تله‌های جذاب جنگلی!
|گروه اجتماعي|
باورش سخت است، اما حقيقت دارد، نماينده‌اي از استان گلستان در ديدار با وزير ميراث فرهنگي و گردشگري به منظور اجراي طرح تله‌کابين، خواستار «خروج کبودوال» از ليست«يونسکو» شده است و البته نامه مديران گلستاني هم به روشني عبور تله‌کابين از دل جنگل‌هاي هيرکاني را اثبات مي‌کند. مدتي است پروژه احداث تله کابين در جنگل کبودوال حرف و حديث‌هاي زيادي به همراه داشته و کارشناسان حوزه محيط زيست معتقدند، از آنجايي که بخشي از دکل‌هاي تله کابين علي‌آباد کتول در زون اصلي ثبت جهاني قرار دارد، اجراي اين پروژه به معناي خروج اين جنگل‌ها از فهرست ميراث جهاني خواهد بود.
اما مدير کل منابع طبيعي استان گلستان نظر ديگري دارد و معتقد است اجراي تله کابين هيچ منافاتي با ثبت جهاني ندارد و در گذشته پارک جنگلي کبودوال از جنگل هاي هيرکاني جدا شده است که البته اين گفته نيز چندان مورد قبول کارشناسان واقع نشده است.
پيش تر کامران پورمقدم، رئيس شوراي عالي جنگل هم در ارتباط با حواشي ايجاد‌شده پيرامون احداث تله‌کابين در محدوده جنگل‌هاي جهاني هيرکاني گفته بود: «در گذشته پارک جنگلي کبودوال در علي‌آبادکتول محدوده کوچکي بود که توسط شهرداري استان اداره مي‌شد. پس از مدتي تصميم گرفتند از ظرفيت‌هاي تفرجي اين پارک جنگلي استفاده کنند، بنابراين تقريبا در سال ۹۲ طرحي را در قالب پارک جنگلي به شوراي عالي وقت سازمان جنگل‌ها فرستادند که با تعيين شرط و شروطي با کليت آن موافقت شد. به موازات اين اقدام پيگيري‌هايي براي ثبت جهاني جنگل‌هاي هيرکاني درحال انجام بود. از اين‌رو بازديدکنندگان و ارزيابان يونسکو بخشي از جنگل‌هاي هيرکاني را به‌عنوان هسته مرکزي حفاظت و ثبت ميراث جهاني انتخاب کردند و اطراف آن را به‌عنوان زون (منطقه) ضربه‌گير تعيين کردند که بخشي از پارک جنگلي کبودوال نيز در زون ضربه‌گير قرار گرفت. در زون ضربه‌گير ميراث جهاني ثبت‌شده جنگل‌هاي هيرکاني مي‌توان اقدامات اکوتوريسم سازگار با طبيعت را با رعايت استانداردها انجام داد. با اين وجود نصب تله‌کابين در اين پارک جنگلي مي‌تواند شاخص‌هاي ثبت جهاني را با مشکل مواجه کند. سازمان جنگل‌ها و شوراي عالي جنگل به هيچ عنوان از طرحي که به ثبت جهاني جنگل‌هاي هيرکاني آسيب وارد کند، حمايت نخواهد کرد. طرح اوليه براي نصب اين تله‌کابين به شرط عدم‌قطع درخت و قرار بود از فناوري‌هايي استفاده کنند که به جنگل آسيب وارد نکند اما پس از ثبت جهاني نمي‌توان به راحتي با نصب تله‌کابين در اين محدوده موافقت کرد. پيشنهاد سه دستگاه محيط‌زيست، منابع طبيعي و ميراث فرهنگي اين بود که محدوده نصب تله‌کابين تغيير پيدا کند اما در شوراي راهبردي مديريت ثبت‌جهاني با اين پيشنهاد نيز مخالفت شد.»
