|حميدرضا ترقي|
حضرت آيت‌الله خامنه‌اي رهبر معظم انقلاب اسلامي در ديدار منتخبان ملت در مجلس خبرگان، ضمن ارائه‌ تحليل جامع از شرايط کشور و گسترش شعارها و اقتدار انقلابي و سياسي نظام جمهوري اسلامي و امتداد آن در منطقه عوامل اساسي پيشرفت کشور را با استفاده از تجربه دفاع مقدس تبيين فرمودند .۴/۷/۹۸
عامل اول )توکل بر خدا
توکل امام (رحمه‌الله) به خداوند متعال در زمان آغاز جنگ و در طول هشت سال دفاع مقدس، به‌رغم همه‌ي مشکلات و کمبودها و فشارها، يک موضوع شگفت‌آور بود که بايد اين توکل امروز نيز در همه‌ي عرصه‌ها وجود داشته باشد.
ايشان گفتند: برخي اوقات به‌دليل برخي مشکلات در جامعه، برخي بزرگان و محترمين دچار دستپاچگي مي‌شوند درحالي‌که بايد به خدا توکل، و با تلاش، آن مشکل را برطرف کرد.
رهبر انقلاب اسلامي با اشاره به الطاف الهي در چهل سال گذشته و عبور نظام اسلامي از گردنه‌هاي سخت خاطرنشان کردند: عزت و اقتدار و اعتبار مادي و معنوي کشور در دنيا، و خيل عظيم جوانان انقلابي آماده به کار، و پيشرفت‌ها و جهش‌هاي کشور، غيرقابل مقايسه با ابتداي پيروزي انقلاب اسلامي است و همه‌ اين موفقيت‌ها، مرهون لطف و عنايت الهي است. بنابراين توکل به خدا هيچ‌گاه نبايد فراموش شود.۴/۷/۹۸
راههاي تقويت توکل بر خدا عبارتند از :
۱. تقويت ايمان
توکل يکي از ارکان ايمان است، بنابراين رابطه عميق و تنگاتنگ با ايمان دارد، در قرآن نيز توکل در مورد افراد مؤمن مطرح شده است. پس يکي از عوامل اصلي و مهم در ايجاد ريشه توکل در خويش اين است که «ايمان به خدا» تقويت کنيم و رفتار‌هايي که ريشه در ايمان با خدا دارد مکررا انجام شود تا هم ايمان تقويت شود و هم توکل افزايش يابد.
۲. يقين به حقانيت خداوند
يکي ديگر از عوامل مهم در پيدايش و شکل گيري ريشه توکل به خدا اين است که سعي کنيم در ايمان و باور‌هاي اعتقادي خود به مرحله يقين نايل شويم. يعني در حقانيت خداوند ربوبيت تکويني و تشريعي او شکلي نداشته از نظر ايمان ثابت قدم باشيم.
۳. قطع طمع از ديگران
نکته مهمي که در توکل مطرح است، اين است که از غيرخدا قطع طمع نموده و چشم اميد ما فقط به خدا باشد. زيرا در بينش توکل مدارانه همه کار‌ها به دست خدا است و ديگران در نتيجه بخشي کار‌ها نقش مستقلي ندارند. انسان اگر چشم اميدش به غير خدا باشد، در وي وابستگي ايجاد مي‎شود و باعث پايين آمدن حرمت و ارزش و کرامت انساني وي مي‎گردد.
۴. از هيچ کسي جز خدا ترس و بيم نداشته باشيم
يکي ديگر از عوامل مؤثر در پيدايش روحيه توکل اين است که سعي کنيم از هيچ کس جز خدا بيم و هراس نداشته باشيم. در روايات متعدد به اين نکته اشاره شده است که اگر مي‎خواهيد به مقام توکل نايل شويد بايد به غير از خدا از هيچ کسي بيم و هراس نداشته باشيد.
