خبر سرنگون شدن پهپاد جاسوسي آمريکا، خيلي سريع به تيتر اول تمام خبرگزاري‌هاي جهان تبديل شد. روابط‌عمومي کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در اطلاعيه‌اي اعلام کرد: در نخستين ساعات بامداد امروز(پنجشنبه ۳۰ خرداد) يک فروند پهپاد جاسوسي «گلوبال هاوک»آمريکا بعد از تجاوز به حريم سرزميني جمهوري اسلامي ايران در منطقه روبه‌روي کوه مبارک استان هرمزگان، هدف آتش پدافند نيروي هوا،فضاي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي قرار گرفت و سرنگون شد.
پهپاد سرنگون شده از مدرن‌ترين تجهيزات نظامي آمريکا بود
پهپاد گلوبال هاوک (Global Hawk) محصول شرکت نورثروپ-گرومن آمريکا با نام اختصاري RQ-4 است که به‌منظور اجراي عمليات‌هاي جاسوسي و شناسايي توسط نيروي‌هوايي و دريايي ايالات متحده آمريکا به‌کار گرفته مي‌شود.
برد عملياتي اين پهپاد حدود ۱۲هزار و ۳۰۰ ناتيکال مايل( بيش از ۲۲هزار کيلومتر) است و قادر به اجراي ماموريت در تمام شرايط آب‌و‌هوايي خواهد بود. براساس اطلاعات منتشر شده توسط شرکت سازنده «گلوبال هاوک» ازجمله ويژگي‌هاي بارز اين پهپاد، مداومت پروازي زياد( بيش از ۳۲ساعت بدون سوختگيري) در ارتفاع پروازي زياد(۶۰هزارپا معادل با ۱۸کيلومتر از سطح زمين) براي انجام ماموريت اصلي خود يعني تصويربرداري و نقشه‌برداري آنلاين مناطق وسيع به وسيله دوربين‌ها و سنسورهاي مختلف است به‌طوري‌که قادر است محوطه‌اي به مساحت ۱۰۰هزار کيلومتر مربع را در يک روز اسکن و نقشه برداري و اطلاعات خود را با استفاده از تجهيزات ارتباطي با سرعت ۵۰ مگابايت بر ثانيه ارسال کند.
بيشترين وزن اين پهپاد در هنگام برخاستن، کمي بيشتر از ۵/۱۴ تن است که مي‌تواند محموله‌هايي تا وزن ۱۳۶۰کيلوگرم را با خود حمل کند. بدنه اين پهپاد از جنس آلومينيوم است و طراحي بدنه آن نيز به گونه اي است كه تا از سطح مقطع راداري آن کاسته شود. ازسويي اين پهپاد مجهز به سيستم گرمايش سوخت است که به پرواز آن در ارتفاع بالا کمک خواهد کرد.
گلوبال هاوک را مي‌توان از جمله تسليحات گران‌قيمت ارتش آمريکا برشمرد، چراکه قيمت هر فروند از اين پهپاد با احتساب هزينه‌هاي عملياتي و نگهداري آن، به بيش از ۲۲۰ ميليون دلار مي‌رسد و از اين حيث يکي از گران‌ترين پهپاد‌هاي آمريکايي محسوب مي‌شود.
اعتراف آمريکا پس از تکذيب
مقر فرماندهي نيروهاي آمريکا در منطقه غرب آسيا (سنتکام) روز پنج‌شنبه با صدور بيانيه‌اي رسما تاييد کرد که يک پهپاد اين کشور توسط سامانه پدافندي جمهوري اسلامي ايران هدف قرار گرفته و ساقط شده است.
در اين بيانيه آمده است: «فرماندهي مرکزي ايالات متحده مي‌تواند تاييد کند که يک هواپيماي اطلاعات، نظارت و رصد شبکه نظارت گسترده نيروي دريايي ايالات متحده توسط يک سيستم موشکي زمين به هواي ايراني ساقط شده است.»
سنتکام مدعي شده است که اين پهپاد «در حريم هوايي بين‌المللي بر فراز تنگه هرمز» هدف قرار گرفته و «گزارش‌هاي ايران مبني بر اينکه اين هواپيما بر فراز ايران بوده، غلط است.» اين بيانيه مي‌افزايد: «اين يک حمله بي‌دليل به يک دارايي نظارتي ايالات متحده در حريم هوايي بين‌المللي بود.»
