یکی از ضروری ترین کارهایی که برای سلامت چشمتان باید انجام دهید، مراجعه به بینایی سنجی یا چشم پزشکی و معاینات چشمی منظم است. هنگامی که چشمتان نیاز به معاینه دارد، باید به فرد درستی برای معاینه مراجعه کنید. تیم های مراقبت پزشکی مانند چشم پزشک ها و بینایی سنج ها در این خصوص به شما کمک می کنند که هر کدام نقش متفاوتی در زمینه مراقبت های پزشکی دارند. تا پایان مقاله با ما همراه باشید تا با تفاوت چشم پزشکی و بینایی سنجی بیشتر آشنا شوید و بهتر بتوانید تصمیم بگیرید که به چشم پزشک مراجعه کنید یا به بینایی سنج.

فرق چشم پزشکی و بینایی سنجی در وظیفه آن هاست؛ بینایی سنج یا اپتومتریست وظیفه پیشگیری و یا درمان های ابتدایی را دارد در حالی که وظیفه چشم پزشک بیشتر تشخیص بیماری های چشمی، انجام درمان های دارویی و جراحی های تخصصی است.

انواع متخصصان چشم

در خصوص سلامت چشم ها و بیماری های مرتبط با آن ها، دو دسته متخصص وجود دارد. دسته اول پزشکان متخصصی هستند که تمامی جنبه های مربوط به درمان و تجویز لنز، تجویز عینک و جراحی های چشم را انجام می دهند. دسته دوم بینایی سنج ها یا همان اپتومتریست ها هستند. وظیفه اصلی اپتومتریست ها، انجام مراقبت های بینایی و حفظ سلامتی چشم ها است. بینایی سنج ها چشم افراد را برای یافتن اختلالات، عیوب و انحرافات بررسی می کنند.

چشم پزشک کیست؟

چشم پزشک در حقیقت پزشک متخصصی است که مشکلات و اختلالات بینایی را بررسی کرده، تشخیص داده و درمان می کنند. این پزشکان با انجام جراحی های میکروسکوپی (جراحی های بسیار ریز و دقیق) که مرتبط با بیماری های چشم است و به طور کلی در زمینه درمان پزشکی مشکلات چشم تخصص دارند. این پزشکان می توانند برای افراد عینک، لنز و داروهای مرتبط با بیماری های چشمی را تجویز کنند. از وظایف اصلی چشم پزشکان می توان به موارد زیر اشاره کرد (منبع):

• انجام دقیق معاینات چشمی.
• درمان کردن نقص های چشم و بیماری های آن با دارو یا در صورت نیاز عمل جراحی.
• بررسی نقص ها و تشخیص دادن بیماری های چشم.
• انجام دادن معاینات اعصابی چشم.
• بررسی، تشخیص و درمان عفونت های مرتبط با چشم.
• بررسی و تشخیص علت اصلی ابتلا به این بیماری چشمی.
• در صورت نیاز انجام عمل های لازک و لیزیک.

 چه کسانی به چشم پزشک ها ارجاع داده می شوند؟

چه افرادی و چگونه به چشم پزشک ارجاع داده می شوند؟ در اینجا به صورت مختصر با آن موارد آشنا می شوید:

• کسانی که بینایی شان به صورت جزئی یا کاملاً از بین رفته باشد.
• در صورت آسیب دیدن چشم ها همراه با درد و التهابات چشمی.
• در صورت داشتن گلوکوم یا آب سیاه.
• کسانی که بیماری هایی مانند فشار خون بالا و دیابت دارند که چشم ها را تحت تأثیر قرار می دهد.

شایان ذکر است جراحی های مرتبط با اختلالات چشمی را نیز چشم پزشکان انجام می دهند، مانند:

• جراحی آب مروارید چشم.
• جراحی چشم برای ترمیم آسیب های مختلف چشمی.
• جراحی چشم برای از بین بردن سرطان های چشمی مثل ملانوم.
• جراحی چشم برای درست کردن ناهماهنگی در چشم یا همان استرابیسم.
• انجام جراحی با لیزر برای درمان بیماری هایی مانند اختلالات انکساری بینایی که شامل اصلاح قرنیه به جهت دور بینی، نزدیک بینی و آستیگمات است.

