آرگون عنصری بی اثر، بی رنگ و بدون بو است که یکی از گازهای نجیب به شمار می رود. این عنصر نام خود را از کلمه یونانی به معنای “تنبل” گرفته است، چرا که در تشکیل ترکیبات واکنش پذیری کمی از خود نشان می دهد. اگرچه گاز آرگون بی اثر است، اما آرگون بسیار نادر است. طبق اطلاعات انجمن سلطنتی شیمی (RSC) ، ۰٫۹۴ درصد جو زمین را ارگون تشکیل می دهد.

اولین اشاره به وجود آرگون در سال ۱۷۸۵ صورت گرفت، هنگامی که هنری کاوندیش، دانشمند انگلیسی، بخشی از هوا به ظاهر بی اثر را گزارش داد. کاوندیش نتوانست بفهمد این ۱ درصد مرموز چیست. این کشف بیش از یک قرن بعد یعنی در سال ۱۸۹۴ مشخص شد. ویلیام رمزی، شیمی دان اسکاتلندی همزمان با کار و در برقراری ارتباط با لرد ریلی (جان ویلیام اشتروت) این گاز مرموز را شناسایی و توصیف کرد. این دو نفر در سال ۱۹۰۴ جایزه نوبل شیمی را برای این کشف به اشتراک گذاشتند.

کاربرد آرگون در صنایع مختلف

از آرگون غالباً در صورت نیاز به جو بی اثر در صنعت و صنایع مختلف استفاده می شود. از این طریق برای تولید تیتانیوم و سایر عناصر واکنش پذیر استفاده می گردد. همچنین توسط جوشکاران برای محافظت از ناحیه جوش، تولید ویفرهای نیمه هادی، تولید لباس غواصی ضد آب در عمق دریا و در لامپ های رشته ای برای جلوگیری از خوردگی رشته به اکسیژن استفاده می شود.

از آرگون در لوله های فلورسنت و لامپ های کم مصرف استفاده می شود. یک لامپ کم انرژی اغلب حاوی گاز آرگون و جیوه است. هنگامی که روشن می شود، تخلیه الکتریکی از طریق گاز عبور می کند و باعث تولید نور ماورا بنفش می شود. پوشش سطح داخلی لامپ توسط نور ماورا بنفش فعال شده و به شدت می درخشد. پنجره های دو جداره از ارگون برای پر کردن فضای بین شیشه ها استفاده می کنند. لاستیک های اتومبیل های لوکس می توانند برای محافظت از لاستیک و کاهش صدای جاده دارای آرگون باشند.

کاربرد دیگر آرگون در حفظ اسناد و آثار تاریخی است. گاز آرگون در اطراف اسناد مهم پمپ می شود. بر خلاف اکسیژن واکنش پذیر، آرگون کاغذ یا جوهر اسناد را از بین نمی برد. لامپ های نئون آبی رنگ نیز از آرگون پر می شوند. از ارگون در تکنولوژی لیزر نیز استفاده می شود. از ارگون می توان به عنوان گاز حامل در فیلمبرداری استفاده کرد.

تولید آرگون بر روی زمین و فضا

در زمین، غالبا گاز آرگون ایزوتوپ آرگون -۴۰ است که از پوسیدگی رادیواکتیو پتاسیم -۴۰ حاصل می شود. اما در فضا، هنگامی که دو هسته هیدروژن یا ذرات آلفا با سیلیکون ۳۲ جوش بخورند، ارگون ساخته می شود که نتیجه آن ایزوتوپ آرگون -۳۶ است. (ایزوتوپ های یک عنصر تعداد متفاوتی از نوترون در هسته دارند).

تهیه صنعتی گاز آرگون

در تولید صنعتی گاز آرگون، هوا مایع در یک واحد جداسازی هوای کرایوژنیک تقطیر می گردد و ارگون تولید می کند. این گاز آرگون در سیلندر ها و کپسول هایی با ظرفیت های مختلف به فروش می رسند. اگر به دنبال خرید آرگون مایع در مخازن کرایوژنیک باشید باید به دنبال یک تامین کننده و تولید کننده مناسب آن بگردید که خدمات نصب و راه اندازی آن را نیز بر عهده بگیرد.

