«سعید خطیب‌زاده» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (دوشنبه) در نشست هفتگی با رسانه‌ها که به دلیل رعایت پروتکل‌های بهداشتی به صورت آنلاین برگزار شد، ضمن تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد.

وی در ابتدای این نشست خبری یاد شهدای ۱۷ شهریور را گرامی داشت.

خطیب‌زاده در پاسخ به سؤالی درباره سفر احتمالی رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران بیان کرد: موضوعات فنی بین آژانس و سازمان انرژی اتمی توسط سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفته‌ می‌شود. اجلاس پیش روی شورای حکام یک نشست عادی است.

وی افزود: هیچ طرفی اشتباه محاسباتی نکند و به سمتی نرود که مذاکراتی که در وین تحت تاثیر قرار بگیرد. استفاده سیاسی از بستر فنی آژانس پاسخ متفاوتی را از ایران در پی خواهد داشت. روابط ایران و آژانس فنی و محترمانه است و مفاهمه درست و عمیقی بین دو طرف است و امیدواریم بقیه دخالتی در این مفاهمه نکنند. سفر گروسی را شنیدیم نمی‌دانم برنامه ریزی شده یا نه و باید از سازمان انرژی اتمی سؤال کنید. گفت‌وگوها به صورت منظم ادامه دارد.

این دیپلمات ارشد ایرانی همچنین درباره ضرورت از سرگیری مذاکرات وین برای احیای برجام گفت: اصل گفت‌وگوها انجام خواهد شد و ایران در سطوح مختلف اعلام کرده مذاکراتی که برای اطمینان از اجرای بی کم و کاست تعهدات آمریکا ذیل برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ بین ایران و ۱+۴ شروع شده حتما ادامه می‌یابد. این گفت‌وگوها باید تامین کننده منافع ایران باشد

سخنگوی دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: با این هدف و رسالت حتی یک ساعت برای رفع تحریم‌های ظالمانه معطل نخواهیم کرد. یک فرآیند انتقال دموکراتیک در ایران صورت گرفته و هم طرف‌ها می‌دانند باید این روند به نتیجه برسد. به زودی تمام مواردی که باید اعلام شود اعلام می‌شود. درباره ادامه مذاکرات پیام‌ها توسط وزیر خارجه و رئیس جمهور کاملا روشن است.

وی گفت: طرف آمریکایی باید بداند با ذهنیت دوران ترامپ نمی‌تواند نتیجه‌ای جز شکست حداکثری داشته باشد. آمریکا با دستورکار واقعی به وین بیاید.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره دخالت نظامی پاکستان در خصوص تحولات افغانستان نیز اظهار داشت: اخباری که از پنجشیر می‌رسد نگران کننده است. حملات دیشب به اشد وجه محکوم است. شهادت رهبران افغانستانی مایه تاسف عمیق است. دخالت خارجی را در دست بررسی داریم. تاریخ افغانستان نشان داده مداخله خارجی مستقیم و غیرمستقیم نتیجه‌ای جز شکست برای نیروی متجاوز نداشته و مردم افغانستان مستقل و غیور هستند. موضوع پنجشیر باید از طریق گفت‌وگو حل شود.

این دیپلمات ارشد کشورمان تصریح کرد: هیچ کس نباید اجازه دهد این مسیر به برادرکشی ختم شود. طالبان به تعهدات خود پایبند باشد. گرسنگی دادن به مردم پنجشیر و قطع آب و برق و … مایه تاسف است. ایران تمامی مساعی و همت خود را به کار می‌گیرد که به پایان آلام مردم افغانستان کمک کند. این خواست و اراده مردم است که باید محقق شود نه دخالت خارجی و نه هیچ طرح و توطئه دیگری.

وی گفت: تذکر جدی می‌دهم که تمامی حقوق قرمز و تعهدات ذیل حقوق بین‌الملل رعایت شود. ایران از نزدیک تحولات افغانستان را پیگیری می‌کند.

خطیب‌زاده گفت: نهادهای بین‌المللی در کنار کشورهای منطقه وظیفه دارند صلح و ثبات را در افغانستان تضمین کنند.با کمک‌ گروه‌های افغانستانی کمک می‌کنیم صلح پایدار در افغانستان برقرار شود. رفتار دولت آتی است که نوع رفتار ایران و کشورهای بین‌المللی و عرصه بین‌المللی را مشخص می‌کند.

