|حسن شجاعي|
دولت دوازدهم در ادامه پروژه هاي سريالي خود در حوزه فرهنگ، اينبار با حذف بودجه رسانه ملي تلاش کرد تا ضرب شستي به اين مجموعه بزرگ ملي نشان داده و نشان دهد که در اين عرصه کت بر تن دولتي است که در کنار فريادهاي فرهنگي خود، از بي تدبيري در حوزه مديريت فرهنگ کشور رنج گران مي برد.
در نامه ‏۱۹ تير حسن حاجي ميرزايي دبير هيئت دولت به نقل از رئيس جمهور به نوبخت، به عنوان رئيس سازمان برنامه و بودجه آمده است که اعتبارات صداوسيما پس از تاييد دو نماينده رئيس جمهور، در شوراي نظارت سازمان تخصيص داده شود و اين يعني دولت هر زمان که اراده کند و از عملکرد رسانه ملي راضي نباشد
مي تواند در مورد تخصيص بودجه به اين مجموعه عظيم خودداري نمايد و بر همين اساس کل بودجه سه ماهه دوم رسانه ملي به صفر مي رسد.
نکته جالب در اين دستور رئيس هيئت دولت اين است که دولت تدبير و اميد از ابتداي روي کار آمدن شعار توجه به حوزه فرهنگ سر داده و خود را دولتي فرهنگي معرفي مي کرد اما عملکرد آن در اين حوزه چندان چنگي به دل نزد و بسياري از اهالي فرهنگ و هنر را از فعاليت هاي خود دلزده کرد. اتفاقات شوراي عالي انقلاب فرهنگي و لج و لجبازي هايي که به دليل حضور برخي افراد در اين مجموعه وجود داشت هنوز از ياد نرفته و برنامه هايي که در اين بخش مدت ها بر زمين ماند تا آقاي رئيس جمهور بالاخره رضايت دادند تا در جلسات اين شورا حضور پيدا کنند.
طي اين سال هاي صدارت دولت تدبير و اميد شاهد فراز و فرودهاي فرهنگي در عملکرد آن بوديم، اما در اين اواخر کاسه صبر دولتمردان از انتقادات به حدي لبريز شده که پخش سريال ملي گاندو که تماما در راستاي منافع ملي و حمايت از سياست هاي کلان امنيتي کشور پخش شد سبب صدور بخشنامه مورد اشاره و گروکشي دولت از رسانه ملي را رقم زد.
در اين زمينه حتي صداي سياسيون هم درآمد و علاءالدين بروجردي عضو کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس شوراي اسلامي با ابراز تاسف از موضع‌گيري‌هاي دولت گفت: اين خبر که گفته مي‌شود دولت قصد دارد صدا و سيما را تحت فشار بودجه‌اي بگذارد اگر صحت داشته باشد، مثل اين است که صداوسيما تصميم بگيرد خبرهاي مربوط به دولت را پخش نکند. بروجردي افزود: صداوسيما نهادي مستقل است و بر مبناي سياست‌گذاري‌هاي کلي نظام و رهنمودهاي مقام معظم رهبري تصميم‌گيري مي‌کند بنا بر اين دولت بايد سعه صدر داشته باشد و اگر نقدي به صداوسيما دارد اصولي و در چارچوب مطرح کند.
اما نکته جالب اينجاست که سخنگوي دولت در توئيتي که برداشت قسم روباه و دم خروس را به ذهن متبادر مي کند با اشاره به اينکه ‌در فضاي سياست زده غيراخلاقي، اين‌بار پرداخت بودجه صدا و سيما از سوي دولت را به مسائل پيش پا افتاده مرتبط کرده‌اند، آورده است: دولت، بودجه رسانه ملي را با همه‌ محدوديت‌هاي خود فراهم کرده و هرگز حقوق و دستمزد کارکنان خدوم و زحمت‌کش اين دستگاه مهم را فداي سوگيري‌هاي معدودي نمي‌کند.
