خروج ناگهاني نيروهاي آمريکايي از سوريه و بلافاصله حمله ترکيه به اين منطقه باعث ايجاد برخي نگراني‌ها از احياي داعش شده است.خروج ناگهاني نيروهاي آمريکايي از سوريه و بلافاصله حمله ترکيه به اين منطقه باعث ايجاد برخي نگراني‌ها از احياي داعش شده است. اين نگراني‌ها زماني شدت پيدا کرد که ديلي ميل نوشت: «نيروهاي وابسته به داعش با سوءاستفاده از هرج‌ومرج ناشي از تهاجم ترکيه به سوريه، کنترل کمپ زنداني را که ده‌ها شبه‌نظامي داعشي را در خود جاي داده بود، به دست گرفتند.» پس‌ازآن وزير دفاع پيشين آمريکا نيز در اظهاراتي اعلام کرد: «داعش برخواهد گشت. بخشي از داعشي‌هايي که دوباره قدرت مي‌گيرند، آن‌هايي هستند که در حال حاضر در زندان‌هاي کردها هستند.» برخي کارشناسان معتقدند، حمله ترکيه به سوريه نتيجه توافقي است که آمريکا با اين کشور داشته تا بتواند مانند گذشته به داعش قدرت دهد بنابراين تغيير ساختار جمعيتي شمال شرق سوريه از اهداف آن‌ها بوده است.
يک کارشناس روابط بين‌الملل نيز درباره احتمال احياي داعش به «رسالت» گفت: «گروه‌هاي تروريستي مانند داعش از اين فرصت استفاده مي‌کنند تا با فضاي حاکم ازجمله وجود ناآرامي‌ها در برخي مناطق خودنمايي کنند.»
نوذر شفيعي در ادامه گفت: «با خروج قدرتي از منطقه‌اي، بلافاصله آن نقطه با خلأ روبه‌رو مي‌شود به همين دليل کشورها يا گروه‌هاي رقيب سعي در پر کردن آن جاي خالي دارند، بنابراين مي‌توان گفت، خروج آمريکا به طور طبيعي باعث به وجود آمدن فضاي استراتژيکي شده تا ساير کشورها، گروه‌ها يا نيروها درصدد پر کردن آن خلأ گام بردارند.»
وي با اشاره به خروج آمريکا از سوريه و حمله ترکيه به اين منطقه، گفت: «در کنار اين موضوع بلافاصله گروه‌هايي مانند داعش از اين فرصت استفاده مي‌کنند تا با استفاده از فضاي حاکم در منطقه، خودنمايي کنند.»اين کارشناس مسائل بين‌الملل تصريح کرد: «نقطه خلأيي که درنتيجه حمله ترکيه به شمال سوريه به وجود آمده است انگيزه را براي قدرت‌گيري داعش فراهم مي‌کند چون آمريکا به دنبال ۲ هدف از پيدايش داعش يعني تضعيف محور مقاومت و ديگري تضعيف مديريت آشوب‌ها بود؛ يعني آمريکا هيچ زماني به دنبال نابودي داعش نبوده بلکه قصد داشت با تداوم بحران داخلي در منطقه خاورميانه، ثبات اين منطقه را برهم زده و با ايجاد مشکلات در آنجا، توان کشورهاي منطقه تضعيف و باعث تقويت اسرائيل شود.»
شفيعي ادامه داد: «باتوجه به موضوعات مذکور بايد به انگيزه عربستان سعودي و برخي کشورهاي عرب براي تقويت داعش نيز اشاره کرد، همچنين متغير جديدي ازجمله ناآرامي‌هاي عراق و لبنان نيز وجود داردکه خودبه‌خود بر روي ظهور مجدد داعش تأثير مي‌گذارد؛ بنابراين متغيرها ازجمله خروج آمريکا از سوريه، ورود ترکيه به اين منطقه، شکست کُردها، ايجاد ناآرامي‌ها در لبنان و عراق، تداوم حمايت عربستان از داعش، تداوم حمايت عربستان و برخي از کشورهاي عربي از ناآرامي‌ها در کشورهاي محور مقاومت مي‌تواند فضايي براي ظهور مجدد داعش باشد.»
