دولت سخنگو ندارد؛ خبري بود که که در نهم مرداد ۹۷شنيديم و طي اين زمان در ديگر اخبار گم شد.
گم‌شدني در کار نبود، اما پاسخي براي اينکه چرا سخنگويي معرفي نمي‌شود به خبرنگاران داده نمي‌شد اما اکنون بیش از۲۰۰ روز است که دولت سخنگو (پاسخگو) ندارد يا شايد بتوان گفت دولتي که ۷ ماه است حرفي براي گفتن ندارد.
محمدباقر نوبخت، سخنگوي پيشين دولت و رئيس سازمان برنامه‌وبودجه که در نهم مرداد در توئيتر شخصي خود از سخنگويي دولت، براي تمرکز بر رياست سازمان برنامه و بودجه در شرايط ويژه کشور استعفا کرد، باوجود اينکه محمود واعظي، رئيس دفتر رئيس‌جمهور از انتخاب فوري سخنگوي جديد در روزهاي آينده خبر داد، اما بعد از آن ديگر خبري از اين موضوع نشد. يکي ديگر از شاهکارهاي سياست رفتاري دولت دوازدهم استعفا يا تصميم براي انجام کاري ا‌ست و بعد از آن ادامه ندادن بدون توضيح است و اين امر تکليف مردم و رسانه‌ها را تاحدي با زبان بي زباني مشخص مي‌کند که از بهترين راه‌هاي مقابله با افراد جامعه است. دولت بعد از استعفاي نوبخت، که بیش از ۲۰۰ روز از آن مي‌گذرد مي‌فهماند که حرفي با مردم نداريم از ابتدا هم حرفي نداشتيم، فقط منتظر فرصت مناسب بوديم تا خاطر مبارک مردم را نرنجانيم و به آرامي در تاريخ، اين مسئله را کم‌رنگ کنيم. چنين عملکردي حتي براي حاميان دولت هم جاي دفاع نمي‌گذارد، اينکه چرا کسي سکان سخنگويي دولت را بر عهده نمي گيرد يا چرا رئيس‌جمهور کسي را براي سخنگويي دولت تعيين نمي کند از سوال‌هاي مهمي است که البته پاسخش مشخص است.
کارشناسان و مسئولان هم‌حزب هم، تعيين نشدن سخنگوي دولت را از نقاط ضعف دولت روحاني و فرار از پاسخگويي و ارتباط با مردم دانسته‌اند.

اکنون بعد از جلسات هيئت دولت، سخنگويي نيست که مواضع و تصميمات دولت را براي پاسخ به خبرنگاران توجيه کند و بيشتر رئيس دفتر و معاون اول رئيس جمهور برخي موارد را اعلام مي‌کنند.
در اين کشمکش اقتصادي و درحالي که کشور در ورطه افزايش قيمت مولفه هاي اقتصادي است با غيبت ۷ ماهه سخنگو، گويي رئيس جمهور قصد دارد با شيوه جديد، کرسي سخنگوي دولت را همين‌طور بدون مسئول باقي بگذارد.
احتمال دارد روحاني قصد داشته باشد از دو عضو دولت نه مانند سخنگو، بلکه براي اطلاع‌رساني استفاده کند؛ اين طور که مشخص است محسن حاجي ميرزايي، اخبار مصوبات و مسائل دولت را اطلاع‌رساني مي کند و محمود واعظي رئيس دفتر روحاني نيز وظيفه سخنگويي مسائل مربوط به رئيس‌جمهور را برعهده دارد و هر وزارتخانه هم اخبار مربوط به خودش را اطلاع رساني مي‌کند.
به همين منظور با سيدرضا کرمي، رئيس شوراي فرهنگي نهاد رياست‌جمهوري مصاحبه‌اي کرديم اما او در گفت‌وگو با رسالت در پاسخ به اينکه چرا دولت نزديک به۲۰۰ روز است در شرايط کنوني اقتصاد هنوز سخنگويي ندارد، گفت: من سخنگوي دولت نيستم و شما روزنامه نگاران به مسئله‌هاي مردم رسيدگي کنيد، مشکلات مردم احتکار، گران فروشي طلاق، نقدينگي‌سرگردان و۱۷۰هزار تن گوشت در گمرک است.
وي در پاسخ به اينکه بايد سخنگويي باشد تا از تصميمات دولت صحبت کند گفت که همه وزرا پاسخ مي‌دهند و شما پاسخ‌هايشان را نمي‌پذيريد من از اينکه آيا سخنگويي انتخاب مي شود يا خير اطلاع ندارم.
همچنين امرالله شيخياني، دبيرکل حزب مردم و فعال سياسي در مورد اين موضوع در گفت‌وگو با رسالت گفت: دولتي که هم رئيس جمهورش و هم اعضاي هيئت دولت هرکدام خودشان جداگانه کار سخنگو را انجام مي دهند، مشخص است چنين دولتي نياز به سخنگو ندارد.

