| گروه اجتماعی|
اگر بخواهیم به‌غیراز مصیبت کرونایی که بر ما عارض شده، مهم‌ترین اتفاقات ایران را نام ببریم، بی‌شک زلزله‌های مکرر در نقاط مختلف کشور یکی از آن‌ها است. زلزله‌هایی که کشته و زخمی‌های بسیاری برجای نهاده و اثرات آن داغی است بر دل مردم زلزله‌زده و همچنان سایه هولناکش بر جسم و جان این سرزمین سنگینی می‌کند. شاهد مثال، همین لرزشی است که ساعت ۴۸ دقیقه پس از نیمه‌شب جمعه به وقوع پیوست و باعث هراس و نگرانی پایتخت‌نشینان شد و آنان را سراسیمه و آشفته به خیابان‌ها و کوچه‌ها کشاند و جایگاه‌های سوخت از بیم کمبود بنزین و احتمال بروز مشکل در شبکه سوخت‌رسانی مملو از جمعیت شد اما هم‌زمانی این زلزله با شیوع کرونا بر دامنه نگرانی‌ها افزود و شهروندان را در موقعیتی دوگانه قرارداد؛ از یک‌سو اضطراب ناشی از کرونا در بیرون منازل و از سوی دیگر ترس وقوع زلزله شدیدتر سبب شد، افراد شب خود را در اتومبیل‌ها، میادین و خیابان‌ها و پارک‌ها به صبح برسانند. 
زلزله آمد، کرونا فراموش شد!
شب گذشته که ابتدا پیش‌لرزه‌ای با شدت ۲.۹ دهم ریشتر در تهران رخ داد و سپس زلزله دوم با شدت بیشتری پایتخت را تحت تأثیر خود قرارداد، کمتر کسی با ملزومات بهداشتی چون ماسک و دستکش در پمپ‌بنزین و یا خیابان‌ها و بوستان‌ها حضور یافت، به همین علت رضا کرمی محمدی، رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران از شهروندانی که در پی ترس زلزله از خانه خارج‌شده بودند، خواست حتما فاصله خود را با دیگران رعایت کنند و به پروتکل‌ها و مقررات بهداشتی ستاد ملی مقابله با کرونا توجه داشته باشند. کرمی محمدی با ارائه هشدارهای لازم، تأکید کرد، اگر شهروندان در پارک‌ها و فضای سبز هستند از تماس با نیمکت‌ها و لوازم ورزشی و تفریحی در پارک خودداری کنند و مسائل بهداشتی را همچنان مدنظر قرار دهند و چنانچه در خودرو هستند، حتما توجه داشته باشند که بهتر است در حاشیه‌ای امن از مسیر توقف کنند. روی پل‌ها یا زیر پل و در مجاورت ساختمان‌های بلند نیز با خودرو و حتی به شکل پیاده توقف نکنند. او این راهم گفت که «احتمال دارد آماده‌باش مدیریت بحران برای زلزله تا
 سه روز آینده ادامه داشته باشد.»
