|گروه اجتماعي‌|
گفته مي‌شود هنوز درماني قطعي براي بيماري ايدز يافت نشده است اما با داروهايي که در حال حاضر موجود است و با مراقبت‌هاي پزشکي مي‌توان آن را کنترل کرد. به عبارتي ايدز ديگر کشنده نيست. البته اين عبارت شامل تبصره‌هايي هم مي‌شود از جمله تشخيص بموقع بيماري و پايبندي به درمان. پروين افسر کازروني، رئيس اداره ايدز و کنترل بيماري‌هاي آميزشي وزارت بهداشت چندي پيش و در آستانه روز جهاني ايدز تازه‌ترين آمار مبتلايان به اين بيماري را چنين اعلام کرد: « کل موارد ثبت‌شده اين بيماري تا کنون ۴۰ هزار و ۵۷۳ نفر بوده‌اند که ۶۰/۱ درصد به دليل اعتياد تزريقي و ۲۲/۲ به دليل رابطه جنسي پرخطر به اين بيماري مبتلا شده‌اند؛ در اين ميان سهم زنان ۱۸ درصد و سهم مردان ۸۲ درصد بوده است.
۵۰ درصد کل موارد شناخته‌شده در زمان تشخيص در گروه سني ۲۰ تا ۳۵ سال بوده‌اند.» وي همچنين در خصوص آمار ۶ ‌ماهه نخست سال ۹۸ اظهار داشت که حدود هزار نفر ابتلايشان به اين بيماري تشخيص داده‌شده است که در موارد تشخيصي جديد ۳۱ درصد 
زن و ۶۹ درصد مردان هستند. از اين تعداد ۴۶/۴ درصد به دليل رابطه جنسي پرخطر و ۲۲ درصد به دليل اعتياد تزريقي به ايدز مبتلا شده‌اند.
البته اين‌ها آماري است که بر اساس تعداد مراجعات و انجام تست ايدز به‌دست‌آمده است، اما آنچه که از تعداد مبتلايان به ايدز در کشور تخمين زده مي‌شود چيزي حدود ۶۰ هزار نفر است که به گفته کازروني در حال حاضر ۲۱ هزار و ۶۳۵ مورد آن‌ها تشخيص داده‌شده‌اند. وي خاطرنشان مي‌کند اين آمار نشان‌دهنده‌ آن است که ۶۵ درصد موارد مبتلا از وضعيت خودآگاه نيستند و تشخيص داده نشده‌ و تحت مراقبت و درمان نيستند و به‌اين‌ترتيب ويروس از فرد مبتلا به همسر و فرزندش منتقل‌شده و موارد افزايش مي‌يابد.
آمارهاي جهاني از مرگ  ۳۵ ميليون نفر تاکنون بر اثر اين بيماري خبر مي‌دهد. همچنين بر اساس گزارش سازمان ملل متحد در سال ۲۰۱۸ اين بيماري جان ۷۷۰ هزار نفر را در جهان گرفته است. البته گزارش‌هاي سالانه اين سازمان نشان از کاهش مرگ‌ومير بر اثر اين بيماري را دارد.  ازآنجايي‌که بيشترين شيوع اين بيماري مربوط به کشورهاي شرق و جنوب آفريقا است کارشناسان اين سازمان علت اين کاهش مرگ‌ومير را دسترسي بيشتر مبتلايان به درمان‌هاي ضدويروسي در اين کشورها مي‌دانند. لازم به ذکر است که روز جهاني ايدز هرساله در تاريخ یک دسامبر مصادف با ۱۰ آذر در سراسر دنيا برگزار مي‌شود. شعار اين روز در سال ۲۰۱۹ «همه در يک کشتي نشسته‌ايم» بوده است که نشان از يک پويش همگاني در جهت آگاهي سازي به‌منظور دستيابي به‌سلامت عمومي جامعه دارد، آنچه که به گفته کارشناسان در ايران بسيار ضعيف عمل شده است و علت افزايش آمار مبتلايان به اين بيماري در کشور نيز همين مسئله است. آگاهي سازي مستمر و فراگير وظيفه‌اي است که بيشترين بار آن بر دوش رسانه‌ها، آموزش‌وپرورش، صداوسيما و نهادهاي متولي امر بهداشت و سلامت و در رأس آن وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي است. 