* ۲۰ میلیون دُز واکسن تا سه هفته آینده وارد خواهد شد

وی درباره واردات واکسن و اقدامات وزارت خارجه نیز بیان کرد: وزارت خارجه در مرحله جذب کمک‌ها و امکانات و منابع بین‌المللی برای مبارزه با کرونا و همچنین تسریع واردات واکسن نقش کلیدی و اساسی را داشت. به جهت حفظ آرامش جامعه و فضای روانی جامعه اجازه به مجاهدان سلامت برای این‌که کارهایشان را با دقت انجام دهند با سکوت و در کنار آنها سعی کردیم به تحقق برنامه‌ها کمک کنیم. سفرای ما نقش کلیدی داشتند در تامین مواد اولیه و دستگا‌ه‌های مورد نیاز برای تولید واکسن. برای نیاز جامعه نمی‌توانستیم معطل باشیم. واردات از روسیه، هند، چین و کوواکس انجام شد. با تلاش‌های صورت گرفته و جدیت در چند هفته اخیر نزدیک ۲۵ میلیون و ۳۰۰ هزار دز از چین واردات داشتیم و چندین میلیون دُز از کوواکس و آسترازنکا داشتیم.

خطیب‌زاده گفت: اینها در هفته آتی تشدید خواهد شد. از دوستان در وزارت بهداشت درخواست می‌کنم آمار دقیق و لیست را بدهند. واکسن به میزان ۲۰ میلیون دُز تا سه هفته آینده در ماه جاری میلادی به کشور وارد خواهد شد. علاوه بر واکسن‌هایی که به صورت مقطعی وارد خواهد شد. برای ماه آینده چند ده میلیون دُز در ماه اکتبر وارد می‌شود. اینکه رقم دقیقی را نمی‌گویم چون وزارت خارجه پیش وعده‌ نداده است و هر زمان وارد شده خبر داده است.

وی افزود: فرزندان در دستگاه دیپلماسی به تلاش خود در این خصوص ادامه می‌دهند.

سخنگوی وزارت خارجه بدترین برخورد با کرونا را سیاسی کردن منشأ کرونا و ابعاد مختلف آن برشمرد و افزود: آنچه آمریکا و برخی کشورهای غربی در سیاسی کردن منشأ کرونا انجام می‌دهند و در حالی که باید همت گذاشته شود که همه دسترسی برابر به واکسن کرونا داشته باشند سیاسی کردن کرونا را کلید زدند و با شدت جلو می‌برند جای تأسف دارد. الان باید تمرکز کنیم کشورهای تولید کننده واکسن دسترسی منصفانه بدهند و این امر محقق نشده است و متأسفانه دچار آپارتاید واکسن هستیم. آمریکا و اروپا باید به مسئولیت قطعی خود عمل کنند. همه در این میانه به هم کمک کنند بشر از این بیماری و فراگیری به سلامت عبور کند.

وی گفت: وزرای خارجه‌ای که با امیرعبداللهیان تماس گرفتند درباره ابتکارات در خصوص افغانستان نکاتی داشتند و قرار شد هر دو موضوع را در دستور کار بگذاریم هم نمایندگان ویژه و هم وزرای خارجه کشورهای همسایه و باید ببینیم تحولات به کدام سمت می‌رود. ایران در کنار مردم افغانستان ایستاده و می‌ایستد. ایران دوستی خود را با مردم افغانستان قرن‌هاست که داشته و دهه‌ها نشان داده و همه سیاست اصولی ایران در خصوص افغانستان می‌دانند. تمامی تلاش خود را به کار خواهیم گرفت که به صلح و ثبات افغانستان کمک کنیم.

وی درباره برخی اظهارات مطرح شده مبنی بر این‌که ایران تلاشی در خصوص افغانستان انجام نداده است، گفت: ایران آشکار و غیرآشکار تحولات افغانستان را در سطوح مختلف پیگیری کرده است و در سطوح مختلف در تماس هستیم. نماینده ویژه ما با طرف‌های مختلف در افغانستان در تماس بوده است. امیرعبداللهیان با عبدالله عبدالله گفت‌وگو داشته است. طرح ایران برای گفت‌وگوهای فراگیر در افغانستان یک دور برگزار شده و آمادگی داشتیم یک دور دیگر برگزار کنیم. این‌که به راه‌حل مرضی الطرفین برسیم سیاست اصولی ایران بوده است این‌که از برادرکشی اجتناب و حقوق اولیه افغانستان رعایت شود. همه آنها که شاهد هستند به نقش کلیدی ایران اذعان دارند و می‌دانند ایران چه کرده و می‌کند.

