رگ های واریسی رگ های بزرگ و پیچ خورده هستند که می توانند در هر جایی از بدن ایجاد شوند، اما در پاها شایع تر هستند. رگ های واریسی یک بیماری جدی محسوب نمی شوند. اما، آنها می توانند آزاردهنده باشند و چون ممکن است بسیار مشهود باشند، باعث ایجاد احساس ناراحتی یا خجالت در افراد شوند. طیف وسیعی از درمان‌های خانگی و پزشکی وجود دارد که ممکن است به کاهش وضوح و درد رگ‌ های واریسی کمک کنند.

واریس چیست؟

هنگامی که دریچه های کوچک موجود در سیاهرگ های خونی ضعیف شوند، رگ های واریسی می توانند شکل بگیرند. این دریچه ‌ها معمولاً جریان خون به سمت عقب در وریدها را متوقف می‌ کنند و زمانی که آسیب ببینند، خون می‌تواند در سیاهرگ‌ ها جمع شود. این امر باعث پیچ خوردگی و متورم شدن سیاهرگ ها می شود و آنها را بسیار مشهود می کند.

واریس می تواند به دلیل ظاهر آبی تیره یا بنفش مشهود باشند وهمچنین اغلب از زیر پوست نیز بیرون می زند. «این عارضه بسیار شایع بوده و ۲۰٪ از جمعیت بزرگسالان را درگیر می کند.»دیگر علائم واریس عبارتند از:

• احساس سوزش یا ضربان / تپش در پاها
• پاهای آزاردهنده که حس سنگینی یا درد می دهند.
• گرفتگی عضلانی که در شب بیشتر می شوند.
• تورم پا و مچ پا
• خشک یا خارش پوست که در ورید واریسی نازک تر مشاهده می شود.

پزشک متخصص درمان واریس میتواند واریس را با نگاه کردن به پا تشخیص دهد و در صورت نیاز به آزمایش بیشتر، احتمالا از سونوگرافی استفاده شود.

درمان های خانگی واریس

اگر فردی مبتلا به واریس است، به منظور کمک به کنترل این بیماری و بهبود علائم، می‌تواند درمان‌های خانگی زیر را امتحان کند:

ورزش

ورزش منظم گردش خون را در پاها را بهبود می بخشد و به فشرده شدن خون جمع شده در رگ ها کمک می کند. ورزش  به کاهش فشار خون که یکی دیگر از عوامل موثر در ایجاد واریس می باشد نیز کمک می کند.

تمرینات سبک به عملکرد ماهیچه های ساق پا بدون ابجاد فشار زیادی کمک می کند. تمرینات موثر و کم سبک عبارتند از:

• شنا
• پیاده روی
• دوچرخه سواری
• یوگا

جوراب واریس

جوراب های واریس در اکثر داروخانه ها موجود می باشد و می توانند با ایجاد فشار روی پاها مفید باشند. این کار به ماهیچه ها و سیاهرگ ها کمک می کند تا خون را به سمت قلب حرکت دهند.

تغییر رژیم غذایی

غذاهای نمکی یا غنی از سدیم می توانند باعث حفظ آب در بدن شوند، بنابراین کاهش مصرف غذاهای شور می تواند تجمع آب را به حداقل برساند. غذاهای سرشار از پتاسیم می توانند به کاهش جمع شدن آب کمک کنند.

غذاهایی که غنی از پتاسیم هستند عبارتند از:

• مغز بادام و پسته
• عدس و لوبیای سفید
• سیب زمینی
• سبزیجات برگ دار
• برخی ماهی ها مانند سالمون و ماهی تن

غذاهای حاوی فیبر به تحرک روده ها و جلوگیری از یبوست کمک می کنند که ممکن است مهم باشد، زیرا فشار وارد کردن می تواند وضعیت دریچه های آسیب دیده را بدتر یا شدیدتر کند.

غذاهایی که فیبر بالایی دارند عبارتند از:

• آجیل، دانه ها و حبوبات
• جو، گندم و بذر کتان
• غذاهای سبوس دار

افرادی که اضافه وزن دارند بیشتر احتمال دارد که به رگ های واریسی مبتلا شوند، بنابراین، کاهش وزن اضافی می تواند فشار روی رگ ها را کاهش داده و تورم و آزردگی رگ ها نیز کاهش یابد.

درمان های گیاهی

مصرف خوراکی عصاره هسته انگور (ویتیس وینیفرا) ممکن است به کاهش تورم در ساق پا و سایر علائم نارسایی مزمن وریدی کمک کند، اما در حال حاضر شواهد محدودی برای تایید اثربخشی آن وجود دارد.

شخصی داروهای رقیق کننده خون برای او تجویز می شود باید از مصرف عصاره هسته انگور به عنوان یک مکمل غذایی اجتناب کند، زیرا می تواند با دارو تداخل داشته و احتمال خونریزی را افزایش دهد.

ماساژ

ماساژ ملایم نواحی آسیب دیده می تواند به حرکت خون در وریدها کمک کند. می توان از روغن های ماساژ ملایم یا مرطوب کننده ها برای دستیابی به اثرات مطلوب تر استفاده کند.

باید از ایجاد فشار مستقیم روی رگ ها اجتناب کنید، زیرا ممکن است به بافت های حساس شده آسیب برساند.