در همين راستا دکتر عليرضا رئيسي، معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي خاطرنشان مي‌کند: «حتما بايد تابوهاي آموزش و اطلاع‌رساني برداشته شود وگرنه بيماريابي که مهم‌ترين عامل ممانعت از انتقال بيماري است به سرانجام نمي‌رسد. البته قبول داريم که آموزش و اطلاع‌رساني‌ها بايد در چارچوب فرهنگ کشورمان باشد. ما  در زمينه بيماريابي و انگ زدايي از ايدز دچار ضعف شديد هستيم و هرگاه خواستيم اطلاع‌رساني کرده يا مردم را آگاه‌تر کنيم با موانع سازمان‌ها و برخي افراد روبه رو شده‌ايم.» وي با اشاره به اهميت آگاهي سازي مي‌افزايد: « در بيماريابي حتما نياز به رويکرد و برنامه‌هاي جديد داريم. بهترين و مؤثرترين گام براي جلوگيري از انتشار HIV آگاهي بخشي است. زيرا فرد آلوده در صورت شناسايي طول عمر طبيعي دارد و ديگر اصلا انتقال‌دهنده نخواهد بود.»
وي همچنين با مقايسه آمارهاي ابتلا به ايدز در دنيا و منطقه خاورميانه، بر پايين بودن پوشش درمان در منطقه در مقايسه با ديگر نقاط دنيا تأکيد مي‌کند و مي‌گويد: 
« موارد جديد ابتلا در کل جهان ۵۴ درصد است که اين آمار در منطقه ما واقع در مديترانه شرقي ۹۵ درصد است. بنابراين ما در اين منطقه وظيفه سنگيني داريم و بايد براي ايمن‌سازي بيشتر به سراغ افراد در معرض آسيب‌هاي اجتماعي برويم، که اين کار هم وظيفه يک وزارتخانه به‌تنهايي نيست و بايد همه دستگاه‌ها در آن مشارکت کنند. پوشش درمان در منطقه امروز در مقايسه با دنيا پايين‌ترين سطح را داراست، به‌طوري‌که در دنيا زنان باردار مبتلا به   HIV  مثبت ۲۸ درصد و در اين منطقه ۸۲ درصد است. درصد کلي افراد مبتلا نيز در دنيا ۳۲ و در منطقه امروز ۶۲ درصد است.»ايدز (AIDS) يا سندرم نقص ايمني اکتسابي (Acquired immune deficiency syndrome)، نوعي بيماري مربوط به دستگاه ايمني بدن است که توسط ويروس HIV ايجاد مي‌شود. اين ويروس در مايعات بدن فرد مبتلا وجود دارد که در نتيجه از طريق تماس جنسي با فرد آلوده، تزريق خون و فرآورده‌هاي خوني آلوده به ويروس، استفاده از سرنگ آلوده و همچنين از طريق مادر مبتلا در حين زايمان و شير دادن به نوزاد خود قابل‌انتقال است. گفته مي‌شود فرد مبتلا ممکن است خودش هم از وجود اين ويروس در بدنش بي‌خبر باشد چراکه اين بيماري داراي يک دوره نهفتگي است که از زمان ورود ويروس به بدن فرد تا ظهور علائم ممکن است از چند ماه تا ۱۰ سال طول بکشد. لذا تنها راه تشخيص ابتلا انجام تست ايدز مي‌باشد. امروزه پزشکان معتقدند اگر فردي احتمال مي‌دهد در معرض ويروس HIV قرارگرفته باشد چنانچه بموقع براي تشخيص بيماري خود و انجام آزمايشات مرتبط اقدام کند و تحت درمان قرار گيرد و مخصوصا اينکه به روند درماني خود پايبند باشد مي‌تواند از پيشرفت بيماري خود جلوگيري کرده و به‌مانند يک انسان معمولي عمر کند. 