ابوطالب قزلسفلو، دبيرکل منابع طبيعي و آبخيزداري گلستان هم «با تأکید بر اينکه موافقت‌هاي اوليه براي اجراي تله‌کابين علي‌آبادکتول انجام‌شده و اين طرح مراحل نهايي را طي مي‌کند و بايد مجوزهاي نهايي را بگيرد، عنوان کرده است: اجراي تله‌کابين هيچ منافاتي با ثبت جهاني ندارد و محدوده‌اي که به‌عنوان جنگل‌هاي هيرکاني در نظر گرفته‌شده است در مراحل اوليه جزء ثبت جهاني بود اما بعداً پارک جنگلي کبودوال را از آن خارج کرده بوديم. پيش از آنکه مطالعات جنگل‌هاي هيرکاني نهايي شود مطالعات پارک جنگلي کبودوال که تله‌کابين هم يکي از پروژه‌هاي آن بوده، نهايي شده و مراحل اخذ مجوز را طي مي‌کرد.»
به تازگي عيسي اسفنديار از صاحب نظران منابع طبيعي با استناد به نامه‌اي که در سربرگ ميراث فرهنگي گلستان تنظيم‌شده، گفته، اين نامه خطاب به استاندار بوده و ابوطالب قزلسفلو هم زير آن را امضا کرده است؛ «در اين نامه که مستند آن در فضاي مجازي منتشرشده به‌صراحت اعلام‌شده ۹ دکل از ۲۴ دکل تله‌کابين در زون اصلي قرار دارد؛ موانع آن را رفع کنيد؛ يک محدوده وقتي در ليست يونسکو قرار مي‌گيرد تابع قوانين بين‌المللي خواهد بود و طبق قوانين بين‌المللي هرگونه فعاليتي از جمله ساخت‌وساز ممنوع و غيرقانوني است.»
بعد از آن همه خون دل خوردن براي ثبت جهاني جنگل هاي هيرکاني، حالا به بهانه جذب گردشگر و منافع بيشتر در پي خدشه وارد کردن به اين اعتبار بين المللي هستيم، اين جنگل‌ها متراکم‌ترين ناحيه جنگلي ايران به حساب مي آيند که بين کشور ايران و آذربايجان مشترک هستند، از منطقه هيرکان جمهوري آذربايجان شروع مي شوند و در ايران از حوالي آستارا تا گرگان ادامه دارند. قدمت اين جنگل ها که به ۲۵ تا ۵۰ ميليون سال مي رسد باعث شده است از آن با نام هايي همچون فسيل زنده، موزه طبيعي و يا يادگاري از دوران سوم زمين شناسي و عصر يخبندان ياد شود.
متأسفانه ۵۱ در صد از پوشش گياهي ۵۵۱۰۰ کيلومتر مربعي اين جنگل ها تاکنون منقرض شده و تنها از ۳/۱۰% آن حفاظت صورت مي گيرد. در حال حاضر جنگل هاي هيرکاني زيست بوم ۲۹۶ گونه پرنده و ۹۸ گونه پستاندار هستند. همچنين ۱۵۰ گياه بومي درختي و بوته اي (مانند شمشاد و انجيلي) نيز در آن يافت مي شوند.
