به جلو یا عقب باشد در انتخاب روند درمان نیز متفاوت است، به صورت کلی لغزش رو به جلوی مهره بالایی روی مهره پایینی آنترولیستزیس گفته می‌شود، حال آن که از سر خوردن رو به عقب با اصطلاح رترولیستزیس گفته می شود.

این عارضه علائم بسیاری به همراه دارد و کوچک ترین نشانه آن مربوط به بدشکلی ستون فقرات و تنگ شدن کانال نخاعی می باشد به این صورت که ریشه های اعصاب خروجی تحت فشار قرار می گیرند و به موجب این موضوع بیمار درد بسیاری را متحمل می شود.

در این مطلب قصد داریم تا با جزئیات بیشتری این عارضه را بررسی کنیم و ۴ روش درمان قطعی که برای آن وجود دارد را برای شما آورده ایم؛ بنابراین اگر یکی از شما یا اطرافیانتان به این آسیب دچار شده است توصیه می کنیم حتما تا انتها همراه ما باشید.

علائم لیز خوردن مهره های ستون فقرات

در بیشتر موارد لیز خوردگی مهره های کمر هیچ نوع علائمی را به همراه ندارد و بیمار زمانی آن را احساس می کند که نزد فوق تخصص ستون فقرات مراجعه نماید و عکس برداری های مخصوص با اشعه ایکس انجام شود، یعنی شما برای عارضه های دیگر نزد پزشک مراجعه کنید و برایتان عکس برداری نوشته شود، در این صورت اگر به سرخوردگی مهره های کمر دچار باشید متوجه آن می شوید.

با این موضوع زمانی که فشار آن بر روی اعصاب اضافه شود و یا شدت آن بالا باشد، علائمی را از خود نشان می دهد که این نشانه ها عبارت است از:

• گرفتگی و انقباض عضلات همسترینگ
• درد و یا ضعف در یک یا هر دو ران یا پا
• درد پایین کمر، به ویژه پس از ورزش کردن
• کم شدن توانایی بیمار برای کنترل کردن عملکرد روده و مثانه
• بیشتر شدن گودی کمر

در صورت شدید شدن این عارضه نیز تغیراتی در نحوه ایستادن و راه رفتن بیمار ایجاد می شود، به طور مثال ممکن است بیمار اردک وارد راه برود تا درد کمتری احساس کند، در این حالت راه رفتن انحنا بر روی جلوی کمر بیشتر می شود و شکم جلوتر می آید، قفسه سینه کوتاه تر می شود و گرفتگی عضلات بیشتر در پایین کمر احساس می شود که در این شرایط تنها روش درمانی جراحی سرخوردگی مهره های کمر می باشد.

علت سرخوردگی مهره های کمر

قطعا اکنون این سوال برایتان ایجاد شده است که چه چیزی موجب سرخوردگی مهره های کمر می شود؟ در حالت کلی تا کنون هیچ دلیل قطعی برای بروز این آسیب مشخص نشده است.

اما عواملی مثل ضرب دیدگی های مکرر، کشش بیش از اندازه مهره های کمر می توانند از دلایل ایجاد باشند و در ایجاد سرخوردکی مهره های کمر بی تاثیر نیستند. در این میاا ورزشکاران خصوصات آن هایی که در رشته های ژیمناستیک و وزنه برداری فعالیت دارند به دلیل نیروی بسیاری که در هنگام کشش تحمل می کنند بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به این آسیب قرار دارند.

تشخیص سرخوردگی مهره های ستون فقرات

همان طور که اشاره کردیم این عارضه علائمی به همراه ندارد بنابراین در هنگام مراجعه به پزشک نمی تواند نشانه ای مربوط به این آسیب را بررسی کند. معمولا تمامی بیماران مبتلا به این آسییب از درد کمر و پشت بدن خود گله مند هستند. بنابراین همین موضوع نشانه ای می شود تا پزشک آزمایشات و عکس برداری های لازم برای بررسی این بیماری را از شما بخواهد.

