ایران دو هفته پیش اعلام کرد علی رغم ادامه تحریم‌های آمریکا، قصد تقویت تولید و صادرات نفت خام را دارد. با توجه به افزایش مداوم تولید نفت ایران از آغاز ۲۰۲۱، این سوال به وجود می‌آید که آیا این کشور می تواند بر تحریم‌های آمریکا پیروز شده و دوباره یک تولید کننده بزرگ نفت شود؟ ایران در آغاز ماه جاری میلادی اعلام کرد طی ماه‌های آینده با وجود تحریم های آمریکا که بازار صادرات نفت آن را محدود کرده تولید خود را افزایش می‌دهد.

وزیر نفت ایران با تاکید بر تمایل شدید کشورش به افزایش صادرات نفت علی رغم تحریم‌های آمریکا گفت:«من قول می دهم اتفاقات خوبی در مورد فروش نفت ایران در ماه‌های آینده بیفتد».

رئیس جمهور منتخب ایران این امید را به وجود آورده که کشورش به یک قرارداد هسته‌ای با آمریکا برسد که منجر به کاهش تحریم‌های انرژی و افزایش دوباره تولید و صادرات نفت این کشور می‌شود.

ایران چهارمین ذخایر بزرگ نفت دنیا را در اختیار دارد و اعلام کرده قصد دارد تولید نفت خود را از ۲٫۱ میلیون بشکه در روز فعلی به ۳٫۸ میلیون بشکه در روز برساند. این افزایش تولید ایران همگام با کاهش محدودیت‌های اوپک پلاس برای تولید در سال جاری میلادی خواهد بود.

مذاکرات بین ایران و آمریکا در مورد احیای قرارداد برجام و برداشته شدن تحریم‌های آمریکا علیه صنعت نفت و گاز این کشور از زمان انتخابات ریاست جمهوری ایران در ماه ژوئن متوقف شده است. ایران طی این مدت فعالیت هسته‌ای خود را افزایش داده و به دنبال جذب حمایت اقتصادی شرکای اصلی خود در زمینه انرژی یعنی چین و روسیه است.

ایران در ماه جاری با صادرات نفت خام به لبنان از طریق سوریه تحریم‌های آمریکا را نادیده گرفته است و همچنین اعلام کرده کمبود انرژی سوریه را با ارسال ماهانه ۳ نفتکش به این کشور تأمین می‌کند.

علاوه بر لبنان و سوریه، افغانستان هم تحت حاکمیت طالبان وابسته به واردات نفت از ایران برای تامین نیاز خود به انرژی است. ایران صادرات سوخت به افغانستان را در اواخر ماه اوت آغاز کرده است.

قیمت بنزین در افغانستان به ۹۰۰ دلار در هر تن افزایش یافته و باعث شده این کشور وابستگی خود به سوخت ایران را قبول کند. طالبان قرار است عوارض واردات سوخت از جمله بنزین ،دیزل و ال پی جی از ایران و سایر کشورهای همسایه را کاهش دهد. ایران علی رغم تحریم‌ها و ادامه حضور آمریکا در افغانستان، حدود ۴۰۰ هزار تن سوخت از ماه مه ۲۰۲۰ تا مه ۲۰۲۱ به این کشور صادر کرده است. البته ارقام رسمی احتمالاً بالاتر از این است.

متخصصان تخمین می‌زنند رقم واقعی صادرات ایران به افغانستان۶۵۰ هزار بشکه‌ در روز باشد یعنی حدود ۳۰ درصد هدف برنامه ریزی شده.

ایران واسطه‌هایی دارد که از صادرات نفت آن به چین حمایت می‌کنند و در ازای آن کالاهای اساسی به کشور می‌آورند.

با توجه به اعلام برنامه ایران برای افزایش تولید در ۲۰۲۱ و همچنین افزایش فعالیت هسته‌ای این کشور، احیای قرارداد برجام کمرنگ‌تر شده است. البته اگر ایران می‌خواهد تجارت انرژی خود را را آزادانه انجام دهد و از آن سود ببرد، باید وابستگی خود به واسطه‌های صادرات نفت را پایین بیاورد و تلاش کند تحریم‌های آمریکا کاهش یابد تا بتواند اقتصاد نفتی خود را دوباره احیا کند.