محمدسعید سیف با تاکید بر ضرورت پایش وضعیت اشتغال فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها گفت: در حال حاضر و با توجه به فضای کسب و کار، تحولات آموزش عالی و رشد و توسعه کمی مؤسسات دانشگاهی در چند دهه اخیر شاهد وجود چالش‌های متعددی در زمینه اشتغال نیروی کار دانش آموخته هستیم. از یکسو نرخ بالای بیکاری در سال‌های اخیر، افزایش نیروهای دانشگاهی بیکار را در برداشته و از سوی دیگر معضلات اجتماعی و اقتصادی دیگری را نیز برای جامعه به دنبال داشته است.

مدیر کل دفتر ارتباط با صنعت و جامعه وزارت علوم افزود: خط مشی‌ها و رویکردهای حاکم بر نظام آموزش عالی کشور و ضرورت توجه بیشتر مسلماً به نیازهای بازار کار و توانمندی‌های شغلی دانش آموختگان نقش مهمی در این موضوع خواهد داشت. بر همین اساس پایش وضعیت اشتغال دانش آموختگان یکی از مهمترین نیازهایی است که در برنامه‌ریزی‌های علمی، اقتصادی، اجتماعی و توسعه پایدار کشور حائز اهمیت است و به جرأت می‌توان گفت برنامه‌های آتی بدون توجه به نیازهای اقتصادی و تقاضاهای اجتماعی نمی‌تواند بهره‌وری مناسبی در کشور ایجاد کند.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: بر اساس میزان اشتغال پذیری دانش آموختگان هر دانشگاه، پژوهشگاه و مؤسسه آموزش عالی، خود می‌تواند در هدف گذاری‌های تخصصی آن مؤسسه نقش تعیین کننده‌ای داشته باشد؛ به عبارت دیگر با پایش وضعیت اشتغال دانش آموختگان می‌توان اطلاعات مفیدی از بازار کسب و کار به دست آورد و علاوه بر بهبود برنامه‌ها، با مشاوره‌های شغلی دانشجویان را به سوی بازار کار مناسب هدایت کرد.

این مقام مسئول وزارت علوم با اشاره به اینکه طرح پایش ۹۹ حاصل تحلیل اطلاعات ۸۸ دانشگاه‌، پژوهشگاه و مراکز آموزش عالی دولتی و غیر دولتی است، ادامه داد: باید به این نکته توجه داشت که تفاوت‌هایی در تعریف جمعیت دانش آموخته شاغل از سوی سامانه ثبتی وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی با روش پایش در دانشگاه‌ها وجود دارد و تفاوت در این است که تعدادی از دانش‌آموختگان که در مراکز خاص مانند نیروهای مسلح مشغول به فعالیت هستند، آمار اشتغال آن‌ها در سامانه ثبت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ثبت نمی‌شود. همچنین تعدادی از دانش‌آموختگان مشغول به فعالیت در مشاغل آزاد هستند که در سامانه ثبتی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ثبت نمی‌شوند اما در آمار طرح پایش لحاظ می‌شود.

سیف با اعلام اینکه بر اساس نتایج طرح پایش بیشترین میزان اشتغال مربوط به رشته‌های فنی و مهندسی، علوم انسانی و علوم پایه و بیشترین میزان بیکاری مربوط به رشته‌های هنر است، تصریح کرد: رشته‌هایی مانند مهندسی کامپیوتر، برق و حسابداری در مقطع کارشناسی، مهندسی مکانیک، حسابداری و مهندسی برق در مقطع کارشناسی ارشد و مهندسی عمران، کامپیوتر و مواد در مقطع دکتری بالاترین میزان اشتغال را به خود اختصاص داده‌اند.

جداول میزان اشتغال فارغ‌التحصیلان در رشته‌ها و مقاطع مختلف تحصیلی به شرح زیر است؛

بر اساس جدول بالا اشتغال دانش آموختگان دکتری نسبت به ارشد و کارشناسی در وضعیت بهتری قرار دارند. ۳ رشته مهندسی عمران، مهندسی کامپیوتر و مهندسی مواد در مقطع دکتری بیشترین اشتغال را برای دانش آموختگان خود به همراه آورده است. این در حالی است که سه رشته تاریخ با ۶۱ درصد، آموزش زبان انگلیسی با ۶۰ درصد و مهندسی هوافضا با ۴۰ درصد کمترین میزان اشتغال را داشته است.

بر اساس داده‌های جدول بالا، ۳ رشته مهندسی مکانیک، حسابداری و مهندسی برق که در مقطع دکتری در رتبه‌های میانی قرار دارد، برای دانشجویان مقطع ارشد بیشترین اشتغال را به همراه داشته است.

در مقطع کارشناسی درصد اشتغال برای دانش آموختگان نسبت به دانش آموختگان مقاطع ارشد و دکتری کمتر است. در این مقطع تحصیلی رشته مهندسی کامپیوتر با ۶۰ درصد و رشته‌های برق و حسابداری با حدود ۵۷ درصد بیشترین میزان اشتغال را به خود اختصاص داده است.