بر همين اساس مشاور فرهنگي اداره ايدز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي در گفت‌وگو با «رسالت» مي‌گويد: امروز با قطعيت مي‌توان گفت که ايدز يک بيماري کشنده نيست و از آن تنها به‌عنوان يک بيماري عفوني مزمن ياد مي‌شود. وي کشنده نبودن اين بيماري را مستلزم پيش‌شرط‌هايي مهم مي‌داند: « اولين پيش‌شرط اين است ، افرادي که اين ويروس را در خودشان حمل مي‌کنند متوجه بيماري خودشان شده باشند، پيش‌شرط دوم اين است که دارويي در دسترس شان باشد و درمان برايشان شروع شود و سومين پيش‌شرط پايبندي به پروسه درمان است. پس اگر هرکدام از اين شرايط اتفاق نيفتد بازهم بيماري، بيماري کشنده‌اي است.  متأسفانه عدم آگاهي افراد از وضعيت خودشان و در نتيجه عدم اقدام براي تشخيص اتفاقي که در کشور ما بسيار رايج است. امروزه در کشور ده‌ها هزار نفر بيمار مبتلا بهHIVوجود دارد که به وضعيت خودشان آگاه نيستند. دومين مسئله بحث درمان است. در برخي کشورهاي آفريقايي هنوز درمان در دسترس نيست. خوشبختانه در کشور ما درمان بسيار به‌روز، مؤثر و کاملا رايگان و محرمانه به بيماران داده مي‌شود و مرحله آخر هم اينکه اين برنامه وقتي شروع شد فرد مي‌بايست به درمان پايبند باشد. اين درمان هم معمولا به‌صورت قرص است که بيمار بايد هر روز مصرف کند. متأسفانه افرادي که خود را مقيد به مصرف روزانه دارو نمي‌کنند در واقع به خودشان ظلم کرده‌اند چرا که اين دارو اگر بموقع و مرتب خورده نشود مي‌تواند مقاومت‌هاي دارويي به وجود بياورد و ديگر از حالت درمان مؤثر خارج شود.  البته اين عدم تقيد بيشتر در افرادي ديده مي‌شود که اعتياد به مصرف مواد مخدر دارند.»
*۴۰ هزار نفر در کشور HIV دارند و نمي دانند 
دکتر وحيد جهانميري نژاد، سپس به توضيح  برنامه‌اي با عنوان (۹۰-۹۰-۹۰) مي‌پردازد، برنامه‌اي که از سوي سازمان ملل متحد تدوين‌شده است و تلاش دارد تا سال ۲۰۳۰ بر اپيدمي اين بيماري نقطه پايان بگذارد. اجراي موفقيت‌آميز اين برنامه مي‌تواند تا سال ۲۰۳۰ از حدود ۲۸ ميليون مورد جديد ابتلا و ۲۱ميليون مرگ بر اثر اين بيماري جلوگيري کند: « بر پايه اين برنامه تمام کشورها موظف هستند۹۰ درصد تخميني که درباره تعداد افراد مبتلا در کشورهايشان زده مي‌شود را  شناسايي کنند و دست‌کم ۹۰ درصد از افراد شناسايي‌شده را تحت درمان قرار دهند و با يکسري آزمايش‌هاي تکميلي از موفقيت درمان در ۹۰ درصد از افراد تحت درمان مطمئن شوند. فعاليت‌هاي ما در مورد قسمت سوم اين برنامه است و تنها مربوط به وزارت بهداشت مي‌شود و تاکنون رضايت‌بخش بوده و ما به اين مهم رسيده‌ايم.  حتي مي‌توانم بگويم به بالاتر از ۹۰ درصد هم رسيده‌ايم اما در مورد شناسايي ۹۰ درصد از مبتلايان بايد گفت که اين ديگر  تنها کار يک دستگاه نيست و نيازمند هماهنگي بين بخشي بسيار قوي است.  تمام ارگان‌هاي فرهنگي، رسانه‌ها، صداوسيماو آموزش‌وپرورش نقش مهمي در پيشبرد اين ۹۰ درصد دارند، متأسفانه بسيار ضعيف هستيم و تنها بين ۳۰ تا ۴۰ درصد از مبتلايان را شناسايي کرده‌ايم و حداقل ۴۰ هزار نفر در کشور ما HIV دارند و نمي‌دانند. حالا گاهي هم اين سؤال را مي‌پرسند که اگر آن‌ها خودشان نمي‌دانند شما چه طور مي‌دانيد. 
