برخي از کالاها در ابتداي ورود به زندگي روزمره ما کالاهايي لوکس شمرده شده اما بعد از مدتي جزء جدانشدني زندگي مي شوند، موبايل نيز از آن دست کالاهاست و امروز به کالايي اساسي براي هر ايراني تبديل شده است، گذري در بازار تلفن همراه نشان مي دهد اين کالا با افزايش نرخ ارز چقدر گران شده و در توان خريد بسياري از مردم حتي طبقه متوسط نيست، ارز مرجعي که دولت براي آن در ابتداي تلاطمات ارزي اختصاص داد نيز تنها به رانت براي عده اي تبديل شد و نتوانست قيمت اين کالاي مهم را کنترل کند. تا به امروز راه هاي دولت براي کنترل بازار موبايل بي نتيجه بوده و دست مردم از خريد آن کوتاه‌تر از قبل شده است.
گوشي‌هاي ساخت داخل محو شدند
تکنولوژي ساخت تلفن همراه بسيار پيچيده است و شرکت هاي داخلي زمان زيادي طي مي کنند تا آن را کسب کنند؛ رقابت در ساخت گوشي به حدي علمي و سخت شده است که شرکت هاي بزرگ که سال هاي سال بازار موبايل را در تسخير خود داشتند مانند نوکيا، سوني اريکسون، سوني، HTC در رقابت با محصولاتي نظير اپل، سامسونگ و هوآوي شکست مي خورند و بازار را از دست مي دهند.
بازار تلفن همراه بلکه بسياري از بازارهاي ديگر دنيا نظير خودرو امروز به بازارهاي علمي تبديل شده و هر شرکت يا برندي که تيم تحقيقاتي پژوهشي و علمي خوبي دارد و توان ساخت مداوم پلتفرم هاي جديد را دارد مي تواند در بازار بماند، نمونه موفق شرکت هاي تحقيق محور، شرکت سامسونگ در تلفن همراه و شرکت هيونداي موتور در خودروسازي است که توانسته اند سال هاي سال در بازار جهاني سهمي را براي خود کسب کنند.
تلفن همراه نيز تنها زماني در ايران به مرحله توليد صنعتي مي رسد که بتواند مهندسان خلاق ايراني را دور هم جمع کند و هر روز ايده‌اي جديد در صنعت گوشي خلق کند.
قيمت گوشي همچنان بالاست
براي آخرين اطلاع از قيمت گوشي تلفن همراه سري به بازار تلفن همراه زديم تا قيمت ها را از نزديک مقايسه کنيم. نکته عجيب اين است که برخي از گوشي ها در هر فروشگاه قيمت اش متفاوت است، به عنوان مثال گوشي سامسونگ مدل A72018 در يک فروشگاه با قيمت ۳/۷۵۰/۰۰۰تومان قيمت گذاري شده و در فروشگاه ديگر۳/۶۵۰/۰۰۰ و در برخي از فروشگاه ها نيز به ۳/۲۰۰/۰۰۰نيز مي رسد، علت اين تفاوت قيمت را از يکي از مغازه داران پرسيده و او پاسخ جالبي داد، محمد مي گويد اين تفاوت قيمت به علت در اختيار گرفتن ارز مرجع توسط برخي شرکت هاست و برخي ديگر نيز که ارز مرجع نگرفته اند همين گوشي را با قيمت بالاي ۴ ميليون تومان به فروش مي رسانند.
قصه پرغصه ارز مرجع در بسياري از صنايع ديگر کشور نيز باعث مشکل و فساد شده است، بسياري از واردکنندگان ارز مرجع ۴۲۰۰ توماني را گرفته ولي کالاها را با ارز بازار محاسبه و نظم بازار را به هم مي ريزند، اقدام اوليه دولت مبني بر اعطاي ارز مرجع براي واردات تلفن همراه درست بود زيرا اين کالاي مصرفي مردم است ولي بعد از اعطاي اين سهميه هيچ نظارتي بر توزيع آن نشد، دولت براي اينکه بتواند مديريت در اين حوزه را يکسان کند مي توانست تنها به فروشگاه‌هاي بزرگ زنجيره اي ارز مرجع براي گوشي تلفن همراه در اختيار دهد تا نظارت بسيار آسان تر و سريع تر از امروز شود.