احساس لرزش زمین در استان‌های همجوار
این «زمین‌لرزه‌ به بزرگی ۵/۱ ریشتر در عمق ۷ کیلومتری زمین، مرز استان‌های مازندران و تهران در حوالی دماوند را لرزاند» و بر اساس آخرین برآوردهای صورت گرفته،  بیش از ۴۰ پس‌لرزه داشته که کمترین مقدار ۲/۱ و بیشترین ۳/۹ در مقیاس ریشتر ثبت‌شده است. با توجه به لرزه‌خیزی گسل مشاء، مقامات مسئول توصیه کردند که شهروندان اپلیکیشن شهر آماده را نصب و نکات آموزشی در خصوص زلزله را مطالعه کنند. حیدرکلهری، معاون آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران هم با اعلام خبر جانمایی مراکز امن اضطراری شهر تهران بر روی نقشه این شهر  توضیح داد: «روی نقشه تهران حدود ۲۴۰۰ نقطه به‌عنوان مراکز امن اضطراری شناسایی و جانمایی شده که با توجه به آنکه شهر پویا و در حال تغییر و تحول است، طبیعی است به‌روزرسانی این مراکز به‌صورت مستمر انجام خواهد شد و هدف از تهیه نقشه تخلیه امن اضطراری محلات شهر تهران، شناسایی و انتخاب مکان‌های امن و در دسترس برای تخلیه و استقرار شهروندان ظرف ۷۲ ساعت پس از بحران است.  شهروندان باید بدانند در ساعت‌های اولیه زلزله در کدام مکان عمومی مثل بوستان‌ها، مساجد، مدارس و مجموعه‌های ورزشی می‌توانند حضور یابند تا اضطراب و استرس کمتری داشته باشند. خانواده‌ها هم باید بدانند دست‌کم در کجا یکدیگر را پیداکرده و از سلامت هم باخبر شوند.» اما بعد از زلزله به دستور وزیر ورزش و جوانان درب‌های استادیوم آزادی، تختی، کشوری، شیرودی و انقلاب و نیز تعداد قابل‌توجهی ورزشگاه در دماوند به روی شهروندان باز شد. استاندار تهران هم تأکید کرد:اماکن اضطراری برای اسکان موقت وجود دارد و شب گذشته ۱۷ مرکز روباز تهران برای اسکان موقت درهایشان باز شد منتهی در تهران با توجه به ویژگی‌هایی که دارد باید اقدامات ویژه‌تری در نظر بگیریم. 
لرزه‌خیزی گسل مشاء
آنچه بیش از همه اسباب نگرانی را فراهم کرده، فعال شدن گسل مشاء است که به‌زعم صاحب‌نظران این گسل توانایی لغزایی بالاتری را هم دارد و نمی‌توان مدعی شد زلزله با بزرگای ۵ ریشتر دیشب باعث تخلیه کامل انرژی آن شده است. دکتر حمیدرضا نانکلی، رئیس اداره ژئودزی سازمان نقشه‌برداری کشور هم تأکید کرد: گسل مشاء به طول ۲۰۰ کیلومتر، از سمت فیروزکوه به سمت شمال تهران و کرج امتداد دارد و زلزله تهران، به دلیل حرکت این گسل بوده است. مهدی زارع، استاد تمام پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، اذعان نمود: «این گسل همچنان ظرفیت ایجاد زلزله بزرگ‌تری را هم دارد و یا با تَلاقی با گسل شمالی تهران که ۲۰ کیلومتر با این گسل فاصله دارد، شمال شرقی تهران را تحت تأثیر قرار دهد و پس‌لرزه‌هایی که اتفاق افتاده می‌تواند سیکل زلزله باشد، کما اینکه در زلزله کرمانشاه هم شاهد بودیم ابتدای زلزله باقدرت ۴/۳ ایجادشده، پس از بیست دقیقه زلزله ۲/۵ ریشتری آمد اما پس از ۲۰ دقیقه زلزله اصلی با بزرگای ۷/۳ ریشتر ایجاد شد.» البته ابعاد زمین‌لرزه
 ۱۹ اردیبهشت‌ماه، به‌اندازه‌ای نبوده که تعدادی بی‌خانمان به‌جا بگذارد اما شدت آن به حدی بوده است که نه‌تنها دماوندی‌ها و تهرانی‌ها  و ورامینی‌ها بلکه اهالی ری، پاکدشت، ملارد، بهارستان و اسلامشهر هم تن شان مثل بید لرزیده و حتی این لرزش در استان‌های هم‌جوار یعنی، البرز، مازندران، قم، سمنان و قزوین و زنجان نیز احساس شده است. 