خب اين يک تخمين است که با مدل‌هاي رياضي که در همه جاي دنيا دانشمندان طراحي مي‌کنند و بر اساس يکسري داده‌ها ما به يک عدد به‌ عنوان خروجي مي‌رسيم. اين عدد در ايران مي‌گويد که هم‌اکنون دست‌کم ۶۰ هزار نفر مبتلا هستند که ما فقط ۲۱ تا ۲۲ هزار نفر را شناسايي کرده‌ايم که عمده آن‌ها تحت درمان هم قرارگرفته‌اند.  بنابراين از آنجايي که سن ابتلا به اين بيماري هم پايين آمده، پيش‌بيني مي‌شود آن ۴۰ هزار نفري که بيماري‌شان تشخيص داده نشده است عمدتا جوان و بعضا نوجواناني باشند که در اوج غريزه و ارتباطاتشان قرار دارند و بنابراين به راحتي ممکن است اين بيماري را به ديگران منتقل کنند.» 
*جامعه و رسانه هر دو ناآگاه هستند! 
طبق گفته‌هاي جهانميري‌نژاد، شناسايي افراد مبتلا بخشي است که  بسيار ضعيف عمل شده و اين مسئله به  موضوع اطلاع‌رساني و آگاهي سازي عمومي برمي‌گردد. وي خاطرنشان مي‌کند که وزارت بهداشت در حد توان محدود خود در اين زمينه فعاليت‌هايي داشته است، هرچند نمي‌توان از آن‌ها به‌عنوان حرکت‌هايي قوي و مستمر يادکرد. وي با اشاره به نمونه‌هايي از اين فعاليت‌ها مي‌گويد: « ما در حد توان محدود و اندکمان در وزارت بهداشت هم سايت اطلاع‌رساني راه‌اندازي کرده‌ايم و هم از فضاي مجازي که البته در حال حاضر اينستاگرام است، تا جايي که توانسته‌ايم بهره برده‌ايم. در واقع براي کار در اين زمينه همه بايد يک حد متوسطي از آگاهي را داشته باشند اما متأسفانه گاهي وقت‌ها شاهد اين هستيم که رسانه‌ها مي‌خواهند کار کنند ولي با همان اطلاعات قديمي که ايدز کشنده است و حرف‌هايي را به مردم منتقل مي‌کنند که فقط ترسشان را بيشتر مي‌کند چرا که  اگر اين تفکر شکل گرفت که ايدز يک بيماري وحشتناک و کشنده است ترس و دلهره ناشي از آن مانع از  مراجعه  افراد مي‌شود.  زماني مراجعه صورت مي‌گيرد که يک اميد و بشارتي وجود داشته باشد. اولا اينکه بدانند همه خدمات محرمانه و رايگان است ثانيا اينکه درمان چه ميزان مي‌تواند در عمر طبيعي افراد مؤثر باشد و همچنين از انتقال آن به ديگران هم پيشگيري کند. اما متأسفانه جامعه ما ناآگاه است و بسياري از رسانه‌ها هم ناآگاه هستند و بعضا اطلاعات نادرست مي‌دهند.»
