|گروه اجتماعي|
​​​​​​​در سال‌هاي اخير بارها کارشناسان، راهکار حل معضل ترافيک و آلودگي هوا در تهران را توسعه ناوگان حمل‌و‌نقل عمومي ذکر کرده اند، اما متأسفانه دولت‌هاي  نهم، دهم و يازدهم به وظايف خود در اين زمينه عمل نکرده و با اين کار سبب شده‌اند تا اکنون نيمي از ظرفيت بزرگترين ناوگان حمل و نقل عمومي تهران فرسوده شود. ناوگان اتوبوسراني تهران هم اکنون با حدود ۶ هزار دستگاه اتوبوس به شهروندان پايتخت سرويس مي‌دهد، درحالي که تقريبا نيمي از اين اتوبوس‌ ها فرسوده هستند و با تعميرات اساسي مسافر جا‌به‌جا مي‌کنند. اين آمار و ارقام هشدارهاي جدي براي مديريت شهري تهران و دولت محسوب مي‌شود.
علي حسيني ميلاني عضو شوراي شهر تهران هم چالش فرسودگي ناوگان اتوبوسراني تهران را در وضعيت هشدار اعلام کرده است. اين مسئله باعث کاهش کيفيت سرويس ‌دهي در ناوگان اتوبوسراني و نارضايتي مسافران شده است، آن هم در زماني که نرخ بنزين و کرايه هاي تاکسي افزايش پيدا کرده و مسافران ترجيح مي دهند از ناوگان حمل و نقل عمومي استفاده کنند. 
علاوه بر ناوگان اتوبوسراني در مترو نيز از همه ظرفيت‌ هاي خط يک تا هفت استفاده نمي ‌شود و مهم ‌ترين دليل آن کمبود واگن است. نبود واگن و فرسودگي آن‌ها  يکي از مشکلات متروي تهران محسوب مي شود. طبق گفته محمد عليخاني، رئيس کميسيون عمران شوراي شهر تهران «ناوگان حمل ‌ونقل عمومي فرسوده است و مشکل قطارهايي را هم داريم که به سن اورهال رسيده‌ اند و برخي از آن‌ ها در تعميرگاه هستند به همين دليل گاهي سطح سرويس ‌دهي در مترو کاهش پيدا مي ‌کند.»
مجموعه اين عوامل و عدم اولويت گذاري مديريت شهري فعلي در توسعه و نوسازي ناوگان حمل و نقل عمومي باعث شده با فرسودگي و کمبود در بخش حمل و نقل عمومي مواجه شويم. چنانچه مديران شهري، مردم را به استفاده از خودرو‌هاي شهري ناوگان حمل و نقل عمومي تشويق مي کنند بايد بستر و زيرساخت گسترش آن را نيز فراهم کنند.
جعفر هاشمي تشکري معاون اسبق حمل و نقل و ترافيک شهرداري تهران در گفت و گو با «رسالت»، درباره فرسودگي ناوگان حمل و نقل عمومي تهران گفت: فرسودگي در بخش ناوگان اتوبوسراني به غير از اتوبوس هاي BRT که در دوره مديريت قبلي شهرداري خريداري شده، مابقي ناوگان به طور صد درصد فرسوده هستند. در حالي‌که مردم براي رفت و آمد با مشکلات عديده اي روبه‌رو هستند و نرخ سوخت بالا رفته، نبايد بخش حمل و نقل مورد غفلت قرار بگيرد. 
وي افزود: زماني که قوانين حمايت از سامانه هاي ريلي، توسعه حمل و نقل عمومي، مديريت مصرف سوخت و قانون هدفمندي يارانه ها در مجلس به تصويب رسيد، پيش بيني شده بود که دولت منابعي را در اختيار شهرداري ها بگذارد تا ناوگان خود را توسعه دهند اما اين کار محقق نشد. مسئول مستقيم اين مشکل در وهله اول دولت است که بايد منابع مالي را در اختيار شهرداري ها بگذارد و در مرحله بعدي شهرداري ها هستند که بايد منابع خود را به طور صحيح توزيع کنند. 
* سالانه بيش از ۱۰۰ دستگاه واگن به ناوگان ريلي ما اضافه شده است
هاشمي تشکري درباره نوسازي ناوگان حمل و نقل عمومي در مديريت شهرداري اسبق در مقايسه با مديريت فعلي شهري گفت: در ابتداي دوره مديريت قبلي شهرداري تنها حدود ۳۰۰ دستگاه واگن براي مترو وجود داشت، اما بعد از ۱۲ سال به حدود ۱۳۰۰ دستگاه واگن رسيد، يعني سالانه بيش از ۱۰۰ دستگاه واگن به ناوگان ريلي ما اضافه شده است.  