در ۲۱ تير ماه ۱۳۸۵ جمهوري آذربايجان در خواستي مبني بر ثبت جهاني جنگل هاي خزري-هيرکاني به سازمان آموزشي، علمي و فرهنگي ملل متحد (يونسکو) ارائه کرد که با بررسي‌هاي انجام شده و از آنجايي که اين کشور تنها ۲۰ هزار هکتار در مقابل سهم ۲ ميليون هکتاري ايران را دارا بود اعلام شد ثبت اين جنگل ها به تنهايي به نام جمهوري آذربايجان ممکن نيست. در نهايت و پس از کش و قوس ها و اختلافات با کشور همسايه اين جنگل ها در ۱۴ تير ۱۳۹۸ در فهرست ميراث جهاني قرار گرفت. در سال هاي گذشته و با گسترش و نهادينه شدن فرهنگ پاسداري از منابع طبيعي و جنگل ها، آنقدر از جايگاه ويژه و اثرگذار جنگل‌هاي هيرکاني شمال ايران و هجمه ها و خسران‌هاي نشان رفته به آن گفته و نوشته شده که پرداختن دوباره به اين موضوع و شرح و تبيين اين که براي مثال ساخت تله کابين ۶ کيلومتري کبودوال در جنگل هاي بکر و متراکم جنوب علي آباد کتول و يا ساخت تله کابين اليمستان در جنگل هاي
آمل چه بر سر اين جنگل ها خواهد آورد، شايد تنها تکرار مکررات باشد. در اين سال ها و با گسترش آگاهي هاي مردم و همراهي درخور تقدير رسانه ها و سمن ها، موجب تبيين آثار زيان بار جاده سازي و استخراج معادن نهفته در دل جنگل هاي شمال و همچنين پيامدهاي زيان بار برداشت هاي چوبي که از اين جنگل ها گرديد و سرانجام تا اندازه اي چنين هجمه هايي را کاهش و حتي متوقف ساخت، اما کمپاني ها و بنگاه هاي اقتصادي علاقه مند به تداوم بهره کشي از منابع رايگان جنگلي شمال ضمن انعطاف خود را با شرايط و شعارهاي جديد به خوبي سازگارکردند. يکي از اين دست سازگاري ها، همراه شدن اين بنگاه هاي اقتصادي با شعار ناميمون گسترش گردشگري غير علمي است که در واقع شکل و فرم ديگري از دست درازي به جنگل هاي بي مانند و البته بي رمق شمال کشور است. به بيان ديگر امروز تمرکز روي شعار گردشگري، مي رود تا به بلاي ويرانگر ديگري در جنگل‌هاي شمال تبديل گردد. چرا که همانند بسياري ديگر از امور از گردشگري هم تنها به يک برداشت ساده، ابتدايي و غير علمي بسنده کرده ايم. يعني متوليان امر حتي گردشگري در طبيعت را هم مي خواهند مبتني بر توسعه بِتني اجرا کنند که هزينه‌هاي ميلياردي براي ساخت تله کابين در جنگل هاي شمال يکي از مصاديق آن است.
در ماه هاي گذشته نيز اخباري که مبني بر ساخت دو تله کابين يکي در جنگل هاي اليمستان و ديگري در جنگل هاي کبودوال علي آباد کتول منتشر و خبر ساز شده است با همين شعار جديدِ جذب گردشگر، بهره برداري اصولي و درست از جنگل و طبيعت و البته رونق اقتصادي و ايجاد اشتغال همراه بوده است.
برهمين اساس، «رسالت» در گفت و گو با صاحب نظران ابعاد اجراي اين طرح در دلِ جنگل‌هاي هيرکاني را مورد بررسي قرار مي دهد.
حنيف رضا گلزار در قامت کارشناس ارشد مهندسي خاک و آب و عضو هيئت مديره جمعيت ديده بان طبيعت، معتقد است: بررسي‌هاي فني و اقتصادي طرح به ويژه در مورد طرح تله کابين کبودوال چندين علامت سؤال بزرگ را در برابر اين طرح قرار مي‌دهد که توجه به آن‌ها باعث مي شود تا قضاوتي آگاهانه تر و درست تر از بايستگي يا نابايستگي اجراي اين طرح داشته باشيم.
*سايت‌هاي جنگلي ثبت شده در يونسکو
وي مهم ترين نکته پيرامون اجراي اين دو طرح گردشگري را در آن مي داند که هر دوسايت جنگلي هدف قرار گرفته براي ساخت تله کابين پس از سال ها تلاش و کنار زدن ادعاي دولت آران (دولت آذربايجان شمالي در سرزمين قفقاز)، به عنوان ميراث جهاني در يونسکو ثبت شده اند. اخيرا در مورد طرح تله کابين علي آبادکتول شاهد انتشار نامه اي با امضاي مشترک مديران کل منابع طبيعي، حفاظت محيط زيست و ميراث فرهنگي استان گلستان بوديم مبني بر اينکه درخواست شده بود تا سايت جنگلي در منطقه اجراي طرح از ثبت يونسکو خارج گردد! اگر اين نامه را براي مثال استاندار گلستان امضا کرده بود شايد زياد ايجاد نگراني نمي کرد اما وقتي مديران کل سه دستگاه که خود بايد متولي منابع طبيعي و ميراث جهاني باشند چنين نامه اي را امضا مي کنند اين بسيار نگران کننده مي شود.