*صداوسيما و آموزش‌وپرورش دو بال در زمينه آگاه‌سازي! 
مشاور فرهنگي اداره ايدز وزارت بهداشت سپس به لزوم همکاري دو ارگان مهم کشور يعني صداوسيما و وزارت آموزش‌وپرورش در جهت آگاهي بخشي به عموم افراد جامعه و همين‌طور قشر نوجوان اشاره مي‌کند و مي‌گويد: « از جمله همکاري‌هايي که وزارت بهداشت با صداوسيما داشته، مي‌توان به ساخت سريالي به نام پريا اشاره کرد که به نوبه خود بسيار تأثيرگذار بود. به‌طوري‌که آمار مراجعه به مراکز مشاوره بيماري‌هاي رفتاري را به‌طور متوسط و در يک بازه زماني دو سه ماهه سه برابر در کشور بيشتر کرد. منتها اين همکاري‌ها نبايد مقطعي باشد بايد استمرار داشته باشد. ما در جلسه‌اي هم که در مجلس با نماينده‌هاي صداوسيما داشتيم صحبت از کسري بودجه بود و گفته شد براي اينکه به اين شکل دوباره بخواهد سريال سازي شود ما بودجه‌هاي ويژه‌اي مي‌خواهيم که خود وزارت بهداشت بايد کمک کند. به هر حال این مسئله به نظر مي‌رسد که مسئله دغدغه نداشتن نيست بلکه بيشتر مسئله کمبود بودجه است.» 
به اذعان او، نکته ديگر آموزش و پرورش است. مبحثي که دو سال است در مورد اين بيماري به کتاب سال آخر دبيرستان اضافه‌شده اما سال آخر دبيرستان زمان مناسبي براي آموزش نيست. از طرفي سالي است که بچه‌ها کنکور دارند و ديگر خيلي به اين مباحث دقت نمي‌کنند و همين‌طور اگر رفتارهاي پرخطري در نوجوان‌ها شروع‌شده باشد احتمالا  از سال‌هاي قبل‌تر شروع‌شده است. بنابراين بايد آموزش‌وپرورش شروع اين بحث‌ها را که کاملا هم با رعايت مسائل فرهنگي و محدوديت‌ها و خط قرمزها گفته مي‌شود، چند مقطع پايين‌تر بياورد.»
مديرعامل باشگاه سلامت نوجوانان پسران تهران در پايان به توضيح فعاليت‌هاي اين باشگاه مي‌پردازد و بيان مي‌دارد که عمده فعاليت‌ها و تمرکز اين باشگاه که فعلا در مرحله آزمايشي قرار دارد روي نوجواناني است که درگير رفتارهاي پرخطر شده‌اند و يا  در يک بستر آسيب‌زا زندگي مي‌کنند. وي کودکان کار، نوجواناني که در خانواده‌ها و يا محل‌هاي آسيب‌ديده زندگي مي‌کنند و نوجواناني که درگير اعتياد شده‌اند را جامعه هدف باشگاه سلامت مي‌داند و خاطرنشان مي‌کند: « اساس کار ما مهارت‌هاي زندگي است و بيشترين تمرکز روي اين است که نوجوان تقويت شود، عزت‌نفس داشته باشد، خودشناسي داشته باشد، کنترل خشم داشته باشد و از همه مهم‌تر قاطعيت کسب کند. در واقع مهارت نه گفتن جزء مسائل خيلي مهمي است که اگر ما در نوجوان‌ها تقويت کنيم و آموزش دهيم که چه طور در مقابل فشارهاي بيروني و مخصوصا فشار هم‌سالان خود نه بگويند، طبيعتا درگير  سيگار، الکل و مواد هم نمي‌شوند و بالطبع رفتارهاي پرخطر جنسي کنترل‌شده تري هم خواهند داشت و يا اصلا نخواهند داشت و در نتيجه کمتر هم در معرض بيماري‌هاي عفوني مثل هپاتيت و HIV قرار مي‌گيرند.» 