خطیب‌زاده گفت: پنجشیر تنها راه‌حل سیاسی دارد و محاصره پنجشیر به هیچ وجه از نظر حقوق بین‌الملل و حقوق بشردوستانه قابل پذیرش نیست. می‌خواهیم جلوی برادرکشی گرفته شود و هر نوع دخالت خارجی را محکوم و از تمام توان خود استفاده می‌کنیم به دوستانی که خطای راهبردی می‌کنند متوجه شوند جغرافیای افغانستان جغرافیای مردمی است که برای بیرون راندن نیروهای خارجی جنگیده‌اند.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره این‌که در افغانستان چه کسی دولت را در دست بگیرد تاثیری بر توافقات و تفاهمات ندارد و افزود: قطعا منتظر می‌نشینیم دولت فراگیر در افغانستان شکل بگیرد و حق آبه ایران همواره در دستورکار بوده و باز هم خواهد بود.

این دیپلمات ارشد کشورمان درباره افغان‌هایی که به صورت غیرقانونی یا قانونی وارد ایران شده‌اند نیز بیان کرد: قطعا آمار رسمی که وجود دارد و آمار آنهایی که به صورت بی جا شده یا آن‌هایی که به صورت غیرقانونی وارد شدند تقریبی و تحقیقی وجود دارد. ایران بیش از ۴۰ سال است چندین میلیون از برادران و خواهران افغانستانی خود را میزبانی می‌کند. تمامی مساعی ایران این بوده که میزبان خوبی برای برادران و خواهران خود باشد و هیچ جا وطن خود آدم نمی‌شود. در بحران اخیر درخواست‌های بسیار زیادی برای ویزای ایران بود و تا جایی سفارتخانه‌های ایران می‌توانستند تسهیل کردند و این فضا در چارچوب قانونی خود ادامه دارد.

به گزارش فارس، خطیب‌زاده درباره اظهارات وزیر خارجه رژیم صهیونیستی درباره کشتی سوخت ایران نیز اظهار داشت: این‌که رژیم صهیونیستی در یک خرید و فروش ساده محصولاتی که مردم لبنان به آن نیاز مبرم دارند چنین ورود می‌کند نشان می‌دهد چه توطئه و طراحی از سوی این رژیم در حال انجام است. تا زمانی مردم لبنان نیاز به سوخت ایران داشته باشند ایران این مسیر را در چارچوب‌های خود ادامه می‌دهد. نه رژیم صهیونیستی و نه کسی دیگر می‌تواند در این تجارت مشروع دخالت کند.

وی ادامه داد: روشن است که این برای امروز و آینده لبنان تامین مایحتاج اولیه آنها ضرورت اساسی است.

سخنگوی وزارت خارجه درباره موافقت با حضور ۳۰ هزار زائر ایرانی در مراسم اربعین هم گفت: بیش از آنچه اعلام عمومی شده جزییاتی ندارم بیان کنم. در سفر وزیر خارجه به بغداد و در سفر من و بعد هم توسط سفیر ایران گفت‌وگوهایی شده و اجازه دهید روشن‌تر که مشخص شد جزییات بیشتر را خواهم گفت.

خطیب‌زاده درباره این‌که تصمیم جدیدی برای ارجاع پرونده هسته‌ای به شورای امنیت ملی گرفته شده یا خیر؟ اظهار داشت: هر تغییری اگر قرار باشد صورت بگیرد اعلام می‌شود. برخی گمانه‌زنی‌هایی بوده است و اگر تصمیمی گرفته شود گفتم اعلام می‌شود. گفت‌وگوهای وین کاملا فنی برای اطمینان از اجرای برجام توسط آمریکا و طرف‌های دیگر است و مذاکرات برای رسیدن به متن و پذیرش تعهدات جدید نیست. ف

وی درباره لغو ویزای اربعین هم گفت: هیچگاه لغو ویزا با کشورها نداریم البته یکجانبه موردی را تصویب کردیم که طرف عراق هم لغو روادید داشته باشد که هنوز عملیاتی نشده است. در دوران اربعین لحاظ کردن مهر ورود به جای لغو روادید است و روادید رایگان است.

