دکتر سعید نمکی امروز در اختتامیه جشنواره تحقیقاتی علوم پزشکی رازی افزود: در موضوع کووید روزهای سختی گذشت و جمهوری اسلامی ایران اثبات کرد با تکیه بر دانشمندان ایرانی و وفاق ملی و با وجود تحریم‌ها، بسته بودن دست‌ها و کمبود منابع مالی یکی از کشورهای ممتاز در عرصه مبارزه با کووید است.

وی افزود: دلم می‌خواست در عرصه کووید پژوهش فعال‌تر از این باشد زیرا چراغ راه ما پژوهش است و پژوهش باید بتواند بار بیماری‌ها را در زمان کرونا شناسایی کند و بگوید کدام منطقه به سمت زرد و کدام منطقه به سمت قرمز می‌رود.

نمکی در زمینه رتبه ایران در کارآزمایی بالینی کووید در دنیا گفت: دلیل رتبه ایران این است که هیچ کشوری در منطقه مانند ایران نظام ثبت داده ندارد و رتبه پنجم در کارآزمایی بالینی و رتبه چهارم در ثبت اطلاعات کووید افتخاری برای کشور است و اینکه می‌گویند جمهوری اسلامی ایران مردم را موش آزمایشگاهی تحقیقات کرونا کرده است کمال بی انصافی است.

اجازه ندادیم که مردم برای واکسن کووید محل کارآزمایی بالینی شوند

وی گفت: در مورد واکسن کرونا واقعیت مسلم این است که کشورهای همسایه که از واکسیناسیون کووید نام می‌برند چیزی جز کارآزمایی بالینی در جمعیت آنها نیست. ما اجازه ندادیم که مردم کشور ما برای واکسن کووید محل کارآزمایی بالینی شوند.

وزیر بهداشت اظهار داشت: اگر فلان داروی ضد ویروس با سرعت و در اوج تحریم و بی پولی تهیه شد برای احترام به مردم بود تا فردی نگوید که نزدیکانش به دلیل بدون دارو ماندن جان خود را از دست داده اما چرا این موضوع را تحقیر می‌کنید و این را وابستگی تلقی می‌کنید. تهیه دارو یعنی ما ضعیف نیستیم و قدرت داریم و آن دارو را برای مردم تهیه می‌کنیم این چه بی انصافی است.

وی تاکید کرد: هیچ کشوری در منطقه مانند ایران نظام ثبت داده ندارد و اگر رتبه ایران در دنیا چهارم است به این دلیل است که کشورهای همسایه و منطقه نه نظام ثبت داده دارند و نه مرگ کرونا را ثبت می‌کنند و نه اصلاً این تعداد آزمایشگاه دارند و نه ۱۷ هزار خانه بهداشت و نه این همه مراکز همکاری با بسیج. چرا یک موضوع را به یک حرف بی ربط بدل می‌کنید.

نمکی گفت: من از ابتدای انقلاب درگیر مسائل اجرایی بودم و اگر از بنده سوال کنید بزرگترین اشکال نظام پژوهش چیست، می‌گویم بزرگترین آفت و نگاه به پژوهش این است که آن را فقط در دانشگاه دنبال می‌کنیم و هرگز به پژوهش از زمان ورود به اجتماع نگاه نکردیم. باید روح جستجوگر را چند پله قبل از دانشگاه پیش ببریم.

وزیر بهداشت افزود: تا زمانی که بخش خصوصی وارد پژوهش نشود هیچ دولتی نمی‌تواند از سهم منابع عمومی، سهم زیادی را به پژوهش اختصاص دارد. اگر رژیم اشغالگر قدس ۴ درصد به تحقیق اختصاص می‌دهد بخش عمده این بودجه صرف تحقیقات دفاعی و امنیتی می‌شود. آمریکا هم همین طور ۵۰ درصد بودجه تحقیقاتی در بخش دفاعی صرف می‌شود و در بخش‌های دیگر بودجه بخش خصوصی هزینه می‌شود.

اگر بخش خصوصی وارد شود سهم دانشگاه از پژوهش بالا می‌رود

وی افزود: ما در کشور بخش خصوصی که جرأت کند وارد عرصه پژوهش شود و بعد ما برای آن مشکلات بوروکراسی ایجاد نکنیم بسیار نادر است زیرا بخش خصوصی می‌بیند تا زمانی که با رانت و رانت خواری می‌شود رشد کرد، به شکل مقتدر و شجاع پا به عرصه نمی‌گذارد. اگر بخش خصوصی وارد شود سهم دانشگاه از پژوهش بالا می‌رود.

نمکی با اشاره به حضور پر رنگ پژوهش به خصوص در دوره کرونا گفت: این حضور بسیار ستودنی است. روزهای اول غصه شبانه روزی ما تهیه ماسک، لباس، ونتیلاتور و دارو بود. اما امروز به صادرکننده این اقلام بدل شده‌ایم. هر دارویی که گفته شد در کرونا مؤثر است بچه‌های داروسازی ۶۰ روزه فرموله کردن.