*تله کابين موجب رفاه مردم بومي نمي شود
گلزار مسئله ديگر را شعار بهبود وضعيت رفاهي مردم بومي منطقه با اجراي طرح تله کابين عنوان مي کند، شعاري که زير سايه آن در سايت نمک آبرود يا رامسر طرح تله کابين با نابودي ده ها هکتار از بکرترين و ارزشمندترين رويشگاه هاي هيرکاني – کاسپياني شمال اجرا شد. وي در اين رابطه خاطر نشان مي کند: « اين دو سايت به دليل موقعيت جغرافيايي خود در هر هفته ميزبان هزاران مسافر از تهران هستند و از اين جهت موفق به کسب توجيه اقتصادي شدند. البته اين توجيه اقتصادي هم به طور غالب مربوط به سرمايه گذاران اين طرح است و براي مردم بومي منطقه جز شلوغي و ترافيک و در بُعدي ديگر تغييرات و لطمات به فرهنگ و سنت هاي بومي و محلي رهاورد ديگري نداشته است. شعار تبديل کردن غرب مازندران به سايت گردشگري رهاوردي جز تغييرکاربري زمين هاي شاليزاري، جنگل خواري، کوهخواري و رودخانه خواري نداشته است. عصر هر جمعه قشر برخوردار و مرفه عمدتا پايتخت نشين، غرب مازندران را به مقصد تهران ترک مي کنند در حالي‌که انبوهي از زباله در منطقه برجاي گذاشته اند. در واقع درصدبالايي از زباله هاي
توليدي در مازندران به واسطه هجوم بي‌ضابطه مسافران گردشگرنما به اين استان است که متأسفانه اين موضوع هر هفته تکرار مي شود. مديريت کشور هم به شکل تعجب برانگيزي با اين شيوه همراهي دارد. چه دليلي دارد که مسيرهاي ارتباطي منطقه در روزهاي پاياني هر هفته يک طرفه مي شود؟ آيا اين اقدام غير از همراهي و تشويق مردم براي هجوم بيشتر و راحت تر به شمال و به ويژه غرب مازندران مفهوم ديگري دارد؟ اينکه ده ها هزار نفر بدون هيچ برنامه و هدفي آخر هر هفته راهي باريکه غربي مازندران مي شوند را نبايد گسترش يا حمايت از گردشگري بناميم. گردشگري قواعد و الزامات خود را دارد که مهم‌ترين آن توجه به گنجايش و توان پذيرش مختصات يا سايت گردشگري مورد نظر است. »
*اصرار بر اجراي اين طرح تنها تلاشي هدفمند براي جذب منابع بانکي ارزان قيمت با سود کم است!