دستور مقامات به‌منظور ارسال تیم‌های مجهز امدادی و آماده‌باش
حجت‌الاسلام حسن روحانی رئیس‌جمهور بامداد جمعه و بلافاصله پس از وقوع زلزله ۵/۱ ریشتری تهران و برخی شهرستان‌های هم‌جوار در تماس‌های جداگانه با وزیر کشور، استاندار تهران و رئیس جمعیت هلال‌احمر گفت‌وگو کرد و ضمن استماع گزارش‌های آنان از چگونگی بررسی‌ها درباره این حادثه، دستورات لازم در راستای آمادگی کامل همه دستگاه‌های ذی‌ربط برای امدادرسانی و ارائه خدمات به مردم صادر کرد. 
عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر كشور در دستوری به استاندار تهران و رئیس سازمان مدیریت بحران از آن‌ها خواست با سرعت نسبت به ارسال تیم‌های مجهز امدادی به منطقه اقدام کنند و امدادرسانی سریع و بهینه به آسیب دیدگان احتمالی، با رعایت کامل  پروتکل‌های بهداشتی و مراقبتی درباره بیماری ویروس کرونا در منطقه دماوند تهران انجام شود. سعید نمکی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هم اعلام کرد: تمام مراکز درمانی با صد در صد
 ظرفیت در آماده‌باش کامل هستند و استاندار و شهردار تهران از آماده‌باش کامل در استان تهران خبر دادند. انوشیروان محسنی بندپی، استاندار تهران در ارتباط زنده اینترنتی گفت: از بدو وقوع زلزله تیم‌های امدادی وارد کار شدند و بلافاصله اکیپ‌های امداد و نجات به روستاهای محل وقوع زلزله که اطراف گسل مشا بودند، اعزام شدند. ۲۶۰۰ نفر در تیم اورژانس و
 ۶ اکیپ هلال‌احمر به شهرستان دماوند اعزام شدند و با آماده بودن همه دستگاه‌ها ازجمله شهرداری و آتش‌نشانی، شرایط خوبی را مهیا کردند. 
خطر زلزله در تهران- آذرماه ۹۶ 
بی‌تردید خبر زلزله تازگی ندارد و هرچند وقت یک‌بار گوشه‌ای از این سرزمین مثل گهواره می‌جنبد و علت آن‌هم مشخص است؛ کشور ما از گسل‌های فراوانی تشکیل‌شده و تاکنون ۳۳۰ گسل فعال شناسایی‌شده که نشانگر زلزله‌خیز بودن ایران در سطح جهان است. از سال ۱۹۰۰ تا‌کنون بیش از ۳۳ هزار زلزله بزرگ ثبت‌شده از زلزله ۷/۳ ریشتری ازگله در ۲۱ آبان ۱۳۹۶ تا زلزله ۶/۶ ریشتری بم در پنجم دی ۱۳۸۲ و زلزله طبس که با شدت ۷/۷ ریشتر در سال ۱۳۵۷، ۱۹۶۰۰ کشته و تخریب ۱۶ روستا را به دنبال داشت و رودبار و منجیل نیز در سال ۱۳۶۹ با شدت ۴/۷ ریشتر لرزید که ۳۵۰۰۰ نفر کشته به همراه داشت. در این میان خبرهای دلهره‌آوری درباره احتمال زلزله در تهران هم منتشر می‌شود، گرچه کارشناسان پیش‌بینی زلزله را غیرممکن می‌دانند اما ازآنجاکه شهری مثل تهران بر روی چند گسل زلزله واقع‌شده، بسیاری از کارشناسان این حوزه در مورد خطر قریب‌الوقوع این پدیده ویرانبار طبیعی به مردم و مسئولان هشدار می‌دهند. اسماعیل نجار، رئیس سازمان مدیریت بحران کشور  روز گذشته در گفت‌وگو با خبرنگار فارس به این مسئله اذعان کرد که اگر در تهران