حانيه مسجودي
قرار است براي واردات گوشت به جاي ارز ۴۲۰۰ توماني، ارز نيمايي اختصاص دهند، اين خبر صداي برخي از نمايندگان مجلس را درآورد، براي پيگيري و شفافيت دليل اين تصميم با بيش از صد تن از نمايندگان تماس گرفتيم اما يا پاسخ هاي تکراري مي‌دادند يا خبري از تصميم دولتي‌ها نداشتند.در ماه‌هاي پاياني سال ۹۷ ، مجلس به بررسي بودجه ۹۸ پرداخت و نهايت در جلسات متعدد تصميم براين شد که دولت ۱۴ ميليارد دلار را به کالاهاي اساسي اختصاص دهد اما به گفته نماينده‌ها و مصوبه موجود، بندي به آن ضميمه شد که سوال برانگيز است.
در ادامه اين مصوبه قيد شده است دولت بعد از ۲ ماه مي‌تواند تصميم چگونگي تامين کالاهاي اساسي با ۱۴ ميليارد دلار را به صلاحديد خود بگيرد. که بعد از آن صحبت‌هايي درخصوص اختصاص ارز نيمايي به اقلام اساسي غير از دارو و يا ارائه کوپن الکترونيک به مردم، کوپني که هيچ‌کس خاطره خوشي از آن ندارد، به ميان آمد. اکنون بعد از نهايي شدن تصميم دولت مبني تخصيص ارز نيمايي به واردات گوشت اين سوال ايجاد مي‌شود که چرا مجلس باوجود علم به سابقه مديريتي دولت در زمينه اقتصادي چنين پيشنهادي را پذيرفته است؟ يا چرا دولت با وجود شرايط سخت معيشتي مردم و افزايش بي‌رويه و روزانه قيمت گوشت، مرغ، برنج و اين روزها حتي پياز، بازهم تصميم کاهش ارزش پول را به بهانه کنترل قيمت در بازار قطعي مي‌کند؟
هفته گذشته گفت‌وگويي با نمايندگان مجلس داشتيم؛ نمايندگان به تصريح مسئله ارز نيمايي به اقلام اساسي طبق صحبت هاي محمدباقر نوبخت، رئيس سازمان برنامه و بودجه پرداختند، اما درنهايت قرار برآن شد روز يک‌شنبه ۲۵ فروردين، در جلسه کميسيون برنامه و بودجه که نوبخت حضور داشت دراين مورد و برنامه دولت براي تغيير روند اختصاص ارز به کالاها صحبت کنند، که گويا بعد از پيگيري‌هاي ما، چنين اتفاقي نيفتاده است.اما بعد از جلسه روز يک‌شنبه اين کميسيون و مشخص شدن نتيجه، با نايب رئيس کميسيون اقتصادي و چند تن از اعضاي کميسيون برنامه و بودجه مجلس گفت‌وگو کرديم.
نايب‌رئيس اول کميسيون اقتصادي: اگردولت کالاهاي اساسي را با ارز نيمايي عرضه کند مردم ديگر رنگ گوشت را هم نمي‌بينند
ابتدا سيد ناصر موسوي لارگاني، نايب رئيس کميسيون اقتصادي مجلس دهم ضمن مخالفت با تصميم دولتي‌ها مبني بر اختصاص ارز نيمايي براي گوشت مي‌گويد” اگر دولت با قيمت ارز نيمايي کالاهاي اساسي را عرضه کند مردم ديگر نمي‌توانند رنگ گوشت را هم ببينند،‌ بنابراين بهترين راه، مشخص شدن سهميه‌ها طوري که افراد به حقشان برسند. اگر اين تصميم قطعي شده باشد مردم بيچاره مي‌شوند و کساني که درآمد آنچناني ندارند فقط مي‌توانند نگاهي حسرت‌آميز به قصابي‌ها کنند.”