* ایران تا ابد منتظر این نمی‌ماند آمریکا با اهرم غیرقانونی تحریم فشار را بر مردم ایران وارد کند

سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس درباره اظهارات رابرت مالی نماینده آمریکا در امور ایران مبنی بر این‌که نمی‌توانیم تا ابد منتظر تهران برای بازگشت به مذاکرات باشیم، تصریح کرد: این ایران نبوده که برجام را ترک کرده و قطعنامه ۲۲۳۱ را نقض کرده و این آمریکا بوده که نه تنها برجام را نقض کرده بلکه قطعنامه را نقض کرد.

وی ادامه داد: ایران همواره در میز برجام و اتاق برجام بوده و آمریکا باید مجوز ورود به این میز و اتاق را بگیرد. مقامات آمریکایی جایگاه خود را بدانند. ایران تا ابد منتظر این نمی‌ماند آمریکا با اهرم غیرقانونی تحریم فشار را بر مردم ایران وارد کند و این پنجره برای واشنگتن محدود است و امیدوارم مقامات آمریکایی این را بدانند که چگونه به تعهدات خود عمل کنند. اگر راستی آزمایی شده و دقیق منافع ایران ذیل برجام تامین شود ایران به عنوان طرف متعهد کار خود و تعهداتش را انجام خواهد داد.

سخنگوی وزارت خارجه درباره ارسال کمک‌های بشردوستانه به افغانستان نیز بیان کرد: این سطحی است که به صورت جدی پیگیری خواهیم کرد و رایزنی‌ها با کشورهای مختلف در جریان است. علاوه بر سه میلیون تبعه افغانستان تا آن‌جایی که در توان ایران بوده انجام داده‌ایم و باز هم در کنار مردم افغانستان خواهیم بود.

خطیب‌زاده در پاسخ به سؤالی مبنی بر امضای قرارداد عراق با توتال فرانسه نیز گفت: از جزییات این قرارداد مطلع نیستم. حتما وزارت نفت با جزییات پیگیری می‌‌کند. با کشورهای همسایه روابط دوستانه و راهبردی داریم و نقاطی که اختلاف نظر داشتیم سعی می‌کنیم حل کنیم و درباره این موضوع و موضوعات دیگر منافع مردم پیگیری می‌شود. درباره منافع مردم و منافع عالیه هیچ کوتاهی نداریم.

وی در پاسخ به سؤالی گفت: تحریم‌های ظالمانه آمریکا یکی از موانعی بوده مانع خرید واکسن بوده است. منابع مالی به دلیل تحریم‌های آمریکا در سیستم کوواکس دریافت نشده است و چندین میلیون دلار خریداری کردیم و به خاطر تحریم‌های آمریکا انتقال نمی‌دهد. این دلیلی نبوده و نخواهد بود که حاکمیت جمهوری اسلامی ایران به عنوان حافظ جان و ناموس مردم تلاش نکند.

سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: وزارت خارجه از روز اول در کنار مردم بود و با اعلام زودهنگام آن به مقامات و بعد از آن تامین واکسن و چند ده میلیون دُز اقدام کرده است. وزارت بهداشت نوع واکسن‌ها را مشخص کرده است.

خطیب‌زاده درباره دیپلماسی اقتصادی نیز اظهار داشت: دیپلماسی اقتصادی ابعاد مختلفی دارد مفهوم ساده‌ای نیست. در برنامه وزیر خارجه به مجلس درصد بسیاری از برنامه‌ها متمرکز بر دیپلماسی اقتصادی است. برخی نهادها داریم که در دیپلماسی اقتصادی مهم است. همه اینها در بدنه دولت باید همراهی کنند. وزارتخانه‌هایی که کار اقتصادی می‌کنند باید در زمینه تامین و جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی و … همکاری کنند.

وی ادامه داد: در وزارت امور خارجه تمامی مشکلات بررسی شده است و اراده ملی می‌خواهیم که دیپلماسی اقتصادی را به عنوان محورهای اساسی در دستورکار قرار بدهیم.

سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: ابتکار برگزاری سفرای ما در کشورهای همسایه به زودی برگزار خواهد شد.