زلزله‌ای با بیش از ۷ ریشتر اتفاق بیفتد، قطعاً خدمات‌رسانی و امدادرسانی پیچیده و سخت خواهد بود. ما اگر زلزله ۷ ریشتری را بر روی یکی از گسل‌های تهران داشته باشیم، قطعا ۲ میلیون نفر تحت تأثیر این زلزله قرار می‌گیرند و خانه‌هایشان را و بعضاً جانشان را از دست خواهند داد. دیگر افراد نیز تحت تأثیر غیرمستقیم این زلزله خواهند بود؛ بنابراین پیشگیری در خسارت‌های زلزله مهم‌ترین و بهترین راهکار است. سال‌هاست که به ساخت‌وسازهای درست در کشور به‌خصوص در تهران اشاره می‌کنیم. بارها اعلام کرده‌ایم که از مصالح استاندارد و مناسب در ساخت ساختمان‌ها استفاده شود و همین موضوع یک اقدام بسیار مهم در پیشگیری از خسارت‌های زلزله است. پیش‌تر در گزارشی به این مسئله پرداخته بودیم که پایتخت ایران، استعداد عجیبی در زلزله ۷ تا ۸ ریشتری  دارد و بر روی  گسل‌های لرزه‌خیزی قرار دارد که هرکدامشان مثل یک بمب ساعتی برای نابودی این شهر کفایت می‌کنند؛ از گسل «شمال تهران» و «ایوانکی» تا «ری» و «کهریزک» و «مشاء» و… یعنی در پهنه‌ای با امکان وقوع زلزله «بسیار شدید». حال‌آنکه بم و کرمانشاه به‌رغم وقوع زمین‌لرزه‌های ویرانگر در پهنه‌هایی با خطر کمتر قرارگرفته بودند، بااین‌وجود، علم اثبات می‌کند، وقوع زمین‌لرزه در تهران به نسبت کرمانشاه و بم محتمل‌تر بوده و هست و بالاخره روزی می‌آید. آخرین بار، شامگاه ۳۰ آذرماه۹۶، درست ۱۰ روز بعد از زلزله فاجعه‌بار کرمانشاه، خطر زلزله در تهران با وقوع زمین‌لرزه‌ای به بزرگی ۵/۲ ریشتر در ملارد، حدود ۴۰ كیلومتری غرب تهران، سبب شد حدود ۲۰ میلیون نفر از هم‌وطنان این لرزش را احساس كنند و بعد از وقوع آن، پایتخت‌نشینان از ترس رخداد زمین‌لرزه‌ای بزرگ‌تر و تخریب خانه‌هایشان، شب را در پارک‌ها و خیابان‌ها به صبح برسانند و یا در خودرو‌های خود، خیابان‌ها و بزرگراه‌ها را گشت بزنند. این كار موجب مسدود شدن حركت عادی در خیابان‌ها و شریان‌های اصلی تهران شد و به روایت «مهدی زارع»، استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی، زلزله متوسط (با بزرگای ۵) اگر در مناطق كم‌جمعیت كشورمان رخ دهد، معمولا موجب تلفاتی در اثر خرابی نمی‌شود، ولی این زلزله باعث شد تا در شهر ملارد در غرب استان تهران ۴ نفر به دلیل زیردست و پا رفتن كشته شوند. در زلزله روز گذشته هم، یک مرد ۶٠ ساله حین فرار براثر تروما از ناحیه سر و یک زن ۲۱ ساله براثر ایست قلبی جان باختند و ۳۳ نفر نیز تا لحظه نگارش این متن مصدوم شدند که به‌اضافه فرد جان‌باخته درمجموع ۱۹ نفر مربوط به منطقه دماوند و ۱۵ نفر نیز مربوط به تهران هستند و بر اساس آخرین آمار و اطلاعات موجود از تعداد ۱۵ نفر تهران تاکنون ۱۱ نفر به‌صورت سرپایی درمان شدند و ۴ نفر مابقی هم‌اکنون در بیمارستان تحت درمان هستند.
