استفاده از روش‌هاي اثربخش و مفيد براي تنبيه دانش‌آموزي
احمدرضا هدايتي
خوشبختانه سال‌هاست که تنبيه بدني از نظام آموزشي کشور حذف شده و موارد نادري که گاهي رخ مي‌دهد، بيشتر ناشي از عدم آگاهي يا خشم لحظه‌اي برخي از مربيان و يا رفتار نامناسب و شيطنت بيش از حد بعضي از دانش‌آموزان است.
با اين‌حال به‌نظر مي‌رسد، متأسفانه نظام آموزشي و جامعه کنوني ما (خانواده‌ها)، در اين زمينه چنان دچار افراط و تفريط شده‌اند که در پاره‌اي از موارد، بعضي از دانش‌آموزان نه‌تنها در رابطه با نحوه درس خواندن، بلکه در رابطه با رفتار با اولياء و مربيان نيز، خود را تابع هيچ ضابطه‌اي نمي‌دانند و حتي گاهي خودسرانه در اموري مانند؛ تعطيل کردن کلاس‌هاي درس نيز دخالت مي‌کنند.
در اين‌گونه موارد، اغلب مدارس به اقدامات بازدارنده‌اي مانند؛ ممانعت از ورود دانش‌آموزان به کلاس درس، فراخواندن اولياء دانش‌آموزان، اخذ تعهد و يا کم کردن نمره انضباط يا ساير دروس آنها و در شرايط خاص، اخراج دانش‌آموزان متخلف از مدرسه مبادرت مي‌نمايند.
استفاده مستمر از اين روش‌ها، معمولاً نه‌تنها تأثير چنداني در اصلاح رفتار افراد نامنضبط و متخلف ندارد، بلکه به‌تدريج و با تکرار آنها، اولاً؛ به شکل کامل اثربخشي خود را از دست داده و سبب تشديد ناهنجاري‌هاي رفتاري و درسي دانش‌آموزان مي‌شوند و ثانياً؛ با تغيير سيستم گزينش دانشگاه که اخيراً مبتني بر معدل درسي افراد طراحي شده است، (در مواردي مانند، کاهش نمره انضباط)، آينده آنها را به خاطر رفتارهاي بعضاً طبيعي ناشي از دوران بلوغ، در معرض خطر قرار مي‌دهد.
بنابراين؛ پيشنهاد مي‌شود، به‌جاي استفاده ازروش‌هاي فوق براي تنبيه دانش‌آموزان کم‌تلاش در خواندن درس، يا افراد متخلف و بي‌انضباط در محيط مدرسه، از اين پس در نظام آموزشي کشور از روش‌هاي کارآمدتر و سازنده‌تري مانند آنچه در ذيل مورد اشاره قرار گرفته است، استفاده شود.
دانش‌آموزان براي اثبات اصلاح رفتار و يا جبران ضعف درسي خود موظف شوند، اهداف درازمدت و همچنين برنامه روزانه يا هفتگي و حتي سالانه تنظيم و با هماهنگي والدين، به صورت منظم (روزانه يا هفتگي) اجراي آن را به تأييد و امضاي اولياء خود برسانند. البته مدرسه مي‌تواند، براي ترويج و نهادينه‌سازي فرهنگ هدف‌گذاري و برنامه‌ريزي، هرسال در قالب يک مسابقه ويژه، برنامه‌هاي منتخب ارائه شده از سوي دانش‌آموزان را به‌عنوان برنامه برتر معرفي و صاحبان آنها را مورد تشويق قرار دهد.
دانش‌آموزاني که درس آنها ضعيف است، به مطالعه و ارائه شفاهي يا کتبي درس (کنفرانس) در کلاس درس يا ارائه تحقيقات کلاسي (متناسب با سطح آموزشي) در موضوعات مختلف درسي يا اجتماعي مانند؛ حفاظت از محيط‌زيست، فرهنگ آپارتمان‌نشيني، تأثير اسراف و تبذير در زندگي فردي و اجتماعي، تأثير گرانفروشي بر وضعيت اقتصادي کشور يا زندگي و معيشت خانواده‌ها و امثال آنها، ملزم شوند.
با هماهنگي ساير دستگاه‌هاي ذيربط، دانش‌آموزان خاطي در رفتار و گفتار، به انجام برخي از فعاليت‌هاي خيرخواهانه و عام‌المنفعه مانند؛ آماده سازي مقدمات مراسم خاص يا حتي نظافت محيط مدرسه يا کمک به افراد مسن و مستمند در بيرون مدرسه مجبور شوند تا ضمن تنبيه لازم، با اصول زندگي اجتماعي نيز آشنا شوند.
ترتيبي اتخاذ شود تا بعد از پايان ساعت درسي، با هماهنگي خانواده‌ها و استفاده از ظرفيت علمي دانش‌آموزان ممتاز و معلمين مدرسه، در کلاس‌هاي فوق برنامه شرکت نمايند.
در نهايت و پس از بهبود اوليه شرايط، با همکاري پنهان يا آشکار اولياء دانش‌آموزان (اولياء شخصاً هزينه تشويق فرزندشان را تأمين نمايند) و يا با همکاري افراد خير، بلافاصله از روش‌هاي برانگيزاننده مانند؛ اهداي جايزه، واگذاري مسئوليت‌هاي جانبي در محيط مدرسه يا افزايش نمره انضباط و امثال آن استفاده شود.
احمدرضا هدايتي , دانش‌آموزان , نظام آموزشي کشور
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.