وي در پاسخ به اين سؤال که تا چه اندازه مي‌توان گفت، واشنگتن و آنکارا به دنبال ظهور مجدد داعش در سوريه اين رفتارها را داشتند، گفت: «اين دو کشور داراي اهداف استراتژيک يا منافع موازي هستند. بدون در نظر گرفتن اين‌که هر دو عضو ناتو هستند اما رفتار‌شان در خاورميانه نشانگر نوعي منافع موازي است. منافع موازي يعني دو کشور رقيب يا دشمن به دنبال منافع مشترکي حرکت مي‌کنند که براي ديگر سود دارد.»شفيعي تصريح کرد: «با خروج آمريکا از شمال سوريه و آزاد گذاشتن دست ترکيه در اين منطقه در اصل کُردها هدف قرار گرفتند و اين موضوع براي ترکيه سودآور شد. با در نظر گرفتن اين‌که چاه‌هاي نفتي در شمال سوريه قرار دارند و نفت اين چاه‌ها توسط آمريکايي‌ها استخراج و به ترکيه داده مي‌شود مي‌توان گفت اين دو کشور حتماً داراي منافع مشترکي هستند.»
اين کارشناس مسائل بين‌الملل ادامه داد: «بدون ترديد خروج آمريکا به زيان اين کشور خواهد بود چراکه متعهد استراتژيکي به نام کُردها را از دست مي‌دهد، دولت بشار اسد تقويت مي‌شود و اراده کشورهاي ديگر در برخورد با چالش‌ها مشترک مي‌شود يعني اين‌گونه نيست که ايران به‌سادگي بپذيرد داعش در آنجا رشد کند؛ بنابراين با توجه به اين تهديدها تنها همگي به دنبال اصلي‌ترين راه يعني سرکوب آن نيروها گام برمي‌دارند.»
وي بابيان اين‌که خروج آمريکا از سوريه فرصت‌ها و تهديدهايي براي تمام بازيگران رقيب خواهد داشت، گفت:‌ «ترکيه تصور مي‌کند که در نفوذ به شمال سوريه موفق شده است؛ مادامي‌که سوريه نسبت به اين موضوع ناراضي باشد و سوري‌هاي آواره در ترکيه رضايتي از مستقر شدن در اين مناطق نداشته باشند در ميان‌مدت براي ترکيه بسيار تهديد‌آميز خواهد بود. به همين جهت ممکن است تصور شود که در کوتاه‌مدت اين موضوع منفعت‌هايي براي بازيگران اصلي داشته باشد اما باعث ايجاد مشکلات و هزينه خواهد بود، مگر اينکه راهي منطقي بر اساس توافقنامه آدانا مطرح شود که خوشبختانه علائمي ناشي از تمايل به اجراي اين توافق وجود دارد. در صورت اجرايي شدن اين توافقنامه تقريباً تمام بازيگران به‌نوعي نقش خواهند داشت و مهم‌ترين هدفشان نيز بازگشت ثبات به منطقه خواهد بود.» اين نگراني‌ها زماني شدت پيدا کرد که ديلي ميل نوشت: «نيروهاي وابسته به داعش با سوءاستفاده از هرج‌ومرج ناشي از تهاجم ترکيه به سوريه، کنترل کمپ زنداني را که ده‌ها شبه‌نظامي داعشي را در خود جاي داده بود، به دست گرفتند.» پس‌ازآن وزير دفاع پيشين آمريکا نيز در اظهاراتي اعلام کرد: «داعش برخواهد گشت. بخشي از داعشي‌هايي که دوباره قدرت مي‌گيرند، آن‌هايي هستند که در حال حاضر در زندان‌هاي کردها هستند.» برخي کارشناسان معتقدند، حمله ترکيه به سوريه نتيجه توافقي است که آمريکا با اين کشور داشته تا بتواند مانند گذشته به داعش قدرت دهد بنابراين تغيير ساختار جمعيتي شمال شرق سوريه از اهداف آن‌ها بوده است.
يک کارشناس روابط بين‌الملل نيز درباره احتمال احياي داعش به «رسالت» گفت: «گروه‌هاي تروريستي مانند داعش از اين فرصت استفاده مي‌کنند تا با فضاي حاکم ازجمله وجود ناآرامي‌ها در برخي مناطق خودنمايي کنند.»
نوذر شفيعي در ادامه گفت: «با خروج قدرتي از منطقه‌اي، بلافاصله آن نقطه با خلأ روبه‌رو مي‌شود به همين دليل کشورها يا گروه‌هاي رقيب سعي در پر کردن آن جاي خالي دارند، بنابراين مي‌توان گفت، خروج آمريکا به طور طبيعي باعث به وجود آمدن فضاي استراتژيکي شده تا ساير کشورها، گروه‌ها يا نيروها درصدد پر کردن آن خلأ گام بردارند.»