در اين بيانيه به مدل پهپاد ساقط شده اشاره‌اي نشده است، اما مقام‌هاي آمريکايي که خواسته‌اند نامشان فاش نشود، در گفت‌وگو با خبرگزاري آسوشيتدپرس گفته‌اند اين پهپاد از نوع RQ-4 بوده است.
«اولريخ فرانک» عضو انديشکده «شوراي اروپايي روابط خارجي» که به‌صورت ويژه بر پهپادها و پرنده‌هاي بدون سرنشين متمرکز است، ساقط شدن اين پهپاد را «رخدادي مهم» توصيف کرده و نوشته است: «گلوبال هاوک نه تنها عظيم‌الجثه است، بلکه در ارتفاعي بسيار بالا پرواز مي‌کند و به همين دليل اصولا ساقط کردن آن بايد بسيار دشوار باشد. زماني که مي‌گويم در ارتفاع بالا پرواز مي‌کند، منظورم ارتفاع «واقعا بالا» است. گلوبال هاوک /تريتون براي پرواز بر فراز خطوط هوانوردي تجاري طراحي شده است، يعني داريم از ارتفاع پرواز تا ۱۹ کيلومتر صحبت مي‌کنيم.»
واکنش مقامات آمريکايي
فرماندهي نيروهي آمريکايي در غرب آمريکا، ابتدا سرنگوني اين پهپاد را تکذيب کردند، اما پس از ساعاتي مجبور به تاييد خبر شدند. واکنش‌هاي آشفته و سردرگم رئيس‌جمهور آمريکا، عجيب‌تر از همه بود.
ادعاي پنتاگون: پهپاد آمريکايي خارج از آسمان ايران هدف قرار گرفت
سخنگوي وزارت دفاع آمريکا در بيانيه‌اي ادعا کرده، پهپاد ساقط‌شده آمريکايي خارج از آسمان ايران هدف قرار گرفته است. يک ژنرال آمريکايي هم ادعا کرده اين پهپاد ۳۴ کيلومتر با ساحل ايران فاصله داشته است.
«جوزف کوستلا» فرمانده نيروي هوايي ستاد فرماندهي مرکزي ايالات متحده آمريکا در يک پيام ويدئويي به خبرنگاران گفت: «يک فروند پهپاد RQ-4 نيروي دريايي آمريکا حين انجام يک مأموريت تجسس در حريم هوايي بين‌المللي درحال پرواز بر فراز درياي عمان و تنگه هرمز بود که با يک موشک سطح به هواي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ساقط شد.»
مقام آمريکايي گفت هدف تهران از هدف قرار گرفتن اين پهپاد اين بوده که توانايي آمريکا براي نظارت بر منطقه خليج فارس را مختل کند. او موضع ايران در خصوص پرواز هواپيما بر فراز آسمان ايران را رد کرد و آنها را «کاملا اشتباه» توصيف کرد.
واکنش‌هاي آشفته ترامپ
دونالد ترامپ رئيس‌جمهور آمريکا روز پنج‌شنبه در اولين واکنش به ساقط شدن پهپاد متجاوز اين کشور توسط سامانه پدافندي جمهوري اسلامي ايران، اقدام ايران را «اشتباه بسيار بزرگ» توصيف کرد. وي در توئيتر نوشت: «ايران اشتباه بسيار بزرگي مرتکب شد.»
ترامپ ساعتي بعد نيز پيش از ديدار با جاستين ترودو نخست‌وزير کانادا در پاسخ به اين سوال که آيا قصد حمله به ايران را دارد، به خبرنگاران گفت: «به زودي خواهيد فهميد.»
شبکه CNN نيز به نقل از يک منبع مطلع نوشت در پي ساقط شدن يک فروند پهپاد آمريکايي توسط سامانه پدافند جمهوري اسلامي ايران، مقام‌هاي ارشد دولت آمريکا در کاخ سفيد تشکيل جلسه داده‌اند.
دونالد ترامپ رئيس‌جمهور آمريکا روز پنج‌شنبه در واکنش به ساقط شدن يک فروند پهپاد متجاوز اين کشور توسط سامانه پدافندي جمهوري اسلامي ايران، گفت اين حادثه مي‌تواند محصول يک اشتباه فردي باشد.