خلاصه آن که براي ايجاد و پرورش توکل بايد ايمان و يقين را در خويش تقويت نموده، از غير خدا قطع طمع نماييم و به جز خدا از هيچ کسي بيم و هراس نداشته باشيم. اعتماد ما فقط به خدا باشد و همه کار‌ها را از سوي او بدانيم و نيز نسبت به مقدرات الهي راضي باشيم.
عامل دوم)- «ايستادگي و مقاومت»
اساس همه‌ امور کشور و لازمه موفقيت در عرصه‌هاي مختلف «ايستادگي و مقاومت» است، برخي امور نيازمند ايستادگي طولاني‌مدت است، بنابراين نبايد از گستردگي جبهه‌ دشمنان و قلدري‌ها ترسيد بلکه بايد همانند دوران دفاع مقدس، با مقاومت و ايستادگي ثابت کرد که «ما مي‌توانيم».
رهبر انقلاب اسلامي با اشاره به تلاش دشمن براي تأثيرگذاري بر فهم و ادراک تصميم‌سازان، تصميم‌گيران و آحاد مردم به‌منظور القاء «نمي‌توانيد» و «نمي‌شود» گفتند: برخلاف تلاش دشمن براي منحرف کردن فهم و ادراک مردم و مسئولان از واقعيت‌هاي کشور و تعريف منافع و مصالح ملي بر اساس اهداف خود، ظرفيت‌ها و توانايي‌هاي کشور به‌گونه‌اي است که همه‌ گره‌هاي اقتصادي و مشکلات معيشتي با تدبير و با پيگيري و مشورت درست، قابل حل شدن هستند ۴/۷/۹۸
معناي مقاومت چيست؟ معناي مقاومت اين است که انسان يک راهي را انتخاب کند که آن را راه حق ميداند، راه درست مي‌داند، و در اين راه شروع به حرکت کند و موانع نتواند او را از حرکت در اين راه منصرف کند و او را متوقف کند؛ اين معناي مقاومت است.۱۳۹۸/۰۳/۱۴
ملت ايران چهل سال است که مقاومت ميکند. ما در روز اول مثل يک نهال باريکي بوديم، آسيب‌پذير بوديم؛ به برکت نام مبارک پيامبر و به برکت هدايت امام بزرگوار، توانستيم ايستادگي کنيم؛ البته شهيد داديم، سختي کشيديم، اما ايستادگي کرديم. امروز ملت ايران و کشور ايران يک درخت تناور است؛ امروز آمريکا و رژيم صهيونيستي غلط مي‌کنند که ملت ايران را تهديد کنند؛۴/۹/۹۷
بعضي نسخه‌ ديگري را تجويز مي‌کنند، مي‌گويند تسليم بشويم تا دشمن عليه ما موذيگري نکند؛ اينها نمي‌دانند که هزينه‌ تسليم شدن به‌مراتب بيشتر از هزينه‌ مقاومت کردن و ايستادگي کردن است.۴/۹/۹۷
جمهوري اسلامي دولت مقاومت است؛ دولت مقاومت که سياست دارد، اقتصاد دارد، نيروي مسلح دارد، حرکات بين‌المللي دارد، منطقه‌ نفوذ وسيع در درون کشور و بيرون کشور دارد؛ اين بسيار مهم است، و با هيچ عنصر مقاومت ديگري قابل مقايسه نيست. براي همين است که دشمني‌ها از همه‌جاي دنيا -چه از سوي قدرت‌طلبان، چه از سوي نوکران قدرت‌طلبان- متوجه جمهوري اسلامي است.