درمان های پزشکی واریس

اگر درمان‌های خانگی واریس مؤثر نباشند یا باعث آزردگی بیشتر ‌شوند، انواع دیگر روش ها برای درمان واریس وجود دارند. پزشک ممکن است موارد زیر را تجویز کند:

ابلیشن اندوترمال

یکی از اولین درمان های ارائه شده معمولاً ابلیشن اندوترمال می باشد. این درمان شامل استفاده از انرژی امواج رادیویی با فرکانس بالا (ابلیشن با فرکانس رادیویی) یا لیزر (درمان لیزری درون وریدی) برای مسدود کردن وریدهای آسیب دیده است.

ابلیشن بسامد رادیویی

ابلیشن با فرکانس رادیویی شامل گرم کردن دیواره ورید واریسی با استفاده از انرژی فرکانس رادیویی است. ورید از طریق یک برش کوچک درست در بالا یا زیر زانو قابل دسترسی می شود.

لوله ای باریک به نام کاتتر با استفاده از اسکن اولتراسوند به داخل سیاهرگ هدایت می شود. یک پروب به داخل کاتتر وارد می گردد و انرژی فرکانس رادیویی را ارسال می کند.

این گرما رگ را تا زمانی که دیواره های آن فرو بریزد گرم کرده و آن را می بندد. هنگامی که ورید بسته شد، خون به طور طبیعی به یکی از وریدهای سالم هدایت می شود.

ابلیشن فرکانس رادیویی ممکن است با بی حسی موضعی (شما هشیار هستید) یا بیهوشی عمومی یعنی در حالی که بیهوش هستید انجام شود.

این روش ممکن است عوارض جانبی کوتاه مدتی مانند سوزن سوزن شدن (پاراستزی) ایجاد کند. ممکن است تا یک هفته پس از انجام ابلیشن فرکانس رادیویی نیاز به استفاده از جوراب های واریس داشته باشید.

درمان لیزری درون وریدی

همانند ابلیشن فرکانس رادیویی، درمان لیزری درون وریدی شامل قرار دادن کاتتر در ورید و استفاده از اسکن اولتراسوند برای هدایت آن به موقعیت صحیح است. یک لیزر کوچک از کاتتر عبور داده می شود و در بالای ورید واریسی شما قرار می گیرد.

لیزر ضربه های کوچک از انرژی را ایجاد می کند که ورید را گرم کرده و آن را می بندد. لیزر به آرامی در امتداد ورید با استفاده از اسکن اولتراسوند به منظور هدایت لیزر حرکت می‌کند و اجازه می‌دهد ورید به طور کامل بسته شود. درمان لیزر درون وریدی با بی حسی موضعی یا بیهوشی کامل انجام می شود.

بعد از عمل ممکن است کمی در پاهای خود احساس سفتی کنید و شاید نواحی آسیب دیده کبود شوند و احساس درد داشته باشید. آسیب عصبی نیز ممکن است رخ دهد، اما معمولاً موقتی می باشد.

اسکلروتراپی فومی با هدایت اولتراسوند

اگر درمان ابلیشن اندوترمال مناسب نباشد، معمولاً به جای آن درمانی به نام اسکلروتراپی پیشنهاد می گردد.

این درمان شامل تزریق فوم مخصوص به رگ ها می شود. کف رگ ها را زخمی می کند سپس منجر به بسته شدن آنها می شود.

اگر قبلاً ترومبوز عمیق ورید داشته اید، این نوع درمان ممکن است مناسب نباشد.

تزریق با استفاده از اسکن اولتراسوند به داخل ورید هدایت می شود. امکان درمان بیش از یک ورید در یک جلسه وجود دارد.

اسکلروتراپی فومی معمولاً با بی حسی موضعی انجام می شود و در آن از داروی مسکنی برای بی حس کردن ناحیه تحت درمان استفاده می شود.

پس از اسکلروتراپی، وریدهای واریسی باید پس از چند هفته شروع به محو شدن کنند، زیرا وریدهای قوی ‌تر نقش ورید آسیب‌ دیده را که دیگر پر از خون نیستند ایفا می‌ کنند.

ممکن است برای محو شدن ورید بیش از یک بار نیاز به جلسه درمانی داشته باشید و این احتمال نیز وجود دارد که رگ ها دوباره ظاهر شوند.

اگرچه تاثیر اسکلروتراپی ثابت شده است، اما هنوز مشخص نیست که اسکلروتراپی فوم در دراز مدت چقدر موثر می باشد.

باید بلافاصله پس از انجام اسکلروتراپی بتوانید راه بروید و به کار خود بازگردید. تا یک هفته باید جوراب های واریس یا بانداژ استفاده کنید.

در موارد نادر، اسکلروتراپی دارای عوارض احتمالی جدی مانند سکته مغزی یا حملات ایسکمیک بی ثبات است.

جراحی

اگر درمان‌های ابلیشن اندوترمال و اسکلروتراپی مناسب نباشد، معمولاً روش جراحی به نام بستن و استریپینگ برای برداشتن سیاهرگ‌ های آسیب ‌دیده پیشنهاد می‌شود.

جراحی واریس معمولاً با بیهوشی کامل انجام می شود که یعنی در طول عمل در خواب خواهید بود.

معمولاً می‌توانید در همان روز به خانه بروید، اما گاهی اوقات، به‌ ویژه اگر هر دو پا را تحت عمل جراحی قرار دهید، یک شب بستری بودن در بیمارستان ضروری می باشد.