تکليف گوشي‌هاي توقيف شده در گمرک چه شد؟
مسئله ديگري که بسياري اميد داشتند با انجام آن قيمت گوشي کاهش يابد بحث توزيع گوشي هاي توقيف شده در گمرک بود در اين باره ابراهيم درستي رئيس اتحاديه موبايل و نايب رئيس اتاق اصناف تهران و نماينده وزير صنعت در اتاق اصناف ايران به رسالت گفت: برخي گوشي هاي توقيف شده در گمرک در بازار توزيع شده اند و بسياري ديگر نيز توسط گمرک با قيمت ارز در سامانه نيما بانک مرکزي محاسبه شده و به زودي به بازار عرضه مي شود.
راه ارزاني موبايل چيست؟
درستي در پاسخ به اين سوال که چرا توزيع گوشي ها در بازار با قيمت ارز مرجع تاثير زيادي بر کاهش قيمت ها نداشت، گفت: بايد سهم بازار را محاسبه کنيم و بر مبناي آن بر سوال شما پاسخ داد، سهم امروز بازار ۸۰۰هزار گوشي در ماه بوده و رقم بسيار بالايي است، توزيع گوشي‌هاي توقيف شده با ارز مرجع تاثير مثبتي داشت و باعث آرام شدن بازار شد ولي مصرف ما بسيار بيشتر از آن ميزان توزيع گوشي بود، نکته ديگر اين است که برخي از مردم با عجله براي خريد، قيمت گوشي را افزايش مي دهند، شتاب هاي بي رويه براي خريد باعث افزايش قيمت مي شود، اگر فردي به گوشي نياز ندارد نبايد گوشي را خريداري کند. متاسفانه عده اي براي سود کردن گوشي را خريداري تا با قيمت گرانتر بفروشند، به اين دست افراد مي گويم حتما ضرر خواهند کرد.
بحث ديگري که مي‌تواند قيمت گوشي را تا حدي متعادل کند بحث گوشي‌هاي مسافري است، رئيس اتحاديه موبايل در اين باره به رسالت گفت: « جلسه اي را با حضور معاونان وزير صنعت، ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز جلسه اي برگزار کرده تا ممنوعيت ورود گوشي هاي مسافرتي رفع شود و خوشبختانه با تائيد وزارت کشور وارد شدن گوشي مسافري براي هر مسافر يک گوشي آزاد شد، هر مسافري با دادن حق گمرکي مي تواند يک گوشي را از خارج با خود به ايران آورده و آن را رجيستر کند. گوشي هاي مسافري نقش بسياري در تعديل گوشي همراه دارند و تجار هم گوشي هاي بسياري را آورده که با ترخيص شدن آنان هم قيمت ها بهتر خواهد شد.گوشي تلفن همراه در دو فصل بيشتر خريده مي شود، تابستان و ايام نوروز. قيمت ها بر مبناي قيمت ارز محاسبه شده و گوشي را چه مسافر بياورد و چه تاجر بر مبناي قيمت ارز در بازار تزريق خواهد شد.»
ابراهيم درستي از روند ثبت سفارش گوشي هاي تلفن همراه با ارز نيمايي خبر داد و اين روش را راه ديگري براي کاهش قيمت ها دانست و تشريح کرد: اميدوارم روند ثبت سفارش تلفن همراه براي تجار تسهيل شود تا شاهد کاهش قيمت ها باشيم. براي سال آينده نويد مي دهم که قيمت گوشي کاهش يابد، اگر قيمت ارز به همين ميزان کنترل شود و تجار به ارز نيمايي براي ثبت سفارش دسترسي داشته باشند حتما در سال آينده موج ارزاني گوشي را خواهيم داشت.ش