«دولت مقاومت» يعني چه؟ يعني تسليم زورگويي نشدن، تسليم زياده‌طلبي نشدن، در موضع اقتدار ايستادن. دولت مقاومت در موضع اقتدار قرار مي‌گيرد. ببينيد، دولت مقاومت نه اهل تجاوز است، نه اهل سلطه‌طلبي و دست‌اندازي به ملت‌ها و کشورها است، نه اهل فرو رفتن در لاک دفاعي و موضع انفعال است؛ هيچ‌کدام از اينها نيست. ۲۰/۲/۹۶
بنابر اين دومين عامل پيشرفت کشور مان تا کنون مقاومت و ايستادگي ملت ايران و دولت هاي جمهوري اسلامي بوده
عامل سوم )- «اميد به آينده»
دشمن تلاش زيادي را براي سست کردن عزم و اراده‌ مردم و نااميد کردن آنان به کار بسته است که بايد در مقابل، عزم و اراده‌ ملي تقويت شود و اين مهم نيز، با دستور امکان‌پذير نيست بلکه با استدلال‌هاي صحيح و با حضور به‌موقع صاحبان فکر در ميان مردم محقق مي‌شود.۴/۷/۹۸
امروز هر كس كه مردم را نااميد كند و به خود، به مسئولين و به آينده بي‌اعتماد كند، به دشمن كمك كرده است.۱۳۸۶/۰۱/۰۱
يکي از عواملي که در ذهنيت کل جامعه، به قول روانشناسان «روان‌پريشي» به‌وجود ميآورد، نااميدي و يأس است. گاهي عوامل گوناگوني هم پيدا مي‌شود که به‌طور طبيعي ايجاد يأس مي‌نمايد يا اميد را ضعيف مي‌کند. همين‌ها را تشويق نمودن و نااميدي در مردم ايجاد کردن، خيلي خطاست. بايد در مردم اميد ايجاد شود.۱۵/۱۱/۸۱
سعي دشمن اين است که نشان دهد آينده مبهم و تيره‌وتار است و معلوم نيست که چه خواهد شد و به کجا مي‌رسند. وظيفه مبلغ دين و مبلغ معنويت و پيام‌آور حقيقت اين است که مردم را اميدوار کند و يأس را از آنها بزدايد. يأس، بزرگترين دشمن يک ملت است. بايد تلاش گردد که يأس از مردم زدوده شود. ۳/۱۰/۷۶
در هر حرکتي اگر چنانچه اين نقطه‌ روشن، اين نقطه‌ اميدبخش وجود نداشته باشد، حرکت پيش نمي‌رود. اين خوشبختانه در کشور ما، براي جامعه‌ ما، براي مردم ما، کاملا
در دسترس است؛ نقطه‌ روشن عبارت است :
از ظرفيت‌هاي ملي‌اي که ما اينها را شناخته‌ايم؛
ملت ايران نشان داده که مي‌تواند کارهاي بزرگ را بخوبي انجام بدهد، از عهده بربيايد؛
ملت ايران انقلاب را راه انداخت، تشکيل جمهوري اسلامي را راه انداخت؛ اينها مثل معجزه است.
تشکيل جمهوري اسلامي در دنياي دوقطبيِ کاپيتاليسم و کمونيسم -که آن روز بود- مثل يک معجزه است؛
بعد [هم] توانستند اين را نگه دارند. ديگران هم از اين کارها همين چند سال قبل از اين [کردند]؛ ديديد ديگر؛ بعضي از اين کشورهاي منطقه‌ شمال آفريقا و مانند آنها از اين کارها کردند،(۸) اما نتوانستند نگه دارند.
ملت ايران توانست در مقابل ابرقدرت‌هاي بزرگ دوران سينه سپر کند، آنها را به عقب‌نشيني وادار کند؛
البته نقاط اميد زياد است؛. يکي از نقاط اميد، فرسودگي جبهه مقابل ما است. امروز تمدن غربي دچار انحطاط است،
و بعد هم وعده تخلف‌ناپذير خدا که «اِن تَنصُرُوا اللهَ يَنصُرکُم».(۱۰) خب، وَمَن اَصدَقُ مِنَ اللهِ قيلًا؟(۱۱) چه کسي از خدا راستگوتر است؟ وعده‌ ‌چه کسي از خدا درست‌تر است؟ خدا مي‌گويد: اِن تَنصُرُوا اللهَ يَنصُرکُم؛ اگر شما نصرت کرديد خدا را، يعني به سمت تمدن اسلام و جامعه اسلامي و تحقق دين خدا پيش رفتيد، خدا شما را ياري مي‌کند؛ نقطه‌ اميد. پس عنصر سوم هم که وجود نقطه‌ اميد است، وجود دارد.۱/۳/۹۸
پس بايد به دلايل متعدد فوق به آينده اميد داشت

​​​​​​​عامل چهارم)- «اعتماد به جوانان بويژه جوانان انقلابي»
بايد جوانان را وارد ميدان کرد و از نيروي آنان غفلت نکرد، البته به‌کارگيري جوانان به معناي از صحنه خارج شدن افراد غيرجوان نيست زيرا هر فردي به تناسب تجربه و عملکرد خود جايگاهي دارد.