آيا دولت تصميمي براي کالابرگ‌هاي الکترونيکي دارد؟
“هنوز درمورد کالابرگ هاي الکترونيکي تصميم قطعي گرفته نشده است اما جداي از اين موضوع، دولت بايد فکري براي توانايي مردم درخصوص رفع نيازهاي ضروري شان کند، شيوه‌اي که دولت براي تامين کالاهاي اساسي مردم پيش گرفته است نه‌تنها در شان ملت ايران، ملتي که ۴۰ سال از انقلاب شکوهمند اسلامي دفاع کردند نيست تا براي ۲ عدد مرغ چندين ساعت در صف بياستند، بلکه عادلانه هم نيست، زيرا مديريت توزيع بايد طوري باشد که اگر کسي نتوانست سهميه‌اش را بگيرد بداند مقدار مشخصي براي او درنظر گرفته شده است.امروز هم که تصميم براين است ارز ۴۲۰۰ توماني را بردارند و با ارز سامانه نيما کالاهاي اساسي را تهيه کنند و مابه‌التفاوتش را به مردم برگردانند،‌ اما چنين کاري در اصل نشدني است، اين تصميم مرا ياد هدفمند سازي يارانه‌ها مي‌اندازد؛ آن زمان مسئولان توجيحشان براي تصويب اين قانون يکسان‌سازي جوامع فقير و متوسط نسبت به ثروتمندان بود و مي‌گفتند بايد از پرمصرف‌ها بگيريم و به کم مصرفان بدهيم.
آقايان مي‌گويند زمان واريز يارانه ها به حساب مردم مصيبت سرتا پايمان را مي گيرد
بااين‌که يارانه را هم از جيب مردم پرداخت مي کنند، به مردم منت مي‌گذارند و بعضا اعلام کردند زماني که مي‌خواهيم يارانه را به حساب مردم واريز کنيم مصيبت سرتا پايمان را مي گيرد.”
نظر شما درمورد تغيير روند اختصاص ارز به کالاهاي اساسي چيست؟
“در سال گذشته با نوساناتي که در بازار ارز پيش آمد دولت براي کنترل تورم سنگين به‌وجود آمده تصميم گرفت بسته هاي حمايتي به مردم بدهد، اما اين بسته ها را تنها يک مرتبه، آن هم به عده‌اي خاص‌‌ پرداخت کردند و آن کشاورز يا کارگر ساختماني که اسمش درهيچ نهادي ثبت نيست از اين بسته حمايتي محروم ماند.بنابراين شايد در يک دوره، پولي را بين مردم توزيع کنند اما ادامه نخواهد داشت، درخصوص تصميم تغيير نحوه تخصيص ارز به کالاهاي اساسي هم همينطور است؛ محتمل است در مرحله بعدي بگويند با ارز نيمايي هم توانايي تامين ارزاق عمومي را نداريم و بايد با ارز آزاد بازار را تامين کنيم. چنين تصميماتي مردم را نسبت به نظام و انقلاب بدبين مي‌کند، همه مي‌دانند با گران شدن کالاها مشکلات بيشتر مي‌شود.”
دليل چنين تصميم‌‌هايي را چه مي‌دانيد؟
“به‌نظرم عده‌اي مي‌خواهند مردم را ناراضي و به خيابان‌ها بکشانند، مجلس بايد به اين موضوعات ورود کند، به طور مثال مجلس يک‌شنبه ۲۴ فروردين، ۴ ساعت جلسه براي حل مشکل سيل زدگان برگزار کرد اما فقط به سخنراني اکتفا کردند و گزارش‌هايي دادند که مردم هم مي‌دانسنتد، سطح گزارشات محل سيل و مقدار خسارت بود، اين نحوه مديريت اثري براي مردم نخواهد داشت و صرفا گفتار درماني ا‌ست. مجلس نبايد کاري کند مردم از انقلاب فاصله بگيرند.”