*آگاهي‌رساني بايد مستمر و شفاف باشد
رئيس مرکز تحقيقات ايدز  يکي از راه‌هاي بسيار مؤثر در پيشگيري از اين بيماري را آگاهي‌رساني مستمر و شفاف از طريق رسانه‌ها مي‌داند . دکتر مينو محرز در گفت‌وگو با «رسالت» تأکيد مي‌کند: «در همه جاي دنيا توانسته‌اند از طريق آگاهي‌رساني انگ اجتماعي اين بيماري را بردارند و بالطبع همه با افراد مبتلا به‌راحتي کار و زندگي مي‌کنند.»
 وي با انتقاد از عملکرد ضعيف رسانه‌ها در زمينه آگاهي‌رساني بيان مي‌دارد: «رسانه‌هاي ما هيچ زماني به طور شفاف و مستمر راجع به اين بيماري صحبت نکرده‌اند، بنابراين آگاهي اجتماع درباره اين بيماري فوق‌العاده کم است و يک انگ به حساب مي‌آيد. بعضا افراد اصلا نمي‌دانند که مي‌توانند بيايند و تست بدهند و اينکه اصلا چه رفتارهايي مي‌تواند باعث ابتلا به HIV شود.  خوشبختانه در تمام ايران امکانات درمان و مراقبت رايگان وجود دارد و وزارت بهداشت مراکزي با پزشکان آموزش‌ديده دارد اما آمار اين بيماري رو به افزايش است زيرا آگاهي بايد مستمر باشد. اينکه هر سال مقارن با روز جهاني ايدز مطالبي گفته شود و برنامه‌هايي اجرا شود و باز سکوت تا سال بعد هيچ فايده‌اي ندارد. » محرز  با تأکيد بر اين نکته که رسانه‌ها بايد سکوت خود را بشکنند و به‌طور مستمر بحث آموزش را پيگيري کنند، مي‌گويد: « مردم احتياج دارند بدانند. وقتي نمي‌دانند، مبتلا مي‌شوند و يا از فرد مبتلا مي‌ترسند. يعني انگي که ايجاد مي‌کند باعث مي‌شود فرد مبتلا سراغ درمان نيايد. درمان مسئله بسيار مهمي است زيرا غير از اين‌که آن فرد را زنده نگه مي‌دارد و فرد حتي مي‌تواند زندگي طبيعي داشته باشد، باعث مي‌شود دوز اين ويروس پايين بيايد و بقيه را هم مبتلا نکند. متأسفانه به خاطر عدم آگاهي و به خاطر انگ و ترس از بيماري، اين دو کار مهم انجام نمي‌شود و اين خيلي مي‌تواند ضرر بزند. » 
*هيچ‌کس با مراجعه به مراکز درماني به ليست سياه نمي‌رود!
رئيس مرکز تحقيقات ايدز معتقد است که اين بيماري ديگر کشنده نيست و قابل‌کنترل است و به‌زودي درمان قطعي آن نيز پيدا مي‌شود، درماني که قادر است ويروس را کاملا از بين ببرد. وي سپس با اشاره به بحث درماني اين بيماري در کشور مي‌گويد: « امکانات درمان در کشور به صورت رايگان و در اکثر شهرها وجود دارد. بالاي ۲۰۰ مرکز در سراسر ايران وجود دارد که با پزشکان آموزش‌ديده خدمات درماني را در کمال رازداري انجام مي‌دهند. تمام هزينه‌ها را هم وزارت بهداشت تقبل مي‌کند. تصور اشتباهي که بين مردم وجود دارد اين است که اگر براي آزمايش مراجعه کنند و جوابش مثبت باشد، به ليست سياه مي‌روند و اين نشان مي‌دهد، نگرش‌ها راجع به اين مسائل منفي است. آدم باورش نمي‌شود.  البته اين طرز فکري که در مردم ايجادشده به خاطر عدم آگاهي و عدم شفاف‌سازي است.»
