انتخابات رياست جمهوري سال ۹۶ با وعده‌هاي جالب و هيجان‌انگيز دولت منتخب همراه بود؛ صحبت از گزارش هاي دوره اي مداوم به مردم و دولتي شفاف و اميدوار به سرمايه‌گذاري غربي‌ها در ايران براي حل مشکلات بود، اما بيش از ۲ سال گذشت و نه‌تنها وعده‌اي تحقق نيافت که دولتي‌ها حتي به روي خودشان هم نمي‌آورند که حرفي زدند و قولي دادند!
نه‌تنها به روي خودشان هم نمي‌آورند که دريچه‌هاي ارتباط با مردم را نيز بستند و هيچ صحبتي در مورد روند فعاليت‌ها، گزارش از برنامه‌هاي در دست اجرا يا منتفي شده و دلايل آن ارائه نمي‌دهند. مدتي است کشور با گراني و سختي معيشت روبه روست و کارشناسان هرکدام از دلايل متعددي سخن گفتند، اما قريب به‌اتفاق تأثير مشکلات خارجي بر وضعيت اقتصادي را حدود ۲۰ درصد مي‌دانند و عمده مشکل ريشه در داخل دارد و به راهکارهاي کوتاه‌مدت اميدوار نماند.
لازم به يادآوري است بعد از انتخاب حسن روحاني به‌عنوان رئيس‌جمهور ، کابينه دولت نزديک به ۳۰۰ روز سخنگو نداشت و هيچ صحبت و واکنشي راجع به چرايي اين مسئله به ميان نيامد، اما اواخر مهرماه ۹۷ بود که علي ربيعي، وزير پيشين تعاون، کار و رفاه اجتماعي که در مرداد همان سال در مجلس شوراي اسلامي استيضاح و برکنار شده بود به‌عنوان سخنگوي دولت معرفي شد.
حال اما موضوع مهم بعد از انتصاب سخنگوي دولت، عدم ارايه گزارش مستقيم رئيس جمهور به مردم است که از آخرين نشست خبري رئيس دولت با اصحاب رسانه‌هاي داخلي حدود ۲۰ ماه مي گذرد و گويا هنوز هم قرار نيست گفت و گويي با رسانه ها برگزار شود. «رسالت» در بررسي عدم ارتباط دولت با مردم و اين شکاف عميق ايجادشده با صاحب‌نظران اين عرصه به گفت‌وگو پرداخت.
*دولت کاري نمي‌کند و حرفي هم براي گفتن ندارد
سيدمحمد حسيني، وزير اسبق فرهنگ و ارشاد دراين‌باره به «رسالت» مي‌گويد: «مردم علاقه‌مند به شفافيت هستند و اين يکي از مطالبات به‌حق آنهاست که مسئولان هراز چندگاهي از فعاليت‌ها، راهکارها و اقدامات خود گزارش دهند، اين مسئله حتي طي دوران جنگ نيز مشهود بود و مسئولان کشور در تريبون‌هاي مختلف آخرين وضعيت را توضيح و در نماز جمعه مسائل مهم را تبيين مي‌کردند.»
وي با اشاره به عدم تحقق وعده گزارش هاي دوره اي دولت در ابتداي کار، افزود: «از روحاني و کابينه دولت نيز اين انتظار وجود دارد، همان‌طور که در آغاز به کار دولت مي‌گفتند به تناوب به مردم گزارش خواهند داد بايد به حرف‌هاي خود عمل کنند. اين کار سنت حسنه‌اي بود که حتي دولتمردان گاهي نشست مطبوعاتي مي‌گذاشتند تا خبرنگاران سؤالات خود را در مورد موضوعات داخلي و خارجي بپرسند اما از آخرين نشست رسانه اي دولت ماههاست که مي گذرد.»
حسيني با اشاره به اينکه دولت مدت زيادي حتي سخنگو نداشت و اکنون نيز برخي وزرا از پاسخگويي به عملکردشان اجتناب مي‌کنند افزود:«رئيس جمهور و وزرا بايد در مردادماه به مجلس گزارش مي‌دادند، اما گفتند که به اين مسئله اعتراض داريم و بايد به هيئت حل اختلاف قوا برود و بعد از انتقال اين موضوع به هيئت حل اختلاف محرز شد که دولت بايد به مجلس گزارش مي‌داد.»
وزير اسبق فرهنگ و ارشاد بابيان اين‌که دولت کارنامه درخشاني ندارد و به همين دليل از ارايه گزارش طفره مي رود گفت: «ازقضا اين فرصتي براي دولت و وزراست که عملکرد خود را تبيين کنند، اما ازآنجا که کارنامه درخشاني ندارند و فعاليت‌هايشان قابل‌قبول نيست از پاسخگويي و مواجه با مردم اجتناب مي‌کنند.»
