مريم رمضاني
مي گويند فرونشست زمين از ساير مخاطرات طبيعي، سبقت گرفته و مي تواند عاملي براي ويراني در زلزله باشد، تقريبا اغلب صاحب نظران بر اين موضوع اتفاق نظر دارند که زلزله‌اي متوسط هم مي‌تواند آثار تخريبي فراواني برجاي بگذارد.
برهمين اساس، عبدالرضا سعادت مديرکل نقشه‌برداري زميني و ژئودزي سازمان نقشه‌برداري کشور درباره فرونشست تهران گفته است: «کمربندي تهران (بزرگراه آزادگان)، بزرگراه آيت‌الله سعيدي و جاده کرج به سمت شهريار؛ سه منطقه تهران هستند که طي ۲۰ سال گذشته قريب به ۲متر کاهش ارتفاع را تجربه کرده‌اند. ۱۱۸۲ کيلومترمربع در تهران با جمعيت ۳۳۶ هزار نفري تحت تأثير فرونشست است و فرودگاه امام و استان البرز بيشترين نرخ را به خود اختصاص داده‌اند. در جوادآباد، ورامين و پاکدشت و مناطق ۱۹ تا ۱۷ تهران نيز فرونشست زيادي را شاهد هستيم.»
تورج متولي زاده در قامت زمين شناس، معتقد است: فرونشست زمين، آرام و تدريجي اتفاق مي افتد و تمام ساختمان ها را خرد مي کند بدون اينکه ما متوجه آن باشيم. او در گفت و گو با رسالت، عنوان مي کند: اگر در گذشته با يک زمين لرزه ۵ ريشتري، ساختمان آسيب مي ديد، در حال حاضر با زمين لرزه هاي کوچکتر آسيب مي بيند و اين مسئله در همه نقاط شهر تهران معنا و مفهومي ندارد زيرا همه نقاط اين کلانشهر در حال فرونشست نيست و فقط بخش کوچکي، پتانسيل و ظرفيت فرونشست را دارد و متأسفانه بدترين ساخت و سازها را هم در همين مناطق داريم.
*موضوع فرونشست تهران، بسيار جدي
او در ادامه بيان مي کند: موضوع فرونشست زمين در تهران، بسيار جدي است، به خصوص در جنوب غربي شهر تهران و هرچقدر سرعت داشته باشد با چندين مخاطره مواجه خواهيم بود و ميزان آسيب پذيري هم بيشتر مي شود.
به اذعان او، به دليل برداشت بي رويه آب در حدود ۵۰ سال اخير در محدوده تهران و اطراف آن با حفر چاه هاي عميق، شاهد وخامت اوضاع هستيم، درحالي که اين برداشت، بي رويه و غيرقانوني بوده، به هرحال زمين يک آستانه تحملي دارد، اين ها آب را در بخش هاي مختلف تهران به ويژه مناطق جنوب و جنوب غربي و بخش هايي از شرق برداشت کرده اند و اين موضوع موجب فرونشست زمين شده است که ميزان سالانه آن در برخي بخش ها رکورد جهاني دارد، يعني مثلا در غرب تهران و محدوده دشت‌هاي نزديک به شهريار يا در جنوب شهر قدس، فرونشست به حدود ۳۰ تا ۳۵ سانتي متر در سال مي رسد و اين عدد خيلي بالاست يا در بخش هايي از جنوب تهران به سمت جنوب شرق تهران اين ميزان به حدود ۲۵ سانتي متر در سال مي رسد. يعني تقريبا هر چهار سال يک متراست.
متولي زاده يادآوري مي کند که اين نشست ها الزاما در داخل شهر تهران نيستند ولي برخي از مناطق شهري تهران مثل منطقه ۹، ۱۰، ۱۸، ۱۹، ۲۰، ۲۱ تحت تأثير فرونشست ها قرار دارند. يعني اگر منطقه اي، سالانه ۳۵ سانتي متر فرونشست مي کند، در برخي از مناطق تهران اين ممکن است به يک تا سه سانتي متر در سال برسد و عمدتا در مناطق جنوب و جنوب شرق تا بخش هايي از مناطق مرکزي تهران اتفاق مي افتد، اين فرونشست به ساختمان ها آسيب مي زند. آن مناطقي که از فرونشست آسيب ديدند در واقع کانديدهاي سريع تري هستند براي زلزله هايي که مي تواند شدت کمتري داشته باشد.