عضو هيئت مديره جمعيت ديده بان طبيعت معتقد است اين طرح با وجود تمام توجيه هاي اقتصادي که براي اجراي آن مي‌شود عملا از لحاظ اقتصادي يک طرح شکست خورده است. وي سپس به بيان ناکارآمدي هاي تله کابين علي آباد کتول در صورت اجرا مي پردازد و مي گويد: « شرق استان گلستان با غرب استان مازندران به لحاظ اقتصادي تفاوت هاي اساسي دارد. يعني نمي توان انتظار داشت که مردم از تهران بيايند و از تله کابين علي آباد استفاده کنند. شرايط اقتصادي مردم بومي در استان گلستان بويژه در مناطق شرقي استان هم به گونه اي نيست که بتوانند از امکانات ايجاد شده استفاده کنند. نکته بسيار مهم ديگر آنکه بر اساس پيش بيني صورت گرفته در اين طرح، به دليل شرايط آب و هوايي، تله کابين علي آبادکتول در صورت اجرا تنها در نيمي از سال قادر به خدمات دهي است و در نيمي از سال فاقد هرگونه فعاليت درآمدزايي مي باشد. اين مسائل بديهي و ابتدايي را سرمايه گذار حتما در طرح توجيهي ديده و مطالعه کرده است و خيلي زودتر از من و شما هم به اين نتيجه رسيده. لذا دليل اصرار بر اجراي اين طرح را بايد فقط به عنوان تلاشي هدفمند براي جذب منابع بانکي ارزان قيمت با سود اندک و دوره بازگشت طولاني مدت جست‌وجو کنيم. اجراي اين طرح در شرايط فعلي اقتصادي بيش از ۲۰ ميليارد تومان هزينه دارد.»
*مشخصات فني طرح تله کابين علي آبادکتول
گلزار به مشخصات فني اين طرح و قرار گيري آن در مناطق بکر جنگلي اشاره مي کند و مي گويد: « طرح تله کابين کبودوال در فاصله ۳۵ کيلومتري شرق گرگان و در محدوده جنگل هاي بکر و انبوه شهرستان علي آباد کتول و در بالادست سد کبودوال اجرا خواهد شد. اين طرح همانند همه طرح هاي مشابه خود داراي دو ايستگاه بالا و پايين مي باشد. ايستگاه پايين به عنوان ايستگاه مبدأ در منطقه اي به نام تپه بازگير و به مساحت ۶۳ هزار متر مربع اجرا خواهد گرديد و ايستگاه بالايي يا ايستگاه مقصد تله کابين هم در ارتفاع ۱۷۰۰ متري از سطح دريا و در قلب جنگل هاي بکر و دست نخورده منطقه اي به نام يال هارون و لاپدار با تغيير کاربري ۵۳ هزار متر مربع از جنگل هاي متراکم و انبوه منطقه ساخته خواهد شد. اين رويشگاه جنگلي که با تلاش‌هاي طولاني مدت به عنوان ميراث بشري در يونسکو ثبت شده رويشگاه گونه بسيار ارزشمند سرخدار است و از اين لحاظ از ارزش اکولوژيک بسيار بالايي برخوردار است.»
*تخريب تله کابين علي آبادکتول از تخريب تله کابين‌هاي نمک آبرود بيشتر است
وي سپس به طولاني بودن تله کابين علي آباد از مجموع دو خط تله کابين نمک آبرود اشاره مي کند و معتقد است اين يعني حجم تخريب بسيار گسترده تر و بيشتري از جنگل هاي منطقه: « ۳ مسير براي ساخت اين خط تله کابين پيش بيني شده بود که در نهايت مسير شماره ۳ به طول ۶۴۷۰ متر انتخاب گرديد. بدين سان مي توان دريافت که طول مسير تله کابين علي آباد کتول حتي از مجموع دو خط تله کابين نمک آبرود که هر يک از دو مسير آن بين ۴/۱ تا ۷/۱ کيلومتر مي باشند بيشتر است و اين يعني حجم تخريب بسيار گسترده تر و بيشتر جنگل هاي منطقه. در اين مسير نزديک به شش و نيم کيلومتري که حريم ۲۰ متري از هر طرف دکل ها براي آن در نظر گرفته شده، تعداد ۲۶ پايه دکل نصب خواهد شد.