رهبر انقلاب اسلامي با تأکيد بر اينکه غفلت از نيروي جوان اشتباه است و نيروهاي جوان بايد به کمک نيروهاي غيرجوان بيايند، گفتند: يکي از شاخصهاي مهم دوران دفاع مقدس، حضور جوانان در مناصب فرماندهي و در بدنه‌ عظيم بسيج و سپاه و ارتش بود و امروز نيز بايد اين فرصت را مغتنم شمرد و از جوانان در رده‌هاي مديريتي بالا و بويژه مياني استفاده کرد.۴/۷/۹۸
نسل جوان، بار انقلاب را بر دوش داشته است و دارد و در آينده هم خواهد داشت. اين مخصوص جوان دهه‌ ۶۰ نيست؛ جوان دهه‌ ۹۰ هم که شما هستيد، بار سنگيني را بر دوش داريد و من مي‌بينم و مشاهده مي‌کنم که به‌حمدالله جوان کشور ما، بخصوص جوانان دانشجو و تحصيل‌کرده، اين بار را بخوبي پيش مي‌برند و ان‌شاءالله به منزل خواهند رساند.۲۴/۷/۹۰
جوان پيش‌ران است، موتور حرکت است. اگر نسل جوان نمي‌بود و نمي‌خواست و اقدام نمي‌کرد، حرکت متوقف مي‌شد؛ انديشه‌ پيران و فکر و تجربه‌ آنها آن‌وقتي به کار مي‌آيد که حرکت جوانانه‌ جوانان وجود داشته باشد؛ پيش‌ران اين حرکت، جوان‌ها هستند. ۹۵/۹/۳
بنده به رؤساي جمهور در چند دوره گفته‌ام که براي پيشرفت کارتان از نيروهاي وفادار به انقلاب استفاده کنيد، زيرا آنها هستند که در هنگام خطر براي کمک به نظام، به صحنه مي‌آيند.۴/۷/۹۸
چهار وظيفه مهم نسل جوان در گام دوم انقلاب عبارتند از:
۱. راندن ترس و نااميدي و پرورش نهال اميد به آينده در خود و ديگران (نخستين و ريشه‌اي‌ترين جهاد)
۲. جهاد بزرگ براي ساختن ايران اسلامي بزرگ به مثابه‌ي الگوي کامل نظام پيشرفته‌ي اسلامي
۳. نزديک کردن انقلاب به آرمان بزرگ تمدن نوين اسلامي و طلوع خورشيد ولايت عظمي (ارواحنافداه)
۴. صيانت و پاسداري از انقلاب و عظمت و هيبت الهي آن
عامل پنجم)- «وحدت و انسجام آحاد مردم به‌خصوص در ميان نيروهاي انقلاب»
اتحاد نيروهاي انقلاب نيز بسيار مهم است و اختلاف سلايق افراد با يکديگر نبايد به مخالفت و معارضه منجر شود.۴/۷/۹۸
حفظ اتحاد و همدلي، يکي ديگر از وظائف ماست. بارها عرض کرده‌ايم که بين مسئولين بايد اتحاد و همدلي باشد. سه قوه و ديگران بايد با هم همدل باشند، همگام باشند، همدست باشند؛ ولو يک جاهائي اختلاف نظرهائي دارند. اختلاف نظر اشکالي ندارد؛ اما بايستي در جهت‌گيري‌هاي نظام و کشور و انقلاب پشت به پشت يکديگر بدهند، دست يکديگر را محکم بفشرند و به پيش بروند؛ هم اينها، هم مردم با هم، هم مردم با مسئولين. اين اتحاد و همدلي، علاج قطعي بسياري از مشکلاتي است که در کشور وجود دارد.۱۴/۱۱/۹۰
بنده‌ حقير که اين همه اصرار دارم بر وحدتِ قلوب و حرکت در مسير واحد و اتحاد نيروهاي کشور، به‌خصوص نيروهاي مؤمن و انقلابي، خداي نکرده يک چيزي آدم بگويد که مايه اختلاف بين نيروها بشود اين را به خدا پناه مي‌بريم. نبايد اين چيزها را مايه‌ اختلاف قرار داد.۵/۷/۹۵