وي با اشاره به خروج آمريکا از سوريه و حمله ترکيه به اين منطقه، گفت: «در کنار اين موضوع بلافاصله گروه‌هايي مانند داعش از اين فرصت استفاده مي‌کنند تا با استفاده از فضاي حاکم در منطقه، خودنمايي کنند.»اين کارشناس مسائل بين‌الملل تصريح کرد: «نقطه خلأيي که درنتيجه حمله ترکيه به شمال سوريه به وجود آمده است انگيزه را براي قدرت‌گيري داعش فراهم مي‌کند چون آمريکا به دنبال ۲ هدف از پيدايش داعش يعني تضعيف محور مقاومت و ديگري تضعيف مديريت آشوب‌ها بود؛ يعني آمريکا هيچ زماني به دنبال نابودي داعش نبوده بلکه قصد داشت با تداوم بحران داخلي در منطقه خاورميانه، ثبات اين منطقه را برهم زده و با ايجاد مشکلات در آنجا، توان کشورهاي منطقه تضعيف و باعث تقويت اسرائيل شود.»
شفيعي ادامه داد: «باتوجه به موضوعات مذکور بايد به انگيزه عربستان سعودي و برخي کشورهاي عرب براي تقويت داعش نيز اشاره کرد، همچنين متغير جديدي ازجمله ناآرامي‌هاي عراق و لبنان نيز وجود داردکه خودبه‌خود بر روي ظهور مجدد داعش تأثير مي‌گذارد؛ بنابراين متغيرها ازجمله خروج آمريکا از سوريه، ورود ترکيه به اين منطقه، شکست کُردها، ايجاد ناآرامي‌ها در لبنان و عراق، تداوم حمايت عربستان از داعش، تداوم حمايت عربستان و برخي از کشورهاي عربي از ناآرامي‌ها در کشورهاي محور مقاومت مي‌تواند فضايي براي ظهور مجدد داعش باشد.»
وي در پاسخ به اين سؤال که تا چه اندازه مي‌توان گفت، واشنگتن و آنکارا به دنبال ظهور مجدد داعش در سوريه اين رفتارها را داشتند، گفت: «اين دو کشور داراي اهداف استراتژيک يا منافع موازي هستند. بدون در نظر گرفتن اين‌که هر دو عضو ناتو هستند اما رفتار‌شان در خاورميانه نشانگر نوعي منافع موازي است. منافع موازي يعني دو کشور رقيب يا دشمن به دنبال منافع مشترکي حرکت مي‌کنند که براي ديگر سود دارد.»شفيعي تصريح کرد: «با خروج آمريکا از شمال سوريه و آزاد گذاشتن دست ترکيه در اين منطقه در اصل کُردها هدف قرار گرفتند و اين موضوع براي ترکيه سودآور شد. با در نظر گرفتن اين‌که چاه‌هاي نفتي در شمال سوريه قرار دارند و نفت اين چاه‌ها توسط آمريکايي‌ها استخراج و به ترکيه داده مي‌شود مي‌توان گفت اين دو کشور حتماً داراي منافع مشترکي هستند.»
اين کارشناس مسائل بين‌الملل ادامه داد: «بدون ترديد خروج آمريکا به زيان اين کشور خواهد بود چراکه متعهد استراتژيکي به نام کُردها را از دست مي‌دهد، دولت بشار اسد تقويت مي‌شود و اراده کشورهاي ديگر در برخورد با چالش‌ها مشترک مي‌شود يعني اين‌گونه نيست که ايران به‌سادگي بپذيرد داعش در آنجا رشد کند؛ بنابراين با توجه به اين تهديدها تنها همگي به دنبال اصلي‌ترين راه يعني سرکوب آن نيروها گام برمي‌دارند.»
وي بابيان اين‌که خروج آمريکا از سوريه فرصت‌ها و تهديدهايي براي تمام بازيگران رقيب خواهد داشت، گفت:‌ «ترکيه تصور مي‌کند که در نفوذ به شمال سوريه موفق شده است؛ مادامي‌که سوريه نسبت به اين موضوع ناراضي باشد و سوري‌هاي آواره در ترکيه رضايتي از مستقر شدن در اين مناطق نداشته باشند در ميان‌مدت براي ترکيه بسيار تهديد‌آميز خواهد بود. به همين جهت ممکن است تصور شود که در کوتاه‌مدت اين موضوع منفعت‌هايي براي بازيگران اصلي داشته باشد اما باعث ايجاد مشکلات و هزينه خواهد بود، مگر اينکه راهي منطقي بر اساس توافقنامه آدانا مطرح شود که خوشبختانه علائمي ناشي از تمايل به اجراي اين توافق وجود دارد. در صورت اجرايي شدن اين توافقنامه تقريباً تمام بازيگران به‌نوعي نقش خواهند داشت و مهم‌ترين هدفشان نيز بازگشت ثبات به منطقه خواهد بود.»