وی افزود: این ظرفیت‌ها کم نیست و نباید نفی کرد اگر از اشکالات می‌گوئیم از قدرتمندی هم نباید غافل شویم. ۵ هزار شرکت دانش بنیان در کل کشور و ۱۴۰۰ شرکت دانش بنیان در علوم پزشکی داریم.

پیوستگی حل مسائل کشور با تولید مقاله

وزیر بهداشت با تاکید بر پیوستگی حل مسائل کشور با تولید مقاله گفت: در پژوهش باید به درون نگاه کنیم. درست است که مقاله ارزشمند است اما به چین و کره و ژاپن نگاه کنید و ببینید بین مقالات علمی آنها که در دنیا منتشر شده و حل مشکلات داخلی پیوستگی وجود دارد.

وی افزود: اگر این پیوستگی نباشد و انتظار ملی برآورده نشود ارزش پژوهش درست شناخته نمی‌شود باید نتیجه یک پژوهش آنقدر به حل مسائل کشور کمک کند که آن را بر روی میز مسئول بگذاریم و بگوییم که این مسئله با پژوهش حل شده است و اگر هزینه کرده‌اید این میزان خلق ثروت شده است. خلق ثروت از پژوهش باید مورد توجه قرار گیرد.

نمکی با اشاره به اهمیت مؤلفه‌های اجتماعی مؤثر در نظام سلامت گفت: این مؤلفه‌ها مهمترین تأثیر را در سلامت جامعه دارند. چقدر از ظرفیت جامعه شناسان و اقتصاددانان و روانشناسان در حوزه سلامت استفاده کرده‌ایم و از مشارکت آنها کمک گرفتیم. مطالبه اصلی من این است که از ظرفیت این گروه باید در مسائلی مانند تغییر سبک زندگی استفاده کنیم.

وی با انتقاد از پژوهش جزیره‌ای در کشور گفت: یک کشور ۸۰ میلیونی چند مرکز تحقیقاتی قلب و عروق، چند مرکز تحقیقاتی غدد و چند مرکز تحقیقاتی آسم و آلرژی نیاز دارد. این تعدد مراکز دور ریختن منابع است و به معنی واگرایی است و نه همگرایی. در حالی که یافته‌های یک مرکز به درد مرکز دیگر می‌خورد.

وزیر بهداشت با اشاره به اهمیت پیوستن به جهان در پژوهش گفت: بیت الحکمه بغداد در زمان سیاه و تاریک اروپا به مرکز رشد علم اسلامی بدل شد چون درها را باز کرد. نباید به دلیل ترس از اتفاقات ناگوار در ارتباط با دنیا را بست.

وی با اشاره به موضوع طب سنتی و مسائلی که در ارتباط با طب مدرن وجود دارد گفت: تحقیقات در حوزه طب سنتی بسیار محترم هستند، دانشجویان ما باید با دیرینه طب کشور آشنا شوند و بدانند که بوعلی سینا و رازی و جرجانی دارند و از همین رو دو واحد آشنایی با طب سنتی در وزارتخانه طراحی شد.

نمکی گفت: علی رغم مخالفت‌ها برای اولین بار درها را باز کردیم و طب سنتی را در بحث کووید دخالت دادیم و ۱۴۰ پروژه تحقیقاتی با ارجحیت طب گیاهی را شروع کردیم. وزارت بهداشت در دوگانه طب مدرن و طب سنتی این طرفی، مظلوم واقع شده است اما باید بدانیم که طب مدرن نیازمند طب مکمل است.

در نزاع سنت و مدرنیته ما به دانشمندان طب سنتی بها دادیم

وی تاکید کرد: در نزاع سنت و مدرنیته ما به دانشمندان طب سنتی بها دادیم نه به عطار و بقال و پوست پیاز فروش. اجازه نمی‌دهیم پای خرافه گرایی به دانشگاه‌ها باز شود. طب سنتی دانشگاه دیده مورد تأیید است و دانشگاه جای کار عوام فریبانه و غیر علمی نیست و نخواهم گذاشت جان مردم فدای غوغاسالاری شود.

وزیر بهداشت یادآور شد: هر محصولی چه شیمیایی و چه گیاهی باید از مسیر درست پژوهش تولید شود و از سوی دیگر هم اجازه نخواهم داد کسی محصول طب سنتی که مسیر تحقیقاتی درست خود را طی کرده است زیر سوال ببرد.

وی تاکید کرد: مقام معظم رهبری یکی از کارشناس محورترین مدیر نظام جمهوری اسلامی هستند و در مورد کرونا همواره گفته‌اند که هر چه وزارت بهداشت بگوید.

نمکی اظهار داشت: راه برای علمای طب سنتی باید باز باشد اما راه بر شارلاناتیزم بسته است.

وی اضافه کرد: روزهای سختی را می‌گذرانیم و پژوهش باید برای آینده نقشه راه داشته باشد. پارک‌های علم و فناوری باید تقویت شوند مسائل قانونی و بودجه پژوهش را حتماً پیگیری می‌کنم.