*وزارت بهداشت به‌تنهايي از عهده کنترل ايدز برنمي‌آيد 
محرز با انتقاد از عدم اجراي برنامه‌هاي استراتژيکي که براي کنترل ايدز در کشور نوشته‌شده،  بيان مي‌دارد: «در حال حاضر ۲۰ سال است که استراتژي نوشته‌شده، ۲۰ سال است که در هيئت دولت مطرح‌شده و مورد تصويب قرارگرفته و با امضاي رئيس‌جمهور ابلاغ‌شده است. خب در زمان طرح آن نماينده راديو و تلويزيون و نماينده آموزش‌وپرورش هم حضورداشته‌اند. چرا هيچ کاري انجام نمي‌دهند؟ تعهد کرده‌اند اما آن‌طور که بايد همکاري نمي‌کنند. اين به مردم لطمه مي‌زند. مشکل يک مشکل بهداشتي نيست که فقط وزارت بهداشت پاي کار باشد، در هيچ کشوري وزارت بهداشت به‌تنهايي از عهده کنترل اين بيماري برنمي‌آيد.  همه بايد با هم دست‌به‌دست هم بدهند. آموزش‌وپرورش و رسانه‌هاي ما هيچ‌وقت آن‌طور که بايد در جهت ارتقاي سطح آگاهي افراد و آموزش مهارت‌هاي درست زندگي کردن فعاليت نکرده‌اند. در رسانه‌ها هم اگر بوده خيلي کم و  به‌ندرت در اين‌باره صحبت شده است. زماني که دوره HIV را در استراليا مي‌گذراندم وقتي تلويزيونشان را باز مي‌کردي دائم راجع به ايدز صحبت مي‌شد. هر موقع روز، شب. دائم و مستمر و شفاف. در کشورهاي غربي هم همين‌طور بود. خب اين باعث شد مردم آگاهي پيدا کنند.» 
اين متخصص بيماري‌هاي عفوني در حال حاضر راه اصلي ابتلا در کشور را از طريق تماس جنسي با فرد آلوده مي‌داند. وي با بيان اينکه اين بيماري تا سال‌ها بدون علامت است تنها راه تشخيص آزمايش است، بر اين مسئله تأکيد مي‌کند که افراد  رايگان تست دهند و از  امکانات و  زيرساخت‌هاي بسيار عالي که براي مراقبت و درمان فراهم‌شده است استفاده کنند تا بتوانند زنده بمانند. وي در خصوص آزمايش‌هايي که براي تشخيص انجام مي‌گيرد، مي‌گويد: «آزمايش‌ها اگر مثبت باشد بعد آزمايش‌هاي تکميلي را داريم که همه قاعده و دستورالعملش نوشته‌شده است. در مراکزي که براي اين امر داير شده، مي‌دانند چه طور بايد عمل کنند که ابتلا  به HIV تأييد شود. »  
*آگاهي در سطح تخصصي و عمومي پايين است
محرز در پاسخ به اين پرسش که آيا اين درست است که برخي مراکز درماني از پذيرش اين بيماران امتناع مي‌کنند مي‌گويد: « در مراکزي که براي اين کار آموزش ديده‌اند ترسي وجود ندارد چراکه تمام پزشکان و پرسنل آموزش ديده‌اند ولي چون قانون عدم تعويض نداريم خيلي از پزشکان و  ارائه دهنگان خدمات بهداشتي در بخش‌هاي خصوصي و دولتي و جاهاي ديگر از قبول آن‌ها امتناع مي‌کنند. ازنظر قانوني پزشک نمي‌تواند تعيين کند که من اين بيمار را مي‌بينم و فلان بيمار را نمي‌بينم. ولي باز به علت عدم آگاهي برخي پزشکان يا هيئت ديگر پزشکي از قبول اين بيماران خودداري مي‌شود. متأسفانه آگاهي هم در سطح تخصصي پايين است و هم در سطح جمعيت عمومي. »