وي با بيان اينکه همه دولت‌ها و وزارتخانه‌هاي مهم در دنيا سخنگو دارند، ادامه داد: اين طور نيست که از لحاظ قانوني و الزام نياز به سخنگوي دولت نباشد همان‌طور که مي دانيم همه دولت ها و وزارتخانه هاي مهم در دنيا سخنگو دارند، به اين دليل که عصاره دولت يا وزارتخانه، برنامه‌ها و استراتژي هايي است که دارد و بايد سخنگوي آن بتواند آن‌ها را اعلام کند.
شيخياني افزود: تمام دولت‌ها و وزارت‌خانه‌ها در دنيا براي سخنراني زماني مشخص دارند؛ به‌طور مثال ماهانه به طور فصلي و ۶ ماه يک‌بار گزارش و جمع‌بندي عملکردشان را اعلام مي‌کنند، اما متاسفانه دولت ما دولتي است که طوري رفتار مي‌کند كه وزير امور خارجه به دليل انتقاد به عملکرد آن استعفا مي دهد و دوباره او را برمي‌گردانند.
دبيرکل حزب مردم با بيان اينکه محمدباقر نوبخت در سخنگويي ثبات نداشت، خاطرنشان کرد: ناگفته نماند زماني که دولت سخنگو داشت، در عملکرد و رفتار سخنگويي به نفع دولت عمل نمي‌کرد. مواضعي که نوبخت در سخنگويي داشت با دولت در تضاد بود.به اين دليل که نوبخت هم به نعل و هم به ميخ مي‌زد؛ يک‌روز از مردم طرفداري مي‌کرد و يک روز جايگاه دولت را درنظر مي‌گرفت و در سخنگويي ثبات نداشت.
وي با بيان اينکه اين روزها روحاني خودش کار سخنگويي دولت را مي‌کند و حتي مواضعش از نوبخت هم متخلخل‌تر است، گفت: ازطرف ديگر، يکي از دلايلي که دولت هنوز بعد از ۲۰۰ روز سخنگو ندارد اين است که در واقع کسي که درحد سخنگويي باشد ندارند و مي‌بينيم شخص رئيس‌جمهور خودش کار سخنگويي را انجام و موضع گيري مي‌کند و مواضع روحاني حتي از نوبخت هم متخلخل‌تر است. شيخياني با تاکيد بر اينکه نه تنها سخنگويي دولت بلکه بسياري از کارها در دولت رها شده است افزود: اما در کل خلأ سخنگو به‌ضرر شرايط کنوني و حتي تبيين‌هاي آينده دولت است، زيرا اين موارد زنجيره‌وار به يکديگر وصل هستند، همچنين مي بينيم بسياري از کارهاي دولت رها شده است و سخنگويي هم از اين مسئله مستثنا نبوده و طبيعي است.

دبير کل حزب مردم با بيان اينکه دولت با نداشتن سخنگو مي‌خواهد پشت اين مسئله براي فرار از پاسخگويي و کتمان مسائل پنهان شود، ابراز کرد: ضرر خلأ سخنگو در دولت شايد قابل مشاهده نباشد، اما در آينده متوجه دولت خواهد شد. يکي ديگر از دلايل هم براي فرار از پاسخگويي به مردم و رسانه‌ها و افرادي است که سوال کننده هستند. زماني که دولت سخنگو ندارد به اين معنا‌ست که مي‌خواهد خودش را پشت اين پوشش براي فرار و کتمان مسائل قرار دهد و کسي هم از آن‌ها سوالي نپرسد.