*دولتمردان دليل وعده‌هاي محقق نشده را به مردم توضيح دهند
او ادامه داد: «اگر دولتمردان طبق توصيه مقام معظم رهبري بر وظايف اصلي متمرکز شوند و از مسائل فرعي دوري کنند حتي در همين دو سال باقي‌مانده مي‌توانند خدمات خوبي را ارائه دهند. اگر درگذشته رويه‌هاي نادرستي داشتند و وعده‌هايي دادند که نتوانستند اجرا کنند بهتر است اکنون به مردم توضيح دهند.»
حسيني تشريح کرد: «اين گزارش در حوزه‌هاي داخلي و خارجي لازم است، اما دولت اميد بسياري به حل مشکلات از طريق ارتباط با خارجي ها داشت،فکر مي‌کردند غربي‌ها بايد در ايران سرمايه‌گذاري کنند تا حضور آن‌ها باعث رونق اقتصادي شود،‌ اما اين هدف ميسر نشد، بنابراين بايد صادقانه به مردم بگويند که ما فکر مي‌کرديم اين کار به نتيجه برسد، اما نرسيد.»
وي خاطرنشان کرد: «مانند شکست در برجام، بارها تأکيد کردند که اين مذاکره مي‌تواند براي کشور مفيد باشد اما ديديم که هيچ عايدي و نتيجه‌اي نداشت، بنابراين هرزمان از جلوي ضرر را بگيريم منفعت است. دولت بايد در زمان باقي‌مانده تمام توان خود را به کار گيرد تا کاستي هاي سال هاي اخير جبران شود.»
*اختيار نداشتن رئيس‌جمهور فرافکني است
حسيني در واکنش به صحبت‌هاي مطرح‌شده مبني بر اين‌که اگر روحاني با مردم صحبت نمي‌کند به اين دليل است که مسائل پيش‌آمده موردپسند او نيست، گفت: «حاميان او اين صحبت را براي توجيه مطرح مي‌کنند، رهبر معظم انقلاب بيشترين حمايت را از دولت داشتند و زماني که تحريم تشديد شد تصميم‌گيري را به عهده رئيس‌جمهور گذاشتند تا با سران قواي مقننه و قضائيه تصميماتي فراتر از قوانين موجود بگيرند و روال کند را تسريع کنند، بنابراين رئيس‌جمهور اختيارات کافي دارد و مي‌تواند از آن استفاده کند.»
وي با اشاره به حمايت‌هاي کامل مجلس از دولت، افزود: « به طور ‌يقين دولت نمي‌تواند براي عملکرد نامناسب خود از مجلس ايراد بگيرد، زيرا مجلس بيشترين حمايت را از دولت انجام داد و هيچ مانعي سر راه دولت نبود،‌ اگر هم از قوه قضائيه توقع دارند با فساد برخورد نکند انتظار نابه‌جايي است زيرا اين کار باعث از بين رفتن اعتماد مردم به‌ نظام مي‌شود.»
وزير اسبق فرهنگ و ارشاد ادامه داد: «بنابراين اگر افراد متخلفي در مجموعه هستند و قوه قضائيه با آن‌ها برخورد مي‌کند دولت بايد به‌جاي دست روي دست گذاشتن از برخورد به هنگام قانوني با مجرمان استقبال کند ، لذا توضيحي براي اين ضعف وجود ندارد.»
حسيني با اشاره به اين‌که بابيان مسائل حاشيه‌اي مي‌خواهند بگويند رئيس‌جمهور از وضع موجود ناراضي است، بيان داشت: «متأسفانه اکنون ضعف در عملکرد و در پاسخگويي دولت ديده مي‌شود و طرح موضوعاتي که صحبت با مردم يا گزارش به مجلس را توجيه کند جز فرافکني مسئله ديگري نيست، با اين روش مي‌خواهند بگويند رئيس‌جمهور از وضع موجود ناراضي است.»
وي با اشاره به سفر اخير دولت به آمريکا، يادآور شد: «درحالي‌که در دولت‌هاي پيشين روساي جمهور از شرايط موجود اعتراضاتي داشتند اما اين‌طور نبود که رابطه‌شان را با مردم کم يا قطع کنند و صحبتي با مردم نداشته باشند، در سفري که رئيس‌جمهور به آمريکا داشت نکات فراواني وجود دارد که مي‌توانست به مردم توضيح دهد و هيچ دليلي براي سکوت وجود ندارد.»