فوت بر اثر ترس از زلزله
ترس از زلزله در طول سال‌های متمادی شکل‌گرفته است. سال‌ها گفته‌اند قرار است در تهران زلزله بیاید و همه ابعاد زیست انسانی را ویران کند. به قول دکتر مجید فولادیان، جامعه‌‎شناس و عضو هیئت‌علمی دانشگاه فردوسی، «همه‌جا صحبت از زلزله است، بعد از اتفاقات تلخی که در زلزله کرمانشاه افتاد و چند زلزله در تهران و البرز، نوعی ترس و استرس در مردم دیده می‌شود.» تا حدی که در دو زلزله اخیر تهران هیچ خانه‌ای تخریب نشد، اما به دلیل استرس و ترس در هنگام فرار عده‌ای مصدوم شدند و حتی فوت کردند.
فارغ از هراس جامعه و تبعاتی که می‌تواند این مسئله در پی داشته باشد، برای بررسی و تحلیل بهتر زلزله، سخنان صاحب‌نظران و متخصصان را در قالب دیدگاه ارائه کرده‌ایم. 
دیدگاه صاحب‌نظران
| مهدی زارع- استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی|
همه‌چیز از ۲۱ آبان سال ۹۶ آغاز شد، یک زلزله ۷/۳ ریشتری سرپل ذهاب را لرزاند و منجر به مرگ صدها نفر شد، بعدازآن زلزله‌های دیگری هم ایران را لرزاند اما اتفاق اخیر، سبب شد نگرانی‌ها درباره وقوع زلزله قوی و مرگبار در یک منطقه پرجمعیت ایران یعنی کلان‌شهر تهران به‌شدت افزایش پیدا کند و دوباره کلمه زلزله بر سر زبان‌ها بیافتد. بالطبع زمین‌لرزه شب گذشته با بزرگای ۴.۶ که مراکز داخلی، آن را ۵.۱ اعلام کرده‌اند، نباید به خسارت و آسیب بزرگی منجر می‌شد، بااین‌همه
 ۲ کشته و ۳۴ مجروح به‌جای گذاشت، البته تا حدودی به زمان حادثه در شب‌هنگام و ترس مردم بازمی‌گردد اما اگر این رخداد، مقدمه زلزله‌ای بزرگ‌تر باشد، مسئله نگران‌کننده خواهد بود، به این دلیل که کانون این زلزله در فاصله ۴۰ کیلومتری تهران است و حدود
 ۱۷ میلیون جمعیت در اطراف پایتخت ساکن‌اند و منطقه کانونی که دماوند و رودهن و پردیس است، حدود ۵۰۰ هزار نفر ساکن دارد. اگر زلزله بزرگ‌تری اتفاق بیفتد، می‌تواند باعث گرفتاری جدی‌تر شود و چنانچه این کانون با همین بزرگای ۵.۱ در تهران قرار بگیرد، می‌تواند خسارات متعددی را به این کلان‌شهر تحمیل کند. البته با توجه به صبح یا شب بودن اتفاق، ابعاد حادثه متفاوت است و چنانچه در شب این حادثه  رخ بدهد، به دلیل هراس و وحشت مردم و وقوع آتش‌سوزی و قطع خطوط برق و آب و گاز، به‌شدت دچار مشکل خواهیم شد و باید برای این مسئله فکری کرد. درست است که با زلزله اخیر، بخشی از انرژی زمین تخلیه می‌شود اما همیشه این سؤال هم مطرح است که کل انرژی چقدر است؟ با هر زلزله قسمتی از انرژی زلزله زمین تخلیه می‌شود اما چون ما میزان تمام انرژی را نمی‌دانیم نمی‌توانیم تضمین کنیم اتفاق دیگری رخ نمی‌دهد.