اما مدير گروه عفوني دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي مهم‌ترين مسئله حال حاضر در کشور را بحث بيماريابي مي‌داند. دکتر شروين شکوهي در گفت‌وگو با «رسالت‌»
اظهار مي‌دارد: « کساني که خودشان آزمايش مي‌دهند به کنار اما آن‌هايي که نمي‌آيند را بايد پيدا کرد.  تابو بودن اين جريان و اينکه خيلي‌ها نمي‌خواهند آزمايش بدهند همچنان مصيبتي است که در کشور با آن روبه‌رو هستيم. متأسفانه افراد مي‌ترسند از اينکه آزمايش‌شان مثبت باشد ولي در هر صورت وضعيت بهتر از قبل شده است و مثل قبل تابوي خيلي وحشتناکي نيست.  قبلا شايع‌ترين راه انتقال  از طريق سرنگ‌هاي آلوده و معتادان تزريقي بود اما در حال حاضر اين جريان به سمت انتقال جنسي رفته است. قبلا خانم‌هاي مبتلا کم بودند که اين آما زياد شده البته اين مربوط به کساني است که آزمايش داده‌اند ولي به هر صورت طبق داده‌هاي ما،  تعداد خانم‌هاي آلوده بيشتر از قبل است. بحث معتادان تزريقي همچنان معضل بزرگي است اما انتقال از طريق رابطه جنسي نيز به‌تدريج افزايش مي‌يابد که براي اين موضوع هم بايد فکري کرد. »
*برنامه‌هاي درماني موجود در کشور قابل‌قبول هستند
رئيس بخش عفوني بيمارستان لقمان حکيم شرايط درماني اين بيماري را در کشور قابل‌قبول مي‌داند و مي‌گويد: 
« برنامه‌هاي درماني، قابل قبولي است و با پيگيري‌هايي که مرکز مبارزه با بيماري‌هاي وزارت بهداشت انجام داده، داروها به‌اندازه است. البته بحث تحريم روي اين قضيه بي‌تأثير نبوده اما فعلا ميزان ذخيره دارويي قابل‌قبول است. داروهاي قوي هم در ايران موجود است. آزمايش‌هاي لازم هم در حد قابل‌قبول وجود دارد، نه آزمايش‌هاي خيلي پيچيده و قابل‌پردازش،  هرکدام از اين آزمايش‌ها بار مالي بسيار زيادي را بر دوش وزارت بهداشت مي‌گذارد. به همين علت تقسيم‌بندي کرده‌ايم که در فواصل زماني خاصي آزمايش‌هايي که گران‌تر است  انجام شود.»
وي يکي از معضلات درمان را مخصوصا در مورد معتادان تزريقي بحث پايبندي به درمان مي‌داند و مي‌گويد: «بايد با صحبت‌هايي که با خود اين افراد و يا خانواده‌هايشان مي‌شود بتوانيم راضي‌شان کنيم که داروهايشان را سروقت بخورند و آزمايش‌هاي لازم را سروقت انجام بدهند . متأسفانه همکاري يک معضل است. اگر اين همکاري باشد احتمال اينکه اين بيماري کنترل شود بسيار زياد است. »
شکوهي در پاسخ به اين سؤال که آيا فردي که تحت درمان قرار مي‌گيرد ديگر ناقل بيماري نيست چنين توضيح مي‌دهد: « ازنظر تئوري حتي اگر ويروسي در خون جدا نشود قابليت انتقال را داراست اما هر چه قدر بار ويروسي کمتر شود احتمال انتقال مشخصا کمتر مي‌شود ولي به صفر نمي‌رسد. در واقع هر چه قدر درمان درست و effective انجام شود ، بار ويروس در گردش داخل خون و ترشحات کمتر مي‌شود و در نتيجه قابليت انتقال هم کمتر خواهد شد.»