حسيني افزود: «متأسفانه دولت تحرک و پويايي لازم را ندارد و با برخي تصميمات نسنجيده و غير کارشناسي درمواردي که بايد گره‌گشاي مشکلات باشد بر حجم مشکلات اضافه مي‌کند،‌ سال گذشته زماني که ترامپ اعلام کرد از برجام خارج مي‌شود ارز ۴۲۰۰ توماني را ابلاغ کردند و همين تصميم زمينه را براي رانت و سوءاستفاده عده‌اي فراهم کرد، اين تصميم باعث التهابات و نوسانات بسياري در نرخ ارز شد و طبقات ضعيف جامعه مجبور به پرداخت هزينه اين تصميم غلط شدند.»
*دولت حرفي براي گفتن ندارد
او بابيان اينکه دولت کار را رها کرده ، ابراز داشت: «اين روزها تعبير عده‌اي که مي‌گفتند دولتمردان کار را رها کردند و عزم و اراده‌اي براي حل مشکلات ندارد به‌نوعي درست است، زيرا زماني که اراده‌اي براي حل مشکل نباشد حرفي هم براي گفتن نخواهد بود، اگر دولت فعاليت گسترده‌اي داشت و اهل مجاهدت، تلاش بي‌وقفه و خدمت به مردم بود مي‌توانست در مورد فعاليت هرروز خود گزارش دهد.»
وزير اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامي عدم اراده براي حل مشکلات را دليل اجتناب دولت از صحبت با مردم و گزارش به مجلس دانست و در خاتمه گفت: «من سابقه حضور در دولت را دارم و از نزديک شاهد بودم به‌قدري دامنه کار در کشور گسترده است که اگر مسئولان اهل تلاش باشند دائما مي‌توانند به مردم گزارش دهند، همين کار باعث ايجاد اميد بين مردم خواهد شد، اما چون اين روحيه در دولت وجود ندارد حرفي هم براي گفتن نيست.»
*دولت توجهي به ارتباط با مردم ندارد
همچنين مهدي فضائلي، تحليلگر مسائل سياسي و کارشناس رسانه نيز دراين‌باره به «رسالت» گفت: «ارتباط دولتمردان با مردم از ضروريات است و رئيس دولت در صدر اين اهميت و ديگر مديران دولتي در درجه بعدي بايد اين ارتباط را حفظ کنند، زيرا نظام کشور مردمي و پايگاه نظام مردم هستند و هرچقدر اين ارتباط بيشتر باشد پايگاه انقلاب نيز تقويت مي‌شود.»
وي افزود: «هم حضرت امام(ه) و هم مقام معظم رهبري از ابتداي انقلاب همواره بر اين موضوع تأکيد مي‌کردند، که بايد تداوم ارتباط با مردم و رفتار مردمي حفظ شود، مسئولان بايد مردمي باشند زيرا ارتباط با مردم نمي‌تواند به‌تنهايي حلال مشکلات باشد.»
اين کارشناس ادامه داد: «اين مسئله تأثير به سزايي در تداوم انقلاب داشته و خواهد داشت، از طرفي مردم توقع دارند در جريان مسائل قرار گيرند بنابراين بايد مشکلات به مقدار ضرورت و دستاورد و پيشرفت‌ها به اطلاع مردم برسد.»
فضائلي با اشاره به وعده‌هاي دولت، گفت: «دولت در دوران انتخابات وعده داد گزارش به مردم به‌صورت مستمر انجام خواهد شد، بنابراين نبايد خلف وعده ادامه‌دار شود، همچنين مدت زيادي دولت سخنگو نيز نداشت، اما خوشبختانه مدتي است اين خلأ برطرف شده است.»
کارشناس مسائل سياسي بابيان اين‌که دولت به ارتباط با مردم کم‌توجه است، خاطرنشان کرد: «باوجود مشخص شدن سخنگوي دولت، ارتباط شخص رئيس‌جمهور با مردم ضرورت بيشتري دارد، زيرا منتخب مستقيم مردم است و انتظار مي‌رود اين ارتباط به‌صورت جدي‌تر وجود داشته باشد، اگر از بخش مشکلات و حجم کار دولت بگذريم و بپذيريم مشغله‌هاي رئيس‌جمهور در ارتباط نداشتن کمي مؤثر است بايد گفت دليل اصلي کم‌توجهي دولت به ارتباط با مردم است.»
وي در پايان خالي بودن کارنامه دولت را دليل عدم پاسخگويي آن‌ها به مردم خواند و افزود: « عامل ديگر، دست‌خالي بودن دولت است که به اين مسئله دامن زده، ازآنجاکه دولتمردان احساس مي‌کنند اقدامات مثبتي براي حل مشکلات انجام‌نشده با مردم صحبت نمي‌کنند، اما بازهم دليل نمي‌شود اين ارتباط کم يا قطع شود، دولت بايد با مردم صادقانه صحبت کند و موانع و کمبودها در کنار دستاوردهاي مثبت گفته شود.»