«کوچه‌های بنی‌هاشم» جلوه هنر فاطمی
|معصومه شمسيني غياثوند|
هنر شيعي در طول تاريخ اسلام به‌عنوان يکي از مهم‌ترين دغدغه‌هاي هنرمندان شيعه براي به تصوير درآوردن زندگاني ائمه اطهار (ع) در طول حيات و شهادت آن‌ها بوده است. پس از شهادت بانوي دوعالم حضرت فاطمه (س) هنرمندان بسياري براي نشان دادن جلوه مظلوميت و شهادت اين بانوي بزرگوار اقدام به خلق آثار هنري کردند. درواقع هنر فاطمي به‌عنوان يکي از جلوه‌هاي مهم هنر شيعي است که در سال‌هاي اخير موردتوجه هنرمندان قرارگرفته است.
چند سال از برگزاري نمايشگاه فرهنگي و مذهبي «کوچه‌هاي بني‌هاشم» به همت گروه فاطمه النبي مي‌گذرد، اين نمايشگاه که تلفيقي از نمايش زنده، نمايش راديويي و نمايشگاه است در چندين لوکيشن و در محدوده‌اي به مساحت بيش از ۲ هزار مترمربع و با اجرايي بيش از ۵۰ بازيگر اجرا مي‌شود و بزرگ‌ترين نمايش محيطي کشور است که در طول اين سال‌ها با استقبال مخاطبان آن همراه بوده است. در دهمين سال برگزاري نمايشگاه «کوچه‌هاي بني‌هاشم»با توجه به اينکه در سال‌هاي اخير اين نمايشگاه از برگزاري آن به‌صورت صدا و نور به تئاتر محيطي تغيير کرده است و از اين نمايشگاه که به نمايش‌واره تغيير نام داده است به‌عنوان بزرگ‌ترين نمايشگاه تئاتري کشور نام‌برده مي‌شود. داستان اين نمايش از روزگار امروز آغاز مي‌شود و در سفري تاريخي مخاطب را به ۱۴۰۰ سال پيش مي‌برد. محوريت داستان نمايش، شهادت حضرت زهرا(س) است اما از وفات پيامبر(ص) تا امروز، و جانفشاني شهداي مدافع حرم و ظهور حضرت مهدي (عج) ادامه پيدا مي‌کند.
*قالب و فرم هنري نمايشگاه کوچه‌هاي بني‌هاشم
مرتضي سراهي، مسئول محتوايي و نويسنده نمايشگاه کوچه‌هاي بني‌هاشم در رابطه با برگزاري اين نمايشگاه که در قالب نمايشگاه هنري با در نظر گرفتن ويژگي قالب، محتوا و فرم مشغول در ايام فاطميه در حال برگزاري است، به «رسالت» گفت: « ديدگاه هنري اين نمايشگاه از مجموعه گروه فرهنگي ريحانه النبي متشکل از دانشجويان دانشگاه تهران، طلاب و جمعي از اصناف شکل گرفت که با ارائه مفاهيم مذهبي در قالب نمايش زندگي و شهادت حضرت فاطمه (س) در قالب يک نمايشگاه سعي کردند که مخاطب عام را جذب اين نمايشگاه کنند.»
وي با اشاره به مشکلات مراسم‌ها و برنامه‌هاي مذهبي که به‌صورت سنتي برگزار مي‌شود و مخاطبان زيادي جذب آن نمي‌شوند، خاطرنشان کرد: « با تغييرات جوامع که بين اقشار مختلف جامعه به وجود آمده است دسته قابل‌توجهي از جامعه امروز ما نسبت به موضوعات مذهبي مغفول مانده‌اند و جذب مراسم‌هاي سنتي نمي‌شوند درحالي‌که لازم است که علاوه بر مراسم‌هایي که به‌صورت سنتي در حال اجر است نيم‌نگاهي به نگاه هنري در قالب فرم، شکل و محتوا شود تا بتوان مخاطبان بيشتري را جذب مراسم‌ها و برنامه‌هاي مذهبي کرد.»