تامین آرگون مایع

کارل وان لیند آرگون مایع را برای نخستین بار کشف کرد. برای تولید آرگون مایع هوا را به صورت جزء به جزء با وسیله ای به نام ASU تقطیر می کنند. سپس آن را فشرده می کنند و آب و هیدروکربن و دی اکسید کربن را به مایع فوق سرد تبدیل می کنند. سپس مایع برودتی یا فوق سرد ارگون بدست می آید. این آرگون مایع را در مخازن کرایوجنیک کع مخصوص نگهداری این نوع آرگون هستند نگهداری می کنند. بدین صورت هم مقدار یشتری آرگون در مخزن ذخیره می کنند هم می توانند در مدت زمان زیادی از آن استفاده کنند. برای تبدیل آرگون مایع به گاز آرگون به وپورایزر نیاز می باشد. این دستگاه که نوعی بخار ساز می باشد مایعات کرایوژنیک فشرده شده در مخازن را به گاز تبدیل می کنند.

حمل و نقل این مخازن آرگون مایع توسط تانکر های برودتی یا سمی تریلر انجام می پذیرد و توسط جرثقیل در محل نصب و راه اندازی می شوند. آرگون مایع در صنایع مختلف کاربردهای فراوانی دارد ه از مهم ترین آنها می توان به از بین بردن سلول های سرطانی، نگهداری مواد غذایی، جوش کاری با آرگون و غیره اشاره کرد.

بازار گاز آرگون

بازار گاز آرگون به کل دنیا تعلق دارد. با هدایت بازار پر رونق تولیدات الکترونیکی، خودرویی و ساخت فلزات، انتظار می رود رشد چشمگیری از درآمد تولید گاز آرگون حاصل شود. انتظار می رود بازار گاز آرگون از نظر درآمد با تقاضای قابل توجهی برای ساخت فلز و کاربرد جوشکاری، با نرخ نسبتاً متوسطی گسترش یابد. تقاضای پایدار از طریق صنایع الکترونیکی و شیمیایی برای آرگون در رشد بازار آرگون نقش دارد.

انتظار می رود بازار گاز آرگون به دلیل تحول تقاضای گاز ارگون از صنعت جوشکاری فلزات و صنایع غذایی و آشامیدنی، سهم قابل توجهی از بازار را در دوره پیش رو به دست آورد. یکی از فعالان بازار گاز آرگون سهیل گاز نام دارد که با بیش از ۴۰ سال سابقه درخشان خود در زمینه گازهای صنعتی توانسته است نقش مهمی را در تولید گاز آرگون صنعتی در بازار کشور و هم کشورهای همسایه ایفا کند. سهیل گاز قادر به تولید گاز آرگون در ظرفیت های مختلف و در حالت گازی و مایع می باشد.

از طرف دیگر، با رشد بحران کووید ۱۹، تولیدکنندگان به سرعت در حال تغییر رویه و اولویت خرید خود هستند تا تقاضای مورد نیاز یک بیماری همه گیر را برآورده کنند، که این امر نیاز به گازهای صنعتی در بازار را کاهش داده است. بازارهای آرگون گاز با اثرات این همه گیری تغییر شکل می دهند. در این بین شرکت هایی موفق بوده اند که بر روی اهداف تجاری خود و همچنین رفع نیاز گازهای مورد نیاز در هنگام کرونا تمرکز کرده اند.

همچنین آرگون اغلب در بخش های مختلف با هلیوم جایگزین می شود. اما پیش بینی می شود که افزایش قیمت هلیوم تقاضای آرگون را در چندین کاربرد افزایش دهد. بازار انرژی خورشیدی برای فرآیندهای تولید به حجم زیادی از آرگون نیاز دارد.