درواقع ما با یک تخلیه انرژی مواجه هستیم اما این تخلیه می‌تواند شروع یک سری زلزله در یک منطقه باشد، معمولاً می‌توانیم بگویم زلزله‌های فوج‌گونه( پی‌درپی) جایگزین یک زلزله اصلی می‌شوند. برای مثال آذر ۹۶ در یک روز ۶ زلزله با بزرگی ۵/۳ تا۵/۷ ریشتر در سومار رخ داد این ۶ زلزله معادل زلزله‌ای با بزرگی ۶/۸ تا ۷ بود. در سال ۱۸۳۰ میلادی هم زلزله‌ای با بزرگای ۷ ریشتر روی گسل مشاء اتفاق افتاد و هرآن احتمال وقوع زلزله‌ بیش از ۷ ریشتر روی این گسل وجود دارد و نباید تصور کنیم با پس‌لرزه‌هایی که رخ‌داده، به طورکامل خطر رفع شده است. از سوی دیگر برخی تلاش دارند میزان تخریب زلزله بزرگ‌تری که ممکن است در تهران اتفاق بیفتد را با زلزله کرمانشاه مقایسه کنند اما این منطقه یعنی سرپل ذهاب، منطقه‌ای مرزی است و شرایط ویژه‌ای دارد و کل جمعیت اش حدود ۱۲۰ تا ۱۳۰ هزار نفر است و در برابر زلزله ۷.۳ ریشتری، میزان تبعات و تلفاتش در حد ۶۴۰ نفر بوده ولی توجه کنید که با همین جمعیت وقتی در بم زلزله با بزرگای ۶.۵ رخ می‌دهد، یک‌سوم جمعیت شهر از بین می‌روند. در مورد زلزله روز گذشته تهران هم باید براین مسئله تأکید کرد که در پهنه کانونی آن با در نظر گرفتن، دماوند رودهن و پردیس حدود ۵۰۰ هزار نفر ساکن هستند و ضمن اینکه در فاصله دورتری از آن، محدوده شهر تهران است که جمعیت و گستردگی خاصی دارد بنابراین نمی‌توان با یک نگاه یکنواخت، لرزش زمین در مناطق مختلف را تحلیل کرد. همین زلزله ۵.۱ ریشتری اگر در یک مکان دورافتاده مثل سمنان و کرمان اتفاق افتاده بود، شاید کسی حس نمی‌کرد ولی همین‌که در فاصله ۴۰ کیلومتری تهران اتفاق افتاده، به خبر مهم کشور تبدیل‌شده است. نکته بعد که باید به آن اذعان داشت، این است که مقاوم‌سازی ساختمان‌ها کمک می‌کند، کمتر در برابر زلزله آسیب‌پذیر باشیم. بررسی‌ها بعد از زلزله سرپل ذهاب و ارزیابی بعد از زلزله ملارد در ۲۹ آذر ۹۶ نشان می‌دهد در بسیاری از مناطق حاشیه شهری و مناطقی که ازنظر اقتصادی مردم شرایط مناسبی ندارند، وضع ساخت‌وساز مناسب نیست و آنچه سازمان نظام‌مهندسی استان تهران گزارش می‌دهد، این است که در بسیاری از نقاط حاشیه‌ای تهران، وضعیت ساخت‌وساز از بعضی منازل سرپل ذهاب هم ضعیف‌تر و آسیب‌پذیرتر است و حال تصور کنید یک جمعیت قابل‌ملاحظه هم اطراف تهران است و فقط شهر قدس در غرب استان تهران و پیرامون آن حدود ۶۰۰ هزار نفر جمعیت دارد و همین ابعاد حادثه را می‌تواند بزرگ‌تر کند، این امر نشان می‌دهد که ما در مناطق پرجمعیت آسیب‌پذیری‌هایمان بسیار بالاست. 