خوشبختانه اگرچه در ظاهر علائمی برای این بیماری وجود ندارد، اما سرخوردگی مهره های کمر را می توان به خوبی از طریق رادیوگرافی تشخیص داد، به این صورت که لغزندگی مهره کمر رو به جلوی مهره روی مهره‌ی مجاور در تصاویر اشعه ایکس جانبی مشخص می‌ شود. سرخوردگی مهره‌ کمر بر اساس درصد لغزش مهره نسبت به مهره مجاور درجه‌ بندی می ‌شود:

درجه ۱: به میزان ۲۵%

درجه ۲: بین ۲۶% تا ۵۰%

درجه ۳: بین ۵۱% تا ۷۵%

درجه ۴: بین ۷۶% تا ۱۰۰%

درجه ۵: یا اسپوندیلوز در صورت لغزش کامل یک مهره و افتادن آن از روی مهره مجاور رخ می‌ دهد.

اگر سرخوردگی مهره های کمر شما در حد ۱ و ۲ باشد احتیاجی به جراحی نیست و درمان دیسک کمر بدون جراحی و با کمک سایر روش های درمانی انجام می شود؛ اما برای درجه ۳،۴ و ۵ حتما لازم است که از جراحی استفاده شود.

۴ روش درمان سرخوردگی مهره های کمر

تا اینجا شما را با علت، علائم و چگونگی تشخیص این عارضه به خوبی آشنا کردیم، در ادامه این مطلب از کلینیک خانه درد قصد داریم بررسی نماییم که بهترین روش های درمانی که برای درمان لیزخوردگی مهره های کمر وجود دارد چیست و چگونه می توان به کنترل این آسیب کمک کرد؟

مهم ترین موضوعی که در انتخاب درمان برای این آسیب وجود دارد این است که شدت عارضه تا چه اندازه می باشد، معمولا همیشه در ابتدا تلاش می شود تا از روش های درمانی ساده و کم تهاجمی مثل فیزیوتراپی کمر استفاده شود و اگر به هر دلیلی نتایج مثبتی به دست نیاید لازم است که به سراغ سایر روش های درمانی برویم. در ادامه رایج ترین و بهترین روش های درمانی برای سرخوردگی مهره های کمر را برای شما آورده ایم:

تزریق ترانسفوورمینال (بلوک فاست)

در این روش درمانی ماده استروئیدی با تاثیر درمانی طولانی مدت در حفره های کنار ستون فقرات و در محل ریشه های عصبی تزریق می شود. البته برخی این تزریق را به نام بلوک های عصبی، بلوک های ایپدورال نیز می شناسند.

استروئید وارد شده التهاب و تورم را در ریشه های عصبی نخاع و دیگر بافت های نزدیک از بین می برد. همین موضوع موجب می شود تا درد بیمار تا حد زیادی کمتر شود و دیگر علائم که شامل گزگز، بی حسی، حساسیت و تورم است نیز از بین می رود.

برای انجام این روش درمانی بیمار بر روی شکم دراز می کشد و سپس مقداری داروی بی حسی به محل مورد نظر بر روی کمر تزریق می شود، سپس به جهت این که تزریق در محل درست انجام شود، به کمک اشعه ایکس سوزن به درون فضای مورد نظر هدایت می شود و پس تکمیل کار تزریق انجام می شود.

این فرایند معمولا درد زیادی به همراه ندارد و تاثیر آن نیز پس از ۳ الی ۵ روز بعد مشخص می شود و تا چندین ماه دوام خواهد داشت. خوشبختانه دوران نقاهتی نخواهد داشت و بیمار بلافاصه پس از تزریق به خانه باز خواهد گشت.

تزریق فاست

در طی این تزریق دارو به صورت مستقیم وارد مفاصلی می شود که میان مهره های ستون فقرات از گردن تا استخوان دنبالچه قرار دارند؛ به تمامی این مفاصل فاست گفته می شود.

تزریق در این مفصل موجب می شود تا التهاب و تورم موجود درون بافت و اطراف مفاصل کاهش یابد و همین موضوع موجب می شود تا علائم دیگر نیز از بین برود و بیمار دردی نخواهد داشت.