نيروهاي انقلاب بازوان تحقق اوامر و رهنمودهاي رهبري در جامعه اند . اگز اين نيرو دچار اختلاف و تفرقه و تشتت شود و نتواند با اتحاد و انفاق جريان انقلاب را به پيش ببرد در حق رهبري ظلم کرده و راه را براي اعمال ولايت و بسط گفتمان رهبري هموار نکرده است ، امروز که دراستانه انتخابات هستيم وحدت و يکپارچگي نيروهاي انقلاب مهمترين مطالبه رهبري معظم است و نيروهاي انقلاب نبايد در آن ترديدي به‌خود راه دهند.
«حمايت از نيروهاي وفادار به انقلاب و معتقد به استقلال کشور» ضروري است و نبايد با برچسب‌هايي همچون تند و افراطي، اين نيروهاي پرانگيزه را از ميدان خارج کرد، افزودند: نيروهاي مؤمن و انقلابي که مجموعه‌ عظيمي از مردم را در بر مي‌گيرند، بايد در همه جا و در مقابل تعرضها حمايت شوند و امکان حضور آنها در مراکز حساس فراهم شود، چراکه آنها همان کساني هستند که در قضيه‌ ۹ دي ۸۸ و يا در قضاياي سال ۹۶ با آن حرکت عظيم وارد ميدان شدند و دشمنان را ناکام گذاشتند.۴/۷/۹۸
عامل ششم )- «قطع اميد کامل از بيگانگان»
رهبر انقلاب اسلامي با تأکيد بر اينکه راه تعامل و مذاکره با هيچ کشوري به غير از آمريکا و رژيم صهيونيستي بسته نيست، افزودند: اما به‌هيچ‌وجه نبايد به کشورهايي که پرچم دشمني با نظام اسلامي را در دست گرفته‌اند و در رأس آنها آمريکا و اين چند کشور اروپايي، اعتماد شود زيرا آنها صريحاً با ملت ايران دشمني مي‌کنند.۴/۷/۹۸
به برکت دل ‌بُريدن مسئولين و ملت از بيگانگان، کشور در حال جوشيدن از درون است؛ همچنان که در دوران جنگ به ما نه سلاح مي‌دادند، نه مهمات مي‌دادند، نه ابزارهاي دست پايين دفاعي مي‌دادند که مثال سيم خاردار را بارها گفته‌ايم. چون يک چنين وضعيتي پيش آمد، عناصر توانا در درون نظام، در درون کشور به فکر افتادند که خودشان را نجات بدهند از اين وضعيت؛ به خودشان فشار آوردند، به خودشان تکيه کردند، به خودشان اميد بستند و خب بحمدالله به اينجا رسيديم که مشاهده مي‌کنيم. امروز بحمدالله در زمينه‌ مسائل دفاعي، در زمينه‌ امکانات تسليحاتي، کشور به برکت تکيه‌ به خود، خدا را شکر در جايگاه خوبي قرار دارد؛ در زمينه‌ مسائل اقتصادي هم همين جور است. ۲۵/۴/۹۸
اروپايي‌ها به رغم وعده هاي خود، عملا به تحريم هاي آمريکا پايبند ماندند و هيچ اقدامي انجام ندادند و از اين پس هم بعيد است کاري براي جمهوري اسلامي انجام دهند، بنابراين بايد بکلي از اروپايي ها قطع اميد کرد.۴/۷/۹۸
کمال الانقطاع اليک درمناجات شعبانيه به همين مفهوم است ،کمال انقطاع به سوي خدا به اين معنا است که انسان از وابستگي و تعلق به هر چيزي آزاد و رها گردد و فقط به خدا وابسته و پيوسته شود.