چمحمدجواد بلورچی- سخنگوی سابق سازمان زمین‌شناسی کشور|
زلزله جزء جدایی‌ناپذیر از پوسته زمین است به‌ویژه در مکانی از سیاره زمین مثل ایران که به‌شدت تحت‌فشار و تنش است و هر گوشه آن ممکن است، در هرلحظه زمین‌لرزه‌ای اتفاق بیفتد و از سوی دیگر تهران چندین گسل فعال شناخته‌شده و چندین و چند گسل ناشناخته دارد. نزدیکی گسل مشاء به ناحیه شمال و شمال شرقی تهران و عبور آن از حدود ۷۹ کیلومتری شمال شرق این شهر در تلاقی با گسل شمال تهران در محل روستای کالن و درنهایت وجود گسل‌های ایوانکی، شمال و جنوب ری و کهریزک و خطواره های مهم ساختاری در ناحیه جنوب و جنوب غربی تهران، مشخص می‌کند که پهنه شهری کنونی در معرض گسیختگی مستقیم گسلش زمین‌لرزه‌ای واقع بوده و یا در نزدیکی پهنه‌های لرزه زا قرار دارند. از سوی دیگر ساخت‌وساز در حریم گسل‌های فعال در محدوده شهری کرج بزرگ، مارلیک، ماهدشت نیز در حال انجام است. بنابراین گسل مشاء پتانسیل ایجاد زمین‌لرزه‌های بزرگ را داراست. این گسل با طول تقریبی حدود ۴۰۰ کیلومتر و احتمالا امتداد آن از جنوب غربی شاهرود در شرق تا آبیک در غرب است و زلزله‌های تاریخی ۱۶۶۵ میلادی با بزرگای ۶/۵ و ۱۸۳۰ با بزرگای ۷/۱ منسوب به گسل مشاء هستند. قطعا هیچ‌کس نمی‌تواند موقعیت رویداد زمین‌لرزه را پیش‌بینی کند اما اینکه در کجا احتمال زمین‌لرزه وجود دارد و چه زلزله‌هایی در کدامین نقاط رخ‌داده، امری شناخته‌شده و مشخص است. ما زمین‌لرزه ۱۸۳۰ میلادی را با بزرگای ۷.۱ داریم که در مبارک آباد آبعلی اتفاق افتاده و خیلی از این رویداد نمی‌گذرد و آسیب‌ها و خسارت‌های بسیاری هم به دنبال داشته اما تهرانی‌ها فراموش کرده‌اند. نکته مهم‌تر آن است که پایتخت بسیار غیر آماده است، وقتی مردم به خیابان می‌آیند یعنی هم می‌ترسند و هم می‌دانند بنایی که در آن زندگی می‌کنند، آمادگی لازم را ندارد بنابراین اگر مردم‌باور داشته باشند، ساختمانی که در آن ساکن هستند، مقاوم است، از منزل خارج نمی‌شوند و این ترس و هجوم ناگهانی به خیابان باعث نمی‌شود عده‌ای زیردست و پا له‌شده و یا دچار ترومای زلزله شوند. از طرفی باید تاکید کنم که بسیار شرم آور است، زمین‌لرزه‌ای هیچ آسیبی به سازه‌ای وارد نکند، بعد انسان‌ها جانشان را از دست بدهند، این امر نشان می‌دهد که ما نسبت به پدیده لرزش زمین ناآگاه هستیم و می‌ترسیم از رویدادی که باید از بدو تولد با آن آشنایی داشته باشیم و بدانیم هرلحظه امکان وقوع آن هست و اگر منازل را درست و اصولی احداث کرده باشیم، نیازی به ترس و وحشت نیست، دونفری که شب گذشته جانشان را از دست دادند، به دلیل ترس و اضطراب این اتفاق برایشان رخ داد اما در زلزله‌های گذشته بسیاری افراد براثر تخریب ساختمان، جان باختند نه به دلیل زمین‌لرزه لذا لرزش زمین به‌خودی‌خود کسی را از بین نمی‌برد و اگر کسی می‌میرد، به دلیل سازه بدی است که احداث می‌شود. مسئله تأسف‌بارتر این است که زلزله اخیر هم ما را هوشیار نخواهد کرد و حدود دو هفته یا
۱۰ روز بعد حادثه را فراموش می‌کنیم و بازهم ظاهر ساختمان‌ها بهتر از کیفیت آن خواهد بود. این امر نشان می‌دهد ما فرهنگ‌سازی نمی‌کنیم و وقتی اتفاقی رخ ندهد، هر رویداد و زمین‌لرزه‌ای که پیرامون تهران رخ بدهد، مردم فقط نگران می‌شوند اما به فکر ساخت بناهای مقاوم نیستند.