بینایی سنج ها

بینایی سنج ها در واقع افراد متخصص در مراقبت های چشم هستند که چشم اشخاص را با استفاده از تابلوی معاینه چشم معاینه و در صورت نیاز لنز های تماسی یا عینک را به آن ها تجویز می کنند. همچنین در بینایی سنجی، متخصصان توانایی اینکه برخی مشکلات چشمی مانند آب سیاه را بررسی کنند و تست های غربالگری مربوطه را انجام دهند، دارند. لازم به ذکر است بینایی سنج یا اپتومتریست در حقیقت پزشک نیست. بینایی سنج ها اجازه انجام اپتومتری را دارند که شامل معاینه های چشمی، آزمایش هایی در خصوص بینایی، تشخیص برخی از ناهنجاری های چشم، تجویز لنزهای اصلاحی و همچنین تجویز دارو برای بیماری های خفیف چشم هستند. به طور کلی بینایی سنج ها اجازه تجویز دارو در خصوص مشکلات مهم چشمی را ندارند. به طور کلی وظایفی که یک بینایی سنج دارد به شرح زیر است:

• میدان دید افراد را بررسی می کند.
• به افرادی که دارای مشاغل پر خطر هستند مشاوره چشم پزشکی می دهند.
• تنبلی چشم را درمان می کنند.
• عینک و لنز های طبی تجویز می کنند.
• تشخیص اولیه آب سیاه یا گلوکوم را انجام می دهند.
• اختلالات کوررنگی و تشخیص رنگ را بررسی می کنند.
• عینک، قاب و لنزهای تماسی را تنظیم می کنند.
• بیماری های احتمالی چشم در کودکان را بررسی می کنند.

 به بینایی سنج مراجعه کنیم یا چشم پزشک؟

اکنون که فرق بینایی سنجی و چشم پزشکی را متوجه شدید، بهتر می توانید به این سوال پاسخ دهید که به بینایی سنج مراجعه کنیم یا به چشم پزشک؟ جواب این سوال به مشکل و نیاز شما بستگی دارد. اگر شما دچار حالت تهوع هستید یا دچار تاری دید شده اید، همچنین اگر قصد گرفتن لنز دارید باید به بینایی سنج یا اپتومتریست مراجعه کنید. ولی اگر دارای بیماری دیابت هستید، ضربه ای به سرتان وارد شده، احساس درد و سوزش در چشمتان دارید یا توده ای در چشم شما ایجاد شده است، حتماً به پزشک متخصص چشم مراجعه کنید.

با مراجعه به چشم پزشکی و بینایی سنجی هر دو فرد می توانند چشم شما را معاینه و بررسی کنند و در صورت نیاز عینک یا لنز را تجویز کنند. ولی همان طور که گفتیم فرد بینایی سنج مجوز تجویز کردن دارو به افراد را ندارد. اگر به تشخیص خودتان، مشکل بینایی ابتدایی و جزئی است به بینایی سنج و اگر مشکل عمده و مهم به نظر می رسد به چشم پزشک مراجعه کنید. اگر به بینایی سنج مراجعه کنید، اگر مشکل مهم بوده و به بررسی تخصصی احتیاج باشد، شما را به چشم پزشکی ارجاع می دهد.

در چه صورتی باید به بینایی سنجی مراجعه کنیم؟

در حقیقت برای تجویز لنز های تماسی و عینک رفتن به بینایی سنجی انتخاب مناسب تری است؛ زیرا اپتومتریست ها تخصص بالایی در خصوص لنزهای تماسی، عینک و نوع معاینه ای که باید در این مورد انجام دهند دارند. همچنین اگر لنز شما دچار آسیب شده یا عینکتان شکسته باید به بینایی سنجی مراجعه کنید. چرا که بینایی سنج لنز جدید به شما داده و عینکتان را به تعمیرکار می سپارد. همچنین بینایی سنجی شما را مطمئن خواهد کرد که عینک یا لنزتان که در حال حاضر از آن استفاده می کند مناسب است یا خیر.

در چه صورتی باید به چشم پزشکی مراجعه کنیم؟

مراجعه کردن به چشم پزشکی و چکاپ به موقع چشم یکی از مراقبت های دوره ای به حساب می آید. همان طور که گفتیم عوامل زیادی مانند بیماری های فشار خون و دیابت در بینایی تأثیر دارند. همچنین داشتن سابقه ارثی در خانواده برای بیماری های چشمی شما را بسیار مستعد برای ابتلا به مشکلات چشمی می کند. فقط چکاپ های مرتب است که شما را از مشکلات چشمی تان آگاه می کند. به همین جهت به همه افراد توصیه شده تا سن ۴۰ سالگی معاینه های چشم پزشکی را به طور کامل انجام دهند.

اگر شما چشمان سالمی هم داشته باشید، یک معاینه اصولی چشم می تواند در پیش گیری از بیماری های احتمالی آینده به شما کمک کند. یک سری نشانه و علائم هستند که در صورت مشاهده باید در سریعترین زمان به چشم پزشکی مراجعه کنید. برخی از این علائم عبارتند از:

• کم شدن دید
• دوبینی
• درد چشم
• ایدز
• دیابت
• فشارخون
• آسیب دیدن چشم
• غیر قرینه شدن چشم
• مشکلات پلک
• قرمز شدن غیر معمول چشم
• تورم چشم
• باز شدن زیاد پلک
• کاهش بینایی یا از دست دادن آن
• دیدن پرده سیاهی که جلوی چشم را بگیرد
• دیدن دایره ای رنگی کنار میدان بینایی
• ایجاد شدن لکه های سیاه در بینایی با چشمک نور