وي که در ديدار با «جاستين ترودو» نخست‌وزير کانادا در کاخ سفيد صحبت مي‌کرد، گفت: «ايران مرتکب اشتباه بزرگي شد. اين پهپاد در آب‌هاي بين‌المللي بود و اين مسئله مستند شده است. ما آن را مستند ثبت کرده‌ايم، آن هم به طور علمي نه فقط به حرف. اشتباه بدي مرتکب شدند.»
ترامپ درباره اينکه واکنش آمريکا به اين حادثه چه خواهد بود، گفت: «خواهيد فهميد، خواهيد فهميد. روشن است که مي‌دانيد که در اين مورد زياد صحبت نمي‌کنيم، اما آن‌ها مرتکب اشتباه شدند.»
وي همچنين گفت اگر اين هواپيماي بدون سرنشين، سرنشين داشت، وضعيت «بسيار بسيار متفاوت» مي‌شد.
رئيس‌جمهور آمريکا در پاسخ به اصرار خبرنگاران براي اظهار نظر درباره ماهيت حادثه سرنگوني پهپاد، گفت: «زماني که من آمدم، ايران در ۱۴ تا ۱۸ نقطه مختلف درگير بود، آن‌ها ستيزه‌جو بودند و زماني هم که توافق را امضا کردند «مرگ بر آمريکا» مي‌گفتند. آن‌ها مرتکب يک اشتباه شدند، فکر مي‌کنم يک ژنرال يا يک نفر بوده است که مرتکب اشتباه شده است. خوشبختانه آن هواپيما غيرمسلح بود و سرنشيني نداشت. آن پهپاد به روشني بر فراز آب‌هاي بين‌المللي بود.»
وي افزود: «احساسم اين است، شايد هم اشتباه کنم، شايد هم درست باشد، احساسم اين است که اين اشتباه يک نفر بوده که کاري کرده که نبايد مي‌کرده است. مرتکب اشتباه شده است. نمي‌گويم که آن کشور اشتباه کرده است، بلکه يکي از افراد تحت فرماندهي اشتباه کرده است.»
ترامپ با بيان اينکه بايد صبر کرد و ديد «چه پيش مي‌آيد»، گفت: «باورش برايم سخت است که کسي عمدا اين کار را کرده باشد.»
او در پاسخ به اين سوال که آيا اعضاي دولتش دارند او را به سوي درگيري با ايران هل مي‌دهند، گفت: «نه، نه، به هيچ وجه. در واقع، در بسياري از موارد برعکس است. ولي خب من گفته بودم که مي‌خواهم از اين جنگ‌هاي بي‌پايان تمام شوم، تبليغات انتخاباتي من براين‌اساس بود. من گفتم که مي‌خواهم از درگيري ۱۹ ساله در افغانستان خارج شوم و ميزان حضورمان را به ميزان قابل توجهي کاهش دادم.»
وي همچنين با اشاره به تصميمش براي خارج کردن نيروهاي آمريکايي از سوريه، گفت حادثه روز پنج‌شنبه ممکن است حادثه‌اي باشد که شايد اين موفقيت را تضعيف کند.
به نظر مي رسد ترامپ و دولتمردان آمريکايي، عليرغم آن که در موضع گيري هاي رسمي مرتبا از برخورد با ايران سخن مي گويند، اما در جلسات خود، در حال ارزيابي مجدد قدرت دفاعي ايران هستند. حتي ترامپ در يک موضع گيري مضحک اعلام کرده که ۱۰ دقيقه پيش از حمله به ايران، دستور تهاجم را متوقف کرده است. اين درحالي است که سردار حاجي زاده، فرمانده نيروي هوا،فضاي سپاه از رصد کامل يک هواپيماي جاسوسي ديگر آمريکا که حامل ۳۵ سرنشين بوده خبر داده است. اين يعني، نه تنها هم‌پيمانان آمريکا، بلکه خود نيروهاي آمريکايي بيش از آن چيزي که تصور مي‌کنند در تيررس ايران هستند و با اين وضعيت، تا سال ها فکر حمله هم به صورت جدي به ذهنشان خطور نخواهد کرد.