در اين ميان پيگيري‌هاي سيداحسان قاضي‌زاده هاشمي عضو شوراي نظارت بر سازمان صدا و سيما هم جالب توجه است. وي در گفت و گويي اشاره دارد موضوع قطع بودجه صدا و سيما به خاطر پخش سريال گاندو از سوي دولت را در شوراي صدا و سيما بجد پيگيري مي‌کنم. اين عضو شوراي نظارت بر سازمان صدا و سيما با انتقاد از رويکرد رئيس جمهور، اظهار داشته است: بنده پيش‌تر هم گفته و هم نوشته‌ام که آيا رئيس جمهور هنوز هم مي‌تواند بگويد «پناه مي‌برم به خدا از بستن دهان منتقدين؟»
مسعود بصيري مسئول سازمان بسيج رسانه در گفت و گو با رسالت ضمن تقبيح اين عمل دولت اظهار داشت: در ايران اسلامي و برمبناي اصول متعالي آن رسانه ها نبايد محدود و مهجور باشند و اين برخلاف آرمان هاي انقلاب اسلامي است. در اين بين رسانه ملي به عنوان رسانه اي تاثيرگذار و به فرموده امام راحل دانشگاه اين کشور از جايگاه ويژه اي برخوردار است و بايستي حرمت و شأنيت آن حفظ شود.
وي با اشاره به اينکه رسانه ملي نبايد به دولت ها وابسته باشد و بايستي بودجه و امکانات آن فارغ از جهت گيري هاي
سياسي تعيين شود، افزود: متاسفانه در گذر زمان و با آمدن و رفتن دولت ها اين رسانه ملي است که در حوزه اختصاص بودجه دچار مشکل مي شود و دولت ها با توجه به گرايش هاي سياسي و حزبي با اين مجموعه برخوردهاي غيرحرفه اي مي کنند.
بصيري ادامه داد: اگر برنامه ها و فعاليت هاي رسانه ملي با سياست هاي دولت ها همخواني نداشته باشد مورد هجمه و برخورد قرار گرفته و مانند اتفاق اخير بودجه آن که بايستي بيش از ۴۰ هزار نفر از پرسنل اين سازمان با آن ارتزاق کنند به گرو گرفته مي شود.
مسئول سازمان بسيج رسانه با تاکيد بر اينکه اين اقدام در دولت هاي گذشته هم مسبوق به سابقه بوده تصريح کرد: به عقيده من دولت ها بايد متعادل کننده بين کنش ها و واکنش هاي جامعه باشند و بر آتش اختلافات ندمند. اين موضوع در دولت نهم و دهم هم اتفاق افتاد و خبرگزاري فارس مورد هجمه و توقف فعاليت قرار گرفت که نشان از عدم نگاه نقدپذيري دولت ها به رسانه هاي منتقد است.
اين فعال رسانه اي همچنين به سريال گاندو به عنوان نقطه تعارض دولت و رسانه ملي در ماه‌هاي اخير اشاره کرد و ادامه داد: اين پرونده با اطلاعات متقن نيروهاي امنيتي و نيز قوه قضائيه به سرانجام رسيد و دولت نبايد در اين مورد برخورد يک طرفه و تقابلي انجام دهد. هنوز يادمان نرفته که سخنراني هاي آتشين رئيس دولت در زمينه آزادي رسانه ها تا چه اندازه در زمان انتخابات رياست جمهوري فراواني داشت، اما همين دولت امروز با ديوار کشي مقابل رسانه ملي مانع فعاليت هاي اثرگذار و ارزشمند آن شده و با گروکشي و نپرداختن بودجه آن زمينه بروز مشکلات اقتصادي آن را فراهم آورده است.وي با اشاره به اينکه رسانه ملي هم داراي انتقاداتي است اما براي رفع مشکلات نبايد از ابزارهاي سلبي استفاده کرد، گفت: در اين برهه از زمان صداوسيماي ما هم اشکلاتي دارد و ما از رسانه ملي زمان ظهور صحبت نمي کنيم
اما آيا اين نحوه برخورد تعاملي با رسانه هاست؟ اينکه دولت از بودجه ۴۸۰هزار ميلياردي خود که به تصويب مجلس شوراي اسلامي رسيده حق مجموعه اي مانند صداوسيما را به عنوان گروکشي نگه دارد بسيار جاي تاسف دارد. آنهم پولي که بخش اعظم آن حق و حقوق ۴۰هزار کارمند اين مجموعه بزرگ است و با آن ارتزاق مي کنند.