وي با اشاره به اينکه در بخش اتوبوسراني حدود ۱۲۰۰ دستگاه BRT وارد اين ناوگان شده است، گفت: از سال ۸۶ تا سال ۹۶ در حدود ۱۲۰۰ دستگاه اتوبوس به سامانه اتوبوسراني وارد شد که به طور ميانگين شهرداري در سال ۱۲۰ دستگاه اتوبوس را از منابع خود و بدون کمک از دولت خريداري کرده است. در دوره اول و دوم رياست جمهوري فعلي و دوره دوم رياست جمهوري آقاي احمدي نژاد، تزريق ناوگان به شبکه اتوبوسراني تهران متوقف شد به طوري‌که از حدود ۱۰ سال قبل اتوبوس جديدي به ناوگان اضافه نشده است. 
معاون اسبق حمل و نقل و ترافيک شهرداري تهران تصريح کرد: ما در طول اين سال‌ها براي جبران کسري در ناوگان اقدام به نوسازي اتوبوس ها کرديم و اقدامات وسيعي براي اينکه اتوبوس هاي زمين گير مجددا بازسازي شده و به ناوگان اضافه شوند، انجام گرفت. 
هاشمي تشکري با بيان اينکه از مهم ترين شعارهاي مديريت فعلي شهري توسعه حمل و نقل عمومي بود، گفت: انتظار بر اين بود که در زمان تخصيص  منابع به اين موضوع اهتمام لازم شود. ضمن اينکه بودجه شهرداري نسبت به دوره قبل افزايش پيدا کرد و انتظار مي رفت در مجموع فعاليت هاي شهري اولويت اصلي به نوسازي ناوگان حمل و نقل عمومي داده شود، اما ظاهرا ۱۳ دستگاه اتوبوس در سال جاري به ناوگان اضافه شده و اين آمار در قياس با سالهاي گذشته قابل مقايسه نيست و انتظار مي رود منابع به اين مقوله اختصاص پيدا کند. اتوبوس سازهاي داخلي بيکار هستند و خريداري ندارند و شهرداري مي تواند با آن‌ها قرارداد خريد امضا کند. 
* سهم ناچيز ناوگان اتوبوسراني در آلودگي هواي تهران 
وي سهم ناوگان اتوبوسراني را در آلودگي هواي تهران بسيار ناچيز عنوان کرد و افزود: قريب به چهار ميليون خودرو در تهران وجود دارند که بخش زيادي از آن‌ها در طول روز حرکت مي کنند. طبق مطالعات شرکت کنترل کيفيت هوا در مديريت قبل شهرداري، بيش از ۸۸ درصد از منابع آلاينده هواي تهران متعلق به خودروها مي شود. 
هاشمي تشکري اضافه کرد: در زمان مديريت شهري اسبق تصميم گرفته شد موتورسيکلت هاي کاربراتوري توليد نشوند وموتورهاي انژکتوري و برقي جايگزين آن‌ها شوند، اما متاسفانه اين مصوبه از چهارسال قبل اجرايي نشده است. از رده خارج شدن خودروهاي فرسوده نيز مدت هاست که متوقف شده و اين يکي از مشکلات جدي است و دولت بايد از در اين موضوع ورود پيدا کند و خودروهاي فرسوده اي که در سطح شهر تردد مي کنند را متوقف کند.
وي با اشاره به طرح کنترل منابع آلاينده که در شهرداري تهران پيشنهاد شده بود، گفت: اين طرح در شوراي عالي هماهنگي ترافيک کشور به نام LEZ  به تصويب رسيد و قرار بود مجموعه اي از اقدامات متنوع از اين طريق اجرا شود تا آلايندگي هواي تهران مديريت شود، اما متأسفانه اين طرح هم زمين گذاشته شد و بخش هاي کوچکي از آن به مرحله اجرا درآمد، اما مجموعه اي از طرح عملياتي نشد در حالي‌که با استفاده از طرح  LEZ  امکان رفع بخشي از مشکلات آلايندگي هوا وجود داشت.  هاشمي تشکري رفع مشکل آلودگي هوا را نيازمند همکاري سازمان ها با شهرداري عنوان کرد و افزود: در رفع آلودگي هوا علاوه بر شهرداري تهران، بايد ديگر نهادها مانند سازمان حفاظت محيط زيست و وزارت صمت نيز همکاري داشته باشند و برنامه ريزي و الگويي براي بهبود کيفيت خودروها انجام شود. کيفيت بنزين نامرغوب و خودروها نيز بر حجم آلاينده ها اضافه مي کنند وزارت نفت و وزارت صمت که مسئوليت توليد خودروها را به عهده دارند بايد بر اين دو مقوله نظارت داشته باشند.