نظر به اينکه در مسير پيش بيني‌شده براي اجراي طرح تله کابين علي آباد هيچ گونه جاده دسترسي وجود ندارد، نخستين گام بري اجراي اين طرح، نابودي بخش‌هايي از جنگل و رويشگاه هاي سرخداري منطقه براي ساخت جاده دسترسي جهت انتقال تأسيسات و تجهيزات نصب پايه‌هاي تله کابين خواهد بود. ساخت جاده در منطقه جنگلي مورد نظر که از تاج پوشش ۱۰۰ درصدي برخوردار است، افزون بر آثار زيان بار زيست محيطي و تحميل هجمه و خسران ديگري بر پيکر جنگل هاي
منطقه، موجب به هم ريختگي شديد چشم انداز و سيل گيري دامنه هاي جنوبي مشرف به شهر علي آباد خواهد شد. بنابراين مي توان گفت حجم تخريب ها براي ساخت تله کابين
علي آبادکتول بسيار بيشتر از تخريب تله کابين نمک آبرود و همچنين مقدار درآمدزايي آن بسيار کمتر از نمک آبرود است چرا که علي آباد از موقعيت نوشهر و چالوس برخوردار نيست و تله کابين آن برخلاف تله کابين نمک آبرود تنها در ۶ ماه از سال فعال خواهد بود. »
*پيامدهاي زيان بار
گلزار همچنين به خسارت هاي زيست محيطي اين طرح از جمله هدر رفت بالاي خاک، تغييرات رژيم هيدرولوژيکي منطقه و تغييرات اساسي در چشم انداز منطقه اشاره
مي کند و مي گويد: « مطالعات خاک‌شناسي جنگل هاي منطقه اجراي اين طرح بيانگر آن است که خاک اين ناحيه جنگلي به لحاظ حساسيت در برابر فرسايش پذيري در کلاس ۵ قرار دارد. اين يعني مقدار هدررفت خاک در پي جنگل تراشي يا هرگونه دخالت هاي غير طبيعي – انساني بسيار زياد است. از سوي ديگر بيش از ۴۰ درصد سطح اراضي محدوده اکولوژيک اجراي اين طرح داراي شيب بين ۴۰ تا ۶۰ درصد مي باشد. اين مقدار زياد شيب در کنار حساسيت بسيار بالاي خاک منطقه در برابر فرسايش افزون بر نابود شدن تدريجي خاک هاي با کيفيت سطحي، مي تواند با گذشت زمان پايداري دکل هاي نصب شده در شيب هاي زياد را نيز به چالش کشيده و ضريب امنيت طرح را به شدت کاهش دهد.»
تغييرات رژيم هيدروليکي منطقه يکي ديگر از پيامدهاي زيان بار اجراي طرح است. بر اساس پيش بيني هاي انجام شده قرار است حجم آب مورد نياز براي ايستگاه بالايي که سايت اصلي گردشگري را در بر مي گيرد با اجراي عمليات لوله گذاري به طول ۵/۱ کيلومتر از آبشارهاي کبودوال تا يال هارون منتقل گردد. اينکه آيا پروژه تله کابين در چنين شرايط کم آبي مي تواند سهم و حقآبه اي از منابع آبي آبشار کبودوال به خود اختصاص دهد يک بحث و اينکه عمليات ۵/۱ کيلومتري لوله گذاري در جنگل بين آبشار کبودوال تا يال هارون خود منجر به ايجاد چه حجم گسترده اي از آسيب به جنگل مي گردد موضوع ديگري‌است که ابعاد آن مشخص نيست. همچنين براي تأمین گاز ايستگاه و سايت گردشگري بالايي بايد عمليات حفاري و لوله گذاري در جنگل انجام گيرد که موجب قطع درختان در مسير لوله گذاري شده و همچنين بايد عمليات حفر کانال در کف جنگل نيز انجام گيرد که با توجه به کلاس بالاي فرسايش پذيري خاک هاي منطقه آسيب جدي را به خاک بستر جنگل وارد خواهد آورد.