بصيري در پايان گفت: در عصر حاضر که تهاجم فرهنگي دشمنان به کشورمان در ابعاد مختلف با شدت زيادي انجام مي شود بايد مردم را به رسانه ملي علاقه‌مند کرد و نبايد اجازه داد تا گرايش آنها به سمت و سوي رسانه هاي بيگانه متمايل شود.
دکتر مراد عنادي کارشناس رسانه نيز در گفت و گو با رسالت ضمن تبيين نقش کارکردي رسانه ها در فضاي آزاد اطلاع رساني به لزوم آزادي عمل آنها اشاره کرد.
وي با تاکيد بر اينکه در دنياي امروز اکثر رسانه هاي ملي تحت حمايت مالي دولت ها قرار دارند بر اين اساس فعاليت مي‌کنند، گفت: بايد در نظر داشت که فضاي رسانه ها در جهان امروز فضاي تعاملي با دولت هاست و حتي رسانه هاي غيردولتي که از حمايت مالي دولت استفاده نمي کنند سياست هاي کلي حاکم بر نظامات کشور خود را رعايت مي کنند.
عنادي با اشاره به اينکه طبق قانون اساسي، صداوسيما رسانه رسمي کشور بوده و بودجه آن پس از تصويب مجلس شوراي اسلامي از طريق دولت بايد پرداخت شود، ادامه داد: متاسفانه باوجود اينکه اين موضوع در قانون اساسي به صورت شفاف آمده اما دولت ها در سنوات مختلف با گروکشي و برخوردهاي غيرحرفه اي از ابزار بودجه براي تحت فشار قرار دادن آن استفاده مي کنند
با کاهش يا قطع بودجه به فعاليت هاي انتقادي صداوسيما واکنش نشان مي دهند.
اين کارشناس رسانه با بيان اين نکته که فشارهاي مالي به صداوسيما باعث کاهش کمي و کيفي محتوايي توليدات اين مجموعه به ويژه در حوزه هاي برون مرزي خواهد شد، گفت: در فضاي جنگ نرم امروز جهان استکبار با نظام جمهوري اسلامي ايران توجه به رسانه ها به ويژه رسانه هاي برون مرزي از اهميت بالايي برخوردار است و با توجه به اينکه تصويرسازي از نظام اسلامي کشورمان در تقابل باتهاجم فرهنگي غرب از طريق اين بخش از رسانه ملي صورت مي گيرد مي توان گفت که دولت با اين اقدام خود اين حوزه را مورد آسيب قرار داده است.عنادي همچنين با اشاره به سريال گاندو و اينکه اين سريال بسيار خوش ساخت و جذاب بود تصريح کرد: در اين مجموعه اقتدار نيروهاي امنيتي کشور به منصه ظهور رسيد و نشان داد که اشراف اطلاعاتي کشورمان تا چه اندازه قوي است. اگر دولت به نحوه پرداختن به اين موضوع گلايه هايي هم دارد مي تواند در فضايي تعاملي با رسانه ملي اين موضوع را مطرح نمايد تا با آسيب شناسي در سريال هاي آينده لحاظ شود اما اينکه با گروکشي و برخوردهاي اين‌چنيني بودجه سازماني به اين بزرگي را نگه داشته و پرداخت نکنيم جاي تامل دارد.