داکت اسپلیت یا اسپلیت کانالی چیست ؟

داکت اسپلیت یا همان اسپلیت کانالی نوعی از کولرگازی است که یونیت داخلی آن به جای قرارگیری بر روی دیوار، درون سقف کاذب نصب می شود. همچنین فشار هوای خروجی از یونیت داخلی داکت اسپلیت زیاد است، بنابراین می توان هوا را به صورت کانال کشی در سقف به قسمت های مختلف محیط رساند. جهت مشاوره و خرید تجهیزات تهویه مطبوع از جمله داکت اسپلیت، نیاز به آشنایی اولیه با این دستگاه و شناختن مزایا  و معایب این دستگاه پرکاربرد است. در ادامه به توضیح بیشتر این دستگاه تهویه مطبوع می پردازیم :

امروزه داکت اسپلیت ها به دلیل مزایای متعددی که دارند، جایگزین دستگاههای سرمایشی سنتی نظیر کولرآبی و دستگاههای گرمایشی همچون بخاری شده اند. در ادامه بیشتر با این دستگاه آشنا خواهیم شد.

داکت اسپلیت چگونه کار می کند؟

داکت اسپلیت از یک یونیت داخلی و یک یونیت خارجی تشکیل شده است. یونیت داخلی یا همان هواساز در سقف کاذب داخل محیط قرار می گیرد، و یونیت خارجی باید در فضای بیرون و در ارتباط با هوای محیط باشد. معمولا یونیت های خارجی را در پشت بام و یا تراس خانه ها قرار می دهند که شامل کمپرسور و کندانسور دستگاه است.

یونیت داخلی شامل یک مبدل حرارتی و پروانه است که هوای سرد تولید شده را به داخل می دمد.

ارتباط بین دو یونیت داخلی و خارجی از طریق لوله کشی مسی است که درونش مبرد جریان دارد.  به زبان ساده مبرد یا گاز کولر وظیفه گرفتن گرما از محیط و ارسال آن به خارج را دارد. این فرایند توسط یک سیکل که با نام سیکل تبرید شناخته می شود، انجام می پذیرد.

نحوه نصب داکت اسپلیت چگونه است؟

همانطور که در قسمتهای قبل ذکر شد، یکی از تفاوت های داکت اسپلیت و کولرگازی، تفاوت در نوع یونیت داخلی آن هاست. در کولرگازی پانل داخلی روی دیوار نصب می شود اما در داکت اسپلیت یونیت داخلی درون سقف کاذب قرار می گیرد و باید از جلو خروجی هوای آن به قسمت های مختلف محیط، کانال کشی شود. ابعاد کانالها در داکت اسپلیت در مقایسه با کولرآبی کوچکتر هستند و ارتفاع کانال معمولا ۸ یا ۱۰ اینچ توسط طراحان در نظر گرفته می شود.

طراحی و اجرای درست کانالهای داکت اسپلیت تاثیر مستقیم در بازدهی و ایجاد سر و صدا در یک محیط دارد. همچنین جانمایی یونیت داخلی در محیط به دلیل مکش هوا از زیر یا پشت دستگاه، نباید نزدیک به محیط هایی نظیر آشپزخانه و سرویس بهداشتی در نظر گرفته شود.

داکت اسپلیت چه ظرفیت هایی دارند ؟

داکت اسپلیت ها معمولا از ظرفیت Btu/h18000 تا ظرفیت Btu/h60000 تولید می شوند. بستگی به کاربری محیط می توان از ظرفیت های مختلف داکت اسپلیت در آن محیط استفاده کرد.

برای مثال ظرفیت های بیشتر از ۳۶۰۰۰ برای استفاده در محیط مسکونی مناسب نیست، چراکه اولا با بزرگ شدن دستگاه سر و صدای آن نیز بیشتر می شود. دوما حجم کانال کشی در دستگاههای بزرگ زیاد است و همین امر موجب پایین آمدن سقف در اکثر فضاها و از بین بردن زیبایی معماری داخلی می گردد. سوما در بیشتر برندها داکت اسپلیت های بزرگ نیاز به برق سه فاز دارند که عملا در بسیاری از ساختمان های مسکونی برق سه فاز برای هر واحد وجود ندارد.