امرالله شيخياني با اشاره به اينکه در دوره نخست رياست جمهوري روحاني گفتم روحاني نبودنش بهتر از بودنش است تاکيد کرد: در اواخر دوره نخست رياست جمهوري روحاني، طي مصاحبه‌اي گفتم که روحاني نبودنش بهتر از بودنش است و اگر رئيس‌جمهور يک دوره‌اي هم داشتيم هيچ ضرري نمي‌کرديم و باتوجه به وضعيت دنيا و خاورميانه حسن روحاني براي رياست جمهوري مناسب نيست و کشور ما به سرنوشتي دچار مي‌شود که پشيمان خواهيم شد.
دبيرکل حزب مردم در پايان ضمن تاکيد بر اينکه اميدواريم مردم در انتخابات بعدي مانند گذشته کساني را انتخاب نکنند که از مردم نيستند بيان داشت: مردم بايد بيدار شوند و در انتخاب‌هايشان احتياط کنند؛ همان‌طور که اسفند سال آينده انتخابات مجلس است و اميدواريم مردم مانند دوره کنوني بي‌احتياطي نکنند و نمايندگاني انتخاب کنند که از عصاره مردم نباشند.
در ادامه با عباس سليمي‌نمين، کارشناس مسائل سياسي و رئيس دفتر مطالعات و تدوين تاريخ معاصر ايران گفت‌وگو کرديم. او در رابطه با اينکه نزديک به هفت‌ماه است بعد از کناره‌گيري نوبخت از سخنگويي دولت هنوز اين کرسي خالي است، گفت: اين يکي از کوتاهي‎هاي دولت محسوب مي‌شود؛ ارتباط سخنگوي دولت با مردم بسيار حياتي و ضروري است و فقدان آن هم در شرايط بحراني طبيعي است که لطمه مي زند.
وي با بيان اين که اين بي‌توجهي محدود به سخنگوي دولت نيست افزود: البته اين بي‌توجهي محدود به سخنگوي دولت نيست، ما امروز در بخش هاي مختلف اين کوتاهي را شاهد هستيم، يعني در شرايطي که دولت بايد بسيار پرتحرک باشد و آمادگي لازم براي پاسخگويي به همه ابهامات را داشته باشد نداشتن سخنگو يا ديگر پست‌هاي مهم مديريت به غامض گذاشتن مسائل است.

سليمي نمين ادامه داد: در يک جايگاه حساس مانند وزارت صمت، اکنون جاي خالي برخي معاونت‌ها و مديريت سازمان‌ها را شاهد هستيم که بسيار حياتي است. متاسفانه اين سمت ها مسئول ندارند و با سرپرست اداره مي شوند و اين يعني اين سازمان ها قدرت تصميم‌گيري ندارند. در شرايطي که نابساماني در صنايع خودروسازي ديده مي‌شود چنين وضعيتي مشکلات را بيشتر مي‌کند
و اين مسئله بايد به‌سرعت حل شود و مديريت حوزه صنايع را بسيار جدي‌تر بگيريم.
اين کارشناس با ضمن اشاره به اينکه برخي معتقدند که حضور افرادي در دفتر رياست جمهوري عامل اين مشکلات است تشريح کرد: برخي معتقدند حضور برخي افراد در دفتر رياست جمهوري عامل اين قضايا است و برخي عوامل ديگر را مقصر مي دانند، اما در نهايت بايد هر دليلي که موجب بروز مشکلات در سطح مديريت کلان مي شود را برطرف کرد.
رئيس دفتر مطالعات و تدوين تاريخ معاصر ايران با اشاره به ناهماهنگي درون دولت و استعفاي ظريف ادامه داد: ازجمله مسائلي که موجب تاسف و تاثر شد ناهماهنگي‌هايي بود که منجر به استعفاي وزير امورخارجه شد. آن‌طور که پيداست اين موضوع تا حدي به دفتر رياست جمهوري مربوط مي شود.

دفتر رياست جمهوري محلي براي تصميم‌سازي‌ها شده است. به‌طور مثال مديران صنايع خودروسازي ما با راي و نظر دفتر رياست جمهوري بر سرکار مي‌آيند يا ابقا مي‌شوند.
سليمي نمين با بيان اينکه سرکار آمدن مديريت شرکت ايران‌خودرو به دفتر رياست جمهوري مربوط است گفت: کسي که امروز مديريت شرکت ايران خودرو را در اختيار دارد با دفتر رياست جمهوري مرتبط است و اين موضوع هم تبعات بسيار فاجعه آميزي به بار آورده است. اين‌طور که کسي صرفا براساس خواسته هاي سياسي شخصي در جايگاهي تخصصي قرار گرفته است.
اين پژوهشگر سياسي با ابراز اينکه گويا دفتر رياست‌جمهوري براي پر کردن خلأهاي مديريتي حساس اعمال نظر مي‌کند افزود: امروز اگر در سازمان توسعه صنايع خلأ مديريتي مي‌بينيم، باتوجه به اينکه پيشنهادي هم ا طرف وزير براي اين مسئوليت مطرح شده، اما اين انتخاب در دفتر رياست جمهوري متوقف شد وگويا در موارد اين‌چنيني اعمال نظرهايي انجام مي‌شود.
وي ضمن بيان اينکه وقتي مدير يک پست تاثيرگذار براي تامين نظر يک جريان سياسي خاص عمل مي‌کند و اينگونه سرکار مي‌آيد طبيعي است مشکلات بيشتر شوند تاکيد کرد: اين رفتارها نافي شفاف‌سازي است و موجب ضعف شديد مديريت در کشور است. زماني که مدير يک سازمان بزرگ خودروسازي براساس رابطه و تامين نظرات يک جريان سياسي روي کار مي‌آيد واضح است نمي‌تواند کار مديريتي را به‌طور جدي پيگيري کند. سليمي‌نمين با تاکيد بر اينکه نبايد با روحيات جامعه براساس سلايق سياسي بازي شود اذعان داشت: بنابراين بحث شفاف نبودن امور صرفا محدود به نداشتن سخنگو نيست، بلکه در بخش‌هاي مختلفي اين نقيصه به‌طور جدي خودنمايي مي‌کند و نبايد اجازه دهيم با روحيات و احساسات جامعه اين‌گونه براساس سلايق سياسي بازي شود.