محمد حسن‌نژاد: با ارز نيمايي گوشت گران نمي‌شود،‌ گويا دولت به دنبال کوپن الکترونيک است
محمد حسن‌نژاد، يکي ديگر از اعضاي کميسيون اقتصادي اين تصميم را برگرفته از دولت خواند و مجلس را از اين مسئوليت مبرا دانست. اين نماينده اما معتقد است اگر گوشت با ارز نيمايي وارد شود، گران نخواهد شد.او مي گويد ما درمجلس پيشنهاد دادبم ارز حاصل از کالاهاي اساسي را يا به شکل يارانه واردات و يامستقيما به صورت “کوپن” به مردم بدهند. گويا دولت به دنبال کوپن الکترونيک است. چنين تصميم‌هايي در حوزه دولت است و ما نمي توانيم بازار را تنظيم کنيم.
علي قرباني: صحبتي از تخصيص ارز دولتي يا نيمايي
به کالاهاي اساسي نشد
در ادامه همچنين علي قرباني، عضو کميسيون برنامه و بودجه که هفته گذشته درخصوص شبهه به‌وجود آمده ارز نيمايي براي واردات اقلام اساسي با رسالت گفت‌وگو کرد، در تماسي ديگر بعد از جلسه اين کميسيون با نوبخت، توضيح داد:”محمدباقرنوبخت و رئيس ديوان محاسبات به جلسه کميسيون آمدند و گزارشي از منابع_مصارف سال ۱۳۹۷ ارائه دادند. اما اين گزارش مقدماتي بود و قرار شد جع بندي نهايي را به اضافه توضيحات بيشتر درمورد بررسي‌هاي ديوان محاسبات در جلسه بعدي کميسيون ارائه دهند. در اين جلسه کميسيون هيچ صحبتي از تخصيص ارز دولتي يا نيمايي به کالاهاي اساسي نشد.”دراين ميان موضوع را از عبدالرضا مصري، عضو ديگر اين کميسيون جويا شديم، وي تخصيص ارز نيمايي به گوشت را تاييد کرد و گفت دولت رسما اين موضوع را اعلام کرده است.
مهرداد بانوج‌ لاهوتي:‌ قراراست دولت فقط دارو را با ارز ۴۲۰۰ توماني وارد کند
و اما در پايان مهرداد بانوج‌لاهوتي، عضو کميسيون برنامه و بودجه اين تصميم را درست مي‌داند، او مي گويد” درجلسه‌اي که با دولت براي بودجه ۹۸ داشتيم به بررسي اختصاص ارز براي ۲۵ قلم کالاي اساسي پرداختيم و به‌علاوه تاييد ۱۴ ميليارد دلار تصميم برآن شد در مواقعي که ارز ۴۲۰۰ توماني به صلاح مملکت نباشد دولت خودش تصميم بگيرد. به طورمثال، بنا شد دولت فقط دارو را با ارز ۴۲۰۰ توماني وارد کند و نحوه تخصيص ارز ديگر اقلام به تشخيص دولت باشد.”او مي‌گويد استدلال دولت برپايه ضرر کردن توليدکنندگان دام کشور است؛ طبق آمار هرروز ۱۲۰ ميليون راس دام به کشتارگاه مي‌رفت، اما امروز به
۶۵ ميليون دام رسيده است. به همين دليل اگر قرار باشد گوشت به حجمي بالا و ارزان‌تر وارد شود توليدکنندگان ديگر فعاليت قصد اخراج آن‌ها را دارند و اين معضلي ا‌ست که بايد ديده شود.
قيمت گوشت با ارز نيمايي کاهش پيدا نمي‌کند
لاهوتي معتقد است قيمت گوشت با ارز نيمايي کاهش پيدا نمي‌کند، اما اين موضوع بازهم به نظارت دولت بستگي دارد، با نظارت صحيح قيمت گوشت کاهش پيدا مي کند و ما اين اختيار را به دولت داديم.