در این نوع عمل عمل بسته و بلوک عصبی کمر مخلوطی از داروی استروئیدی و بی‌حسی موضعی وارد مفصل فاست می‌شود. فرایند اصلی تزریق حدوداً ۱۰ تا ۲۰ دقیقه طول می کشد و لازم است که در این مدت بیمار روی شکم دراز بکشد، پس از آن پوست کمر به کمک محلول ضدعفونی کننده تمیز می شود با استفاده از تصاویر فلوروسکوپ تزریق در هر مفصل به صورت جداگانه انجام می شود.

معمولا روند کار به این صورت است که در یک جلسه تنها یک طرف کمر تحت درمان قرار می گیرد و روند تزریق نیز در سه یا چهار مفصل انجام می شود، تاثیر این روش درمانی پس از ۲ الی ۷ روز مشخص می شود و خوشبختانه هیچ عوارض یا اثرات جانبی نخواهد داشت.

تزریق اوزون

یکی دیگر از روش های درمانی که برای سرخوردگی مهره های کمر استفاده می شود اوزون درمانی است، در این تزریق جریان خون تحریک می شود و موجب بازگشت جریان خون به بافت ها می شود که با مهیا کردن مواد لازم برای بافت های آسیب دیده روند بازسازی و بهبود آن ها طی می شود.

در روش درمانی اوزون تراپی بیمار به اتاق عمل می رود و با قرارگیری یک بالشت در زیر شکم به صورت دمر می خوابد، برای این روش درمانی بی حسی موضعی انجام می شود و به کمک تصاویر فلوروسکوپی انجام می شود.

به کمک تصاویر به دست آمده از این دستگاه سوزون وارد دیسک لغزنده می شود و سپس به مقدار لازم مخلوط اکسیژن تزریق می شود. عوارض تزریق اوزون بسیار نادر است و گرفتگی عضلانی پس از عمل و درد سوزشی موقت است و بیمار معمولاً ظرف یک روز پس از عمل مرخص می شود.  تزریق اوزون میزان موفقیتی در حدود ۸۰ درصد دارد.

درمان قطعی به کمک جراحی

آخرین و قطعی ترین روش درمانی سرخوردگی مهره های کمر جراحی است، اگر سه روش گفته شده در بالا برای بیمار تاثیر نداشته باشد و همچنان پس از آن ها درد و علائم وحود داشته باشید لازم است که از جراحی استفاده شود.

رایج ترین جراحی که انجام برای لغزندگی مهره های کمر انجام می شود فیوژن ستون فقرات است، این روش درمانی قطعا نتیجه بخش می باشد اما به دلیل دوران نقاهت طولانی که دارد معمولا تنها در زمان های ضروری انجام می شود.

نکات درمانی که در این جراحی طی می شود و از اهداف آن می باشد شامل:

• رفع فشار روی عصب‌های نخاعی (دکمپرشن)
• هم‌تراز کردن مهره‌های ستون فقرات
• پایدار کردن ستون فقرات

آیا امکان پیشگیری وجود دارد؟

پس از بررسی چهار نوع از بهترین روش های درمانی به بررسی این پرسش می پردازیم که آیا این امکان وجود دارد که سرخوردگی مهره های کمر پیشگیری شود؟

در خصوص این موضوع باید بیان کنیم که باتوجه به اینکه علت این آسیب به طور کامل مشخص نیست، بنابراین نمی توان عنوان کرد که چگونه می توان از آن پیشگیری کرد؛ اما همان طور که در ابتدا بیان کردیم برخی از ورزش ها در ایجاد آن نقش دارند.

بنابراین اگر شما ورزش هایی مثل ژیمناستیک، وزنه برداری و فوتبال انجام می دهید، با به صورت کنترل شده در آن ها فعالیت داشته باشید تا از ایجاد هرگونه آسیب جلوگیری شود.

کلام آحر

در این مقاله شما را با علت، علائم، تشخیص و انواع روش های درمانی سرخوردگی مهره های کمر آشنا کردیم؛ امیدواریم که این مطلب برای شما مفید بوده باشد، در آخر این مورد را در نظر داشته باشید که اگر به این آسیب دچار شوید لازم است که هر چی سریع تر اقدامات لازم را جهت درمان انجام دهید.