وي در پاسخ به اينکه آيا دولت با خالي گذاشتن برخي از سمت‌ها مانند سخنگوي دولت، به‌دنبال فرار از پاسخگويي است گفت: اين احتمال ضعيف‌تري است که دولت با نداشتن سخنگو به‌دنبال فرار از پاسخگويي باشد. احتمال قوي‌تر اين است که جريانات مختلفي که در دولت وجود دارند به‌دنبال سهم بيشتر هستند.
اين کارشناس افزود: بنابراين پست‌هاي حساس به چالش مي‌افتند و لطمه جدي به منافع جامعه وارد مي‌شود، طوريکه يک جريان تلاش مي کند اين جايگاه حساس را به خودش مرتبط کند و از منافع متنوع آن برخوردار شود.
وي در ادامه با بيان اينکه درحال حاضر چند جريان در دولت حضور دارند تصريح کرد: درحال حاضر چند جريان در دولت يا خارج از دولت حضور دارند و چند جريان دولت را پشتيباني مي کنند، هرکدامشان نوعي سهم خواهي دارند و حاصل اين سهم‌خواهي‌ها گاهي اين نيست که کار را روان کند، بلکه کار را دچار پيچيدگي زياد مي‌کند و منجر به قفل شدن امور مي‌شود.
عباس سليمي‌نمين افزود: رياست جمهوري بايد سريع تصميم بگيرد و نگذارد چنين پست‌هاي حساسي ۶ ماه بدون مسئول بمانند و فقط با سرپرست اداره شوند، زيرا سرپرست به هيچ وجه قادر به تصميم سازي نيست، آن هم در جايگاه مهمي که بايد هر ساعت تصميم بگيرد و موانع پيش‌پاي صنعت را با تصميماتي با ريسک بالا پشت سر بگذارد.

اين کارشناس در ادامه گفت: سازمان توسعه صنعت که اختيار تصميم‌گيري ندارد چگونه قادر است مشکلاتي که هرساعت پيش مي‌آيد را برطرف و تصميمات قوي اتخاذ کند و مسئوليت‌پذيري داشته باشد.
رئيس دفتر مطالعات و تدوين تاريخ معاصر ايران با بيان اينکه رئيس جمهور بايد مستقيما اختلافات و خلأهاي مديريتي را حل کند تاکيد کرد: اگر بين وزير و رئيس دفتر رياست جمهوري اختلافي براي اعمال نظر وجود دارد، اين مشکل را بايد شخص رئيس جمهور در نهايت بعد از چند روز، نه بعد از ۶ ماه حل کند.
وي در پاسخ به اينکه بنابراين بازي جريانات مختلف در دولت از قدرت رئيس‌جمهور بيشتر شده است گفت: متاسفانه همينطور است و مي‌توان اين مطلب را تاييد کرد که شايد رياست جمهوري انرژي لازم را براي ارتباط با زيرمجموعه خودش صرف نمي‌کند يا از لحاظ جسمي آمادگي لازم براي تحرک زياد را ندارد و تنظيم روابط بين جريانات مختلفي که درون دولت سهم خواهي مي‌کنند صرفا مي‌تواند توسط رياست جمهوري کنترل شود نه ديگران.
اين کارشناس سياسي بيان داشت: اگر تحرک مستقيم رئيس جمهور در اين زمينه‌ها را نداشته باشيم مسائل به‌طول مي‌انجامد و لطمه جدي به منافع ملي وارد خواهد شد، حتي اگر اين مسائل حل هم بشود مشخص نيست آيا دقيق و در راستاي مصلحت مردم حل شده يا خير.
و اما مخلص کلام؛ از زبان شخصيت‌هاي متعدد نظرات مختلف را شنيدم و نوشتيم و باري از مسئوليت آگاه سازي‌ را بر زمين گذاشتيم ، اما دولت و تصميماتش همچنان بدون توضيح و بنابر سلايق افراد خاصشان پابرجاست.