مصرف برق داکت اسپلیت چقدر است؟

داکت اسپلیت ها همچون بسیار از دستگاههای تهویه مطبوع نظیر کولرگازی، چیلر، روفتاپ پکیج و VRF به دلیل استفاده از سیکل تبرید و در واقع استفاده از کمپرسور در سیکل تبرید، نیاز به انرژی الکتریکی دارند. یکی از مهمترین مسائل در هنگام انتخاب داکت اسپلیت مناسب، توجه به برچسب انرژی آن است. اصولا یک دستگاه اسپلیت کانالی از یک کمپرسور روتاری و یا اسکرال درون سیکل خود بهره می برد.

کمپرسورهای معمولی فقط به حالت روشن و خاموش عمل می کنند، اما کمپرسورهای اینورتر یا کمپرسور قابلیت تغییر دور به نسبت تقاضای بار درخواستی را دارند که موجب کاهش مصرف برق در آن ها می شود.

نهایتا استفاده از داکت اسپلیت اینورتر می تواند به کاهش مصرف برق کمک عمده ای بکند.

گرمایش در داکت اسپلیت چگونه است؟

گرمایش در داکت اسپلیت به دو حالت امکان پذیر است. در حالت اول که دستگاه باید این قابلیت را داشته باشد، سیکل در زمستان برعکس شده و با استفاده از قدرت کمپرسور گرما تولید می شود. به این حالت هیت پمپ گفته می شود. در حالت دوم استفاده از یک کویل آب گرم جلوی خروجی هوای داکت اسپلیت است. در این حالت کمپرسور دستگاه غیرفعال بوده و صرفا پروانه یا دمنده دستگاه کار می کند. درون کویل،  آب گرم جریان پیدا می‌کند که از طریق پکیج گرمایشی و یا موتورخانه تامین شده است. با دمیدن هوا از روی کویل آب گرم، هوای گرم از طریق کانال کشی به قسمت های مختلف محیط ارسال می شود.

روش استفاده از کویل آب گرم در زمستان در ایران به دلیل هزینه تعرفه ارزانتر گاز نسبت به برق، بسیار مرسوم و مقرون به صرفه است.

مزایا و معایب داکت اسپلیت:

هر واحد سیستم سرمایش مستقل به خود را دارد و همچون چیلر مرکزی مشکلات مشاعات به وجود نمی آید.

خدمات و نگه داری آسان و گسترده نسبت به سیستم های چیلر و VRF

برخلاف کولرآبی به دلیل گردش هوای داخل، از ورود گرد و غبار و آلودگی به محیط جلوگیری به عمل می آید.

استفاده از سیکل تبرید و سرمایش سریع

رطوبت گیری و مناسب برای محیطهای با رطوبت بالا نظیر شمال و جنوب کشور

مصرف برق به نسبت بالا

کانال کشی در سقف هر واحد و بعضا نبود امکان مسیر مناسب طراحی کانال

جمع بندی :

امروزه استفاده از داکت اسپلیت ها به دلیل قیمت مناسب تر از چیلرهای مرکزی و سیستم های پیشرفته VRF و همچنین ایجاد سرمایش مستقل در هر واحد پروژه های مسکونی و اداری ، بسیار مرسوم شده است. این دستگاه یکی از پرفروشترین سیستم های تهویه مطبوع است که امروزه با مجهز شدن به کمپرسورهای اینورتر و عایق های بهتر، مشکلات مصرف برق و سر و صدا را نیز به شکل چشم گیری کاهش داده است. در این مقاله به معرفی مختصر، شرح عملکرد، انواع و مزایا و معایب این سیستم پرداختیم که امیدواریم مورد توجه قرار گرفته باشد.

همواره می توانید از مقالات آموزشی هواسنج استفاده کنید.