اما بيشترين حجم عمليات عمراني در فرآيند ساختماني اين پروژه در بر گيرنده عمليات خاکي در مساحتي بيش از ۶۰۰۰ متر مربع شامل آماده سازي سطوح، حفاري هاي مربوط به اجراي ديوار سازي، لوله گذاري خواهد بود. اين حجم عمليات خاکي بيانگر ايجاد تغييرات اساسي در چشم انداز طبيعي منطقه است. تغييراتي که به نام گسترش گردشگري و با صرف مبلغي بالغ بر ۲۰ ميليارد تومان(۸/۷ ميليارد تومان بر اساس برآوردهاي سال ۹۶)، اجرا خواهد شد و بر اساس پيش بيني هاي طرح تنها در ۱۸۰ روز از سال قادر به خدمات رساني به گردشگران خواهد بود. سال ها پيش روياي ساخت جاده در جنگل ابر که علي آباد را به شاهرود متصل مي ساخت با پايمردي سازمان هاي مردم نهاد منطقه متوقف گرديد اما گويا قرار نيست جنگل هاي بکر علي آباد کتول همچنان بکر و دست نخورده باقي بمانند. اگر جاده نشد، دستاويز دهان پرکني به نام گردشگري و تله کابين هست تا با تمسک به آن جنگل ها را به نابودي کشاند.
*مردم منطقه از بابت منافع تله کابين خوشحال نباشند، منفعتي در کار نيست!
هادي کيادليري در قامت رئيس انجمن جنگلبانان ايران نيز در گفت و گو با «رسالت» معتقد است: «اصولا کسي با فلسفه احداث تله کابين و يا ايستگاه تفرجي مخالف نيست بلکه آنچه مورد بحث بوده، اين است که چنين کارهايي در کجا و با چه نيتي انجام مي‌گيرد و فايده و هزينه اش به چه صورت است.»
وي با بيان اينکه اين کار به مانند اين است که شما مثلا منطقه باستاني تخت جمشيد که قدمتي چندهزار ساله دارد را از حالت باستاني خارج کنيد که بتوانيد در آن پيست موتورسواري بزنيد، مي گويد: « زماني که شما تله کابين مي زنيد اصولا يکسري افراد که ما اسمش را نه گردشگر مي گذاريم و نه حتي اکوتوريسم بلکه يکسري مسافر که مي خواهند از اين مناطق عبور کنند جذب آن مي شوند و يک درآمد زايي ايجاد مي گردد که آن هم هيچ عايدي براي طبيعت و مردم منطقه ندارد بلکه اين منفعت بيشتر براي يکسري افرادي خاص مطرح است. اگر شما به تله کابين هايي که در مناطق ديگر احداث شده است مثل نوشهر يا رامسر دقت کنيد مي بينيد انتفاعي در کار است اما در مقابل عوارض خيلي زيادي را براي طبيعت آن منطقه و مردم به همراه داشته است که از آن جمله مي توان به مشکل ترافيک و معضلات زباله اشاره کرد. در واقع مي خواهم بگويم مردم هم از اين بايت نبايد زياد خوشحال باشند که چون تله کابين در منطقه شان مي آيد به نفع شان است نه به نفع شان نيست. »
*بايد به دنبال منافع عام باشيم
کيادليري در همين زمينه خاطر نشان مي کند که ما بايد به دنبال گردشگري و اکو توريسمي باشيم که منافع عام دارد يعني علاوه بر اينکه به کل منطقه و کل مجموعه منفعت مي رسد به طبيعت هم منفعت برسد. اما آنچه که شاهدش هستيم تنها جذب مسافري است که حاصل آن جز زباله، جز طغيان آفات و بيماري ها و جز نابودي درختان دستاورد ديگري نداشته ايم. وي در اين خصوص توضيح مي دهد: « ببينيد ما اگر جنگل هاي شمال کشور را به عنوان ميراث فرهنگي ثبت کرديم يک دليلش اين بود که که در آينده اگر خدا بخواهد و شرايط مهيا شود گردشگران جهاني را جذب کنيم چرا که اين جنگل ها دومين اثر طبيعي ايران هستند. مطمئن باشيد که اين گردشگران طبيعيِ دنيا براي ما