مسئول محتوايي نمايشگاه «کوچه‌هاي بني‌هاشم» با تأکيد بر ارائه محتوايي ديني با قالب‌هاي جديد و تأثيرگذاري آن براي مخاطبان امروزي در جامعه، عنوان کرد: « برگزاري نمايشگاه به‌صورت قالب هنري مي‌تواند براي مخاطبان جذابيت داشته باشد و مخاطب از طريق هنر بتواند محتواي‌ديني را دريافت کند و بر روي آن‌ها تأثيرگذار باشد.»
سراهي با اشاره به تکامل اين نمايشگاه پس از ۱۰ سال برگزاري آن و رشد قابل‌توجه آن ازنظر محتوا و قالب گفت: « اين نمايشگاه در سال‌هاي جديد توانسته است ابداع جديدي را براي نمايش داشته باشد و از نمايشگاه به نماش‌واره تغيير کرده است که بايد گفت اين ابداع در هيچ جاي ايران وجود ندارد و نتيجه اين ابداع تکامل اين نمايشگاه در طول اين ۱۰ سال است که به شکل موردنظر رسيده است.»
وي در خصوص شکل جديد اين نمايشگاه ادامه داد: « سابقا اين نمايشگاه به شکل تئاتر برگزار مي‌شد اما با تکامل اين نمايشگاه و تبديل آن به نمايش واره شکلي از فضاسازي و لوکيشن ايجادشده است که با توجه به معماري دوران پيامبر (ص) تئاتري در داخل اين لوکيشن اجرا مي‌شود و درواقع مخاطب همزمان به همراه بازيگران تئاتر بر روي سن قرار مي‌گيرد و به‌نوعي با آن فضا همذات پنداري مي‌کند.»
مسئول محتوايي نمايشگاه کوچه‌هاي بني‌هاشم با تأکيد بر تأثيرگذاري اين نمايشگاه هنري بر روي مخاطباني که از آن بازديد کرده‌اند ضمن دعوت به ساير مخاطبان براي بازديد از اين نمايشگاه گفت: « بعد از بازديد مخاطبان با نظرسنجي‌‌هایي که به عمل مي‌آيد و شاخصه‌هایي که در نظر گرفته مي‌شود اين نمايشگاه بر روي مخاطبان تأثيرگذار بوده است مخاطباني که حتي به گفته خودشان سابقه حضور در هيچ مراسم و برنامه مذهبي را نداشته‌اند.»
سراهي با اشاره به کارکرد هنري اين نمايشگاه ازنظر کاربردي و فني عنوان کرد: « تا دهمين روز بهمن‌ماه هر شب بالغ‌بر ۲۰ اکران در اين نمايشگاه برگزار مي‌شود که بالغ‌بر ۴۰۰ اکران را در اين نمايشگاه خواهيم داشت که درنتيجه از مخاطبان دعوت مي‌کنيم که در اين نمايشگاه هنري حضور پيدا کنند و از نزديک بازديد به عمل آورند.»
وي در خصوص هنرمندان و گروه‌هاي هنري که در اين نمايشگاه حضور دارند، گفت: « بيش از ۵۰ هنرمند به‌طور مستقيم در زمينه تئاتر در اين نمايشگاه مشغول به فعاليت هستند و به‌جز اين هنرمندان زيادي در بخش‌هاي مختلف و به‌صورت غيرمستقيم با اين نمايشگاه همکاري کرده‌اند.»
مسئول محتوايي نمايشگاه کوچه‌هاي بني‌هاشم بابيان اينکه در اين نمايشگاه کار تلفيق نمايش راديويي و تئاتر انجام‌شده است، خاطرنشان کرد: « برخي از صحنه‌ها به‌صورت راديويي ضبط‌شده است که تلفيق نور و حرکات مکانيکي صورت گرفته است و بازيگران تئاتر نيز مشغول اجرا هستند که ترکيب بي‌نظيري را به وجود آورده است. درواقع اين بزرگ‌ترين نمايش محيطي کشور است و عظمت دکور و وسعت بالاي محل اجراي نمايش، باعث تأثيرگذاري بر مخاطب مي‌شود و در اين نمايش‌واره موضوع فاطميه و شهادت حضرت فاطمه (س) با مستندات تاريخي بيان‌شده است. »
ائمه اطهار (ع) , حضرت فاطمه (س) , کوچه‌های بنی‌هاشم , معصومه شمسيني غياثوند
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.