دليل اين که کمال انقطاع با اين که بايد در سير خود انسان واقع شود، در عين حال از خدا طلب مي کنيم اين است که رسيدن به مقام کمال انقطاع الي الله بسيار مشکل و دشوار است که بدون امداد حضرت حق تعالي و استعانت از او امکان ندارد. به ديگر سخن، «کمال انقطاع به سوي حق» در حقيقت وفاى تام به ميثاق الاهي است، پاي بندي کامل به ميثاق الاهي و توجه به مقام ربوبيت خداي – عز و جل – چنان صعب و دشوار است که فقط با ياري حضرت حق امکان دارد؛ به همين جهت، در اين دعا از «کمال انقطاع» تعبير به موهبت آمده است: «الهي هب لي کمال الانقطاع إليک» يعني کمال انقطاع از مواهب الاهى است، نه اکتسابي و حاصل تلاش انسان.
عامل هفتم)- «حمايت واقعي از توليد داخلي»
توليد داخل و کالاي ايراني را بايد تقويت کنيم. حقيقتا بايستي به مسئله‌ حمايت از کالاي ايراني اهميت بدهيم؛ اين يک کار واجب است، کار ضروري و قطعي است. مسئولين دولتي، مسئولين بخشهاي مختلف، نيروهاي مسلح -که خريدهاي عمده براي آنها است، هزينه‌هاي مهم اين‌طور چيزها به‌ عهده‌ آنها است- سعي کنند که مطلقا از محصولات غير ايراني آنجايي که [محصول] ايراني وجود دارد استفاده نکنند.۱۳۹۷/۰۳/۰۲
خب چه‌جوري حمايت بکنيم؟ اين حمايت اولا به‌‌صورت افزايش توليد [است] که به‌عهده‌ مسئولين دولتي است -برنامه‌ريزي کنند- و همچنين به‌عهده‌ خود مردم تا توليد داخلي افزايش پيدا کند.توليد داخلي بهبود کيفيت پيدا کند.
يک نوع حمايت، انطباق با نيازها و سليقه‌ها و مزيتهاي روز است. توليد کالاي ايراني به اين معنا است که بايد چيزي توليد بشود که مطابق با سليقه‌ مردم و ميل مردم [باشد]، همراه با ظرافتهاي لازم.
بازاريابي بيرون از کشور و صادرات هم يکي از انواع حمايت از کالاي ايراني است.
الزاماتي هم اين حمايت دارد که اين الزامات اگر رعايت نشود، اين حمايت انجام نمي‌گيرد.
يکي از الزامات، مديريت جدي واردات از سوي دولت است. دولتي‌ها بايد به‌طورجدي واردات را مديريت کنند. اجناسي که در داخل توليد مي‌شود يا قابل توليد شدن است، بايد حتما [از] خارج [وارد] نشود.
يکي از الزامات، مبارزه‌ جدي با قاچاق است که متأسفانه در سالهاي گوناگون، اين مبارزه‌ جدي بدرستي انجام نگرفته است و بايد انجام بگيرد.
يکي از انواع حمايت هم سرمايه‌گذاري فعالان اقتصادي در امر توليد است. اين‌جور نباشد که فعالان اقتصادي دنبال کارهاي سوداگرانه بيشتر بچرخند؛ اگر مي‌خواهند سرمايه‌گذاري بکنند، سرمايه‌گذاريِ در امر توليد [بکنند]. اگر چنانچه نيتشان را خالص کنند، خدايي کنند، براي کشور انجام بدهند، اين سرمايه‌گذاري مي‌شود عبادت؛ سرمايه‌گذاري سود دارد اما چون براي پيشرفت کشور است، براي کمک به مردم است، اين مي‌شود يک عبادت.