خيلي رهاورد خواهند داشت. گردشگر يا اکوتوريسم در واقع فردي است که آگاهانه وارد منطقه مي شود نه صرفا يک مسافر و اين براي ما درآمد اقتصادي به همراه دارد به طوري که ما و طبيعت ما را درآمدهايش سهيم مي کند و ما از اين طريق مي توانيم اين طبيعت را حفظ بکنيم. دليل ديگر اينکه ما مي خواستيم از کمک هاي علمي جهان و کمک هاي مالي کشورهاي ديگر در راستاي حفظ اکوسيستم ها استفاده کنيم. شما مي دانيد که ثبت شدن اين اکوسيستم ها به عنوان ميراث طبيعي در جهان يک افتخاري براي ماست مثل اين مي ماند که شخصي در کشور به مدال المپيک دست پيدا کرده باشد حالا ما در طبيعت مان به اين مدال و به اين عنوان دست پيدا کرديم. ما بايد از اين مسئله بهره ببريم و در سطح جهاني استفاده کنيم نه در سطح جذب کردن مسافر يا يک فرد گذري که آن را در طبيعت اجرا کرده ايم
و همان طور که گفته شد موفق نبوديم.»کيادليري در ادامه مي گويد: «يکي از دلايلي که نتوانستيم کل جنگل هاي شمال را به عنوان ميراث طبيعي ثبت کنيم به خاطر تخريب هايي بود که در طبيعت به واسطه آنچه که ما اسمش را توسعه بي قاعده و گردشگري بي قاعده مي گذاريم رخ داده بود. همين ميزاني هم که توانستيم ثبت کنيم به خاطر تخريب کمتر و حفظ حالت باستاني اش بوده است.»به گفته وي، اگر نگاه ما مثل خيلي از کشورهاي توسعه بافته و يا در حال توسعه بلند مدت و ناظر به منافع عموم مردم و جامعه نباشد همين ميزان باقي مانده را هم از دست خواهيم داد. وي سپس به نمونه اي از همين نگاه منطقه اي که حافظ منافع جمع کوچکي از افرادي خاص است، اشاره مي کند و مي گويد: « تله کابيني که در نوشهر و چالوس و مناطق ديگر وجود دارد را در نظر بگيريد. مثلا ۵۰۰ هکتار جنگل را در اختيار دارند در مقابل فکر مي کنيد چه مقدار اجاره آن جنگل ها را مي دهند؟ ماهي هفتصد هزار تومان، ماهي يک ميليون تومان! بهره اصلي را چه کسي مي برد و به جيب چه کساني مي رود؟»وي همچنين معتقد است: اگر حتي بخش هايي از تله کابين در زون اصلي قرار داشته باشد قطعا اين منطقه از ثبت ميراث طبيعي خارج مي شود. و صحبتي هم که عده اي مي کنند که ما بخش تله کابين را از ميراث طبيعي خارج کنيم و يا بخشي که ما مي خواهيم تله کابين احداث کنيم در زون اصلي نيست صحت ندارد. وي سرازير کردن مسافر به اين منطقه بکر و منحصر به فرد را سبب ايجاد ناامني براي حيات وحش آن منطقه و اثر گذار در تنوع و پوشش گياهي خاک مي داند و حالتي شبيه يک قهرمان المپيک را دارد که از او براي بارکشي يک محموله استفاده کنيم.
*طبيعت، کارت اعتبار مسئولين براي هزينه مشکلاتشان است
کيادليري همچنين با انتقاد از نگاه منطقه اي حاکم بر مسئولين مي گويد: « مسئولين منطقه براي اينکه شايد مبلغي به دست بياورند و يا اشتغالي ايجاد کنند خيلي منطقه اي نگاه مي کنند. در حالي که اينها منابع جهاني است و بايد به آن يک نگاه بين المللي
داشت. اين متأسفانه ديدگاه بسيار ضعيفي است. منابع طبيعي براي مسئولين ما يک کارت اعتباري شده است که هر وقت جايي کم بياورند از اعتبار اين کارت استفاده مي کنند يعني با خرج کردن از جيب طبيعت مي